ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ

ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ
ພະບໍລົມນາມາພິໄທ ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ
ພະປໍລະມາພິໄທ ກະມອນເຕງອັນສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ
ພະລາຊະອິສະລິຍະຍົດ ພະຣ່ວງເຈົ້າສຸໂຂໄທ​
ລາຊະວົງ ພະຣ່ວງ
ຄອງລາດ ຄ.ສ. 1238 - 1270[1]
ໄລຍະຄອງລາດ 32 ປີ
ລາຊະການກ່ອນໜ້າ ຂອມສະບາດໂຂນລຳພົງ
ລາຊະການຕໍ່ໄປ ພໍ່ຂຸນບານເມືອງ
ຂໍ້ມູນສ່ວນພະອົງ
ພະລາຊະສົມພົບ ຄ.ສ. 1188
ສະຫວັນຄົດ ຄ.ສ. 1270
ພະມະເຫສີ ນາງເສືອງ[2]
ພະລາດຊະບຸດ ພໍ່ຂຸນບານເມືອງ
ພໍ່ຂຸນຣາມຄຳແຫງມະຫາລາດ
ພະລາຊະໂອລົດອີກ 1 ພະອົງ
ພະລາຊະທິດາອີກ 2 ພະອົງ

ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ (ໄທ:พ่อขุนศรีอินทราทิตย์) ຫຼືພະນາມເຕັມ ກຳມະຣະເຕງອັນສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ (ໄທ:กมรเตงอัญศรีอินทรบดินทราทิตย์) ພະມານເດີມ "ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ" (ໄທ:พ่อขุนบางกลางหาว) ແມ່ນປະຖົມກະສັດແຫ່ງລາຊະວົງພະຣ່ວງຕາມປະຫວັດສາດໄທ ຊົງຄອງລາດຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ. 1238 ຮອດ ຄ.ສ. 1270

ພະນາມ

[ດັດແກ້]
  1. ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ
  2. ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ
  3. ບາງກາງຫາວ
  4. ພະຣ່ວງ
  5. ພະອິນທະລາຊາ
  6. ອາລຸນລາດ
  7. ໄສຣັງຄະລາດ ຫຼື ໄສຣັງຄະລາຊາ
  8. ໄສນະລົງຄະລາດ
  9. ຣັງຄະລາດ ຫຼື ສຸຣັງຄະລາດ
  10. ພະຣ່ວງ ຫຼື ໂລດຈະນະລາດ

ສຳລັບພະນາມທຳອິດ ຄື ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວນັ້ນແມ່ນພະນາມດັ້ງເດີມເມື່ອຄັ້ງເປັນເຈົ້າບາງຍາງ ເປັນທີ່ຍອມຮັບກັນໂດຍທົ່ວໄປວ່າພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວແມ່ນພະນາມສະໄໝເປັນເຈົ້າເມືອງບາງຍາງໂດຍແທ້ຈິງ

ພະລາຊະກໍລະນີຍະກິດ

[ດັດແກ້]

ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດເມື່ອຄັ້ງຍັງເປັນພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວໄດ້ຮ່ວມກັບພໍ່ຂຸນຜາເມືອງເຈົ້າເມືອງຣາດແຫ່ງລາຊະວົງສີນາວນຳຖຸມຮວມກຳລັງພົນກັນເຮັດລັດຖະປະຫານ ຂອມສະບາດໂຂນລຳພົງ ໂດຍພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວຕີເມືອງສີສັດຊະນາໄລແລະເມືອງບາງຂົງໄດ້ແລະຍົກທັງສອງເມືອງໃຫ້ພໍ່ຂຸນຜາເມືອງ ສ່ວນພໍ່ຂຸນຜາເມືອງຕີເມືອງສຸໂຂໄທໄດ້ ກໍໄດ້ມອບເມືອງສຸໂຂໄທໃຫ້ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ ພ້ອມພະຂັນໄຊສີແລະພະນາມ "ສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ" ເຊິ່ງໄດ້ນຳມາໃຊ້ເປັນພະນາມ ພາຍຫຼັງໄດ້ກາຍເປັນ "ສີອິນທາທິດ" ການເຂົ້າມາຄອງສຸໂຂໄທຂອງພະອົງ ສົ່ງຜົນໃຫ້ລາຊະວົງພະຣ່ວງເຂົ້າມາມີອິດທິພົນໃນເຂດພະນະຄອນສຸໂຂໄທເພິ່ມຫຼາຍຂຶ້ນແລະໄດ້ແຜ່ຂະຫຍາຍດິນແດນກວ້າງຂວາງຫຼາຍອອກໄປ ແຕ່ເຂດແດນເມືອງສອນລວງສອງແຄວ ກໍຍັງຄົງເປັນຖານກຳລັງຂອງລາຊະວົງສີນາວນຳຖຸມຢູ່

ເບິ່ງຕື່ມ

[ດັດແກ້]

ອ້າງອິງ

[ດັດແກ້]
  1. ↑ นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย, หน้า 19
  2. ↑ ພະລາຊະປະຫວັດພໍ່ຂຸນຮາມຄຳແຫງ ຈາກເວັບໄຊ້ມະຫາວິທະຍາໄລຮາມຄຳແຫງ

ประเสริฐ ณ นคร. พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ สารานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. เล่ม 26. หน้า 16861-16864 พ.ศ. 2549