Змиевска балка (руски: Змиёвская балка, Змијовскаја балка) — место во Ростов на Дон, Русија на кое 27 000 Евреи и Советски цивили биле масакрирани помеѓу 1942 и 1943 година од стана на Ајнцацгрупе Д на СС за време на холокаустот во Русија. Се смета дека е најголемото место за масовни убиства на Евреи на руска територија за време на Втората светска војна. Името значи „провалија на змиите“.
За време на операцијата „Барбароса“, германската инвазија на Русија, трупите на Вермахтот го окупирале Ростов на Дон на 21 ноември 1941 година и го држеле градот осум дена додека Црвената армија не го повратила градот. Вермахтот повтороно го окупирал градот на 23 јули 1942 година и беше придружуван од Ајнсацкомандо 10а, командуван од Хајнрих Зитцен. Ајнтцкомандо и Тајната теренска политика првично уапсиле околу 700 луѓе на основа на тоа дека тие биле советски „партизани и партиски функционери“ и егзекутирале околу 400 до 2 август 1942 година.[1]
Иако многу Евреи избегале од Ростов кога градот бил под контрола на Црвената армија, останале околу 2000 и Ајнсацкомандо започнал да ги регистрира, барајќи да се соберат на собирни пунктови на 11 август 1942 година. Помеѓу 11 август и 13 август, еврејските мажи од Ростов биле однесени кон Змиевска Балка, провалија надвор од градот, каде што биле застрелани од Ајнсацкомандо. Жените, децата и старите лица биле отруени со гас во камиони, а нивните тела беа закопани во истата провалија. [1][2][3]
По првичните масакри, до февруари 1943 година, СС продолжиле да носат илјадници Евреи да бидат убиени во Змиевска клисура. До тогаш помеѓу 15000 и 1 000 евреи биле убиени во масовни стрелања.[1]
Комунисти и војници на Црвената армија исто така беа убиени и погребани таму, заедно со нивните семејства. Меѓу убиените во Змиевска балка беше и пионерската психолог Сабина Спилрајн.[4]
На 9 мај 1975 година, градската администрација на Ростов на Дон го претставила споменикот на Змиевската клисура, во знак на сеќавање на масовните убиства извршени од германските нацистички сили во провалијата.[1]
Споменикот станал место на годишни меморијални церемонии.[5]