Христијанството во Косово

Христијанството во Косово има долготрајна традиција која датира уште од Римското Царство. Целиот балкански регион бил христијанизиран од Рим, Византија, Прво Бугарско Царство, Кралство Србија, Второ Бугарско Царство и Српско Царство до 13 век. По битката за Косово во 1389 година до 1912 година, Косово било дел од муслиманското Отоманско Царство, и дошло до големо ниво на исламизација. Во периодот по Втората светска војна, Косово било управувано од секуларните социјалистички власти во Социјалистичка Федеративна Република Југославија (СФРЈ). За време на тој период, Косоварите се повеќе се секуларизирале. Денес, 81,87% од населението на Косово е од муслиманско семејно потекло, од кои повеќето се етнички Албанци,[1] но, исто така, вклучуваат словенски говорници (кои главно се идентификуваат како Горани или Бошњаци) и Турци.

Источна православна црква

[уреди | уреди извор]

 

Фреска на Свети Сава во патријаршија на Српската православна црква во Пеќ
Српска православна црква, Манастир Грачаница
Српска православна црква, Манастир Високи Дечани

Српското население, кое се проценува дека е околу 140.000 луѓе, главно е српско православно. Косово има 156 манастири и многу цркви, српски православни цркви и манастири,[2][3][4] од кои три се на списокот на светско наследство на Србија како средновековни споменици во Косово: Патријаршискиот манастир во Пеќ, Високи Дечани, Пресвета Богородица на Љевиш, и Грачаница. Десетици цркви биле уништени, а други оштетени, по српското владеење во 1999 година, а уште 35 биле оштетени во неделата на албанското насилство во март 2004 година.[5] Има непозната количина на православни Албанци, но повеќето од нив не сакаат да ја истакнат својата религија пред јавноста, бидејќи така би биле загрозени, оценката за религија на Косово е исто така 2/4, што не е совршено, споредено на Албанците, доминирајќи со 4/4.

Католичка црква

[уреди | уреди извор]
Катедралата Света Мајка Тереза во Приштина

Околу три отсто од етничките Албанци во Косово остануваат членови на Католичката црква и покрај тоа што поголемиот дел од населението преминало во ислам од почетокот на отоманското владеење. За време на периодот во кој преминувањето на католиците во ислам било најбрзо (втората половина на шеснаесеттиот век до крајот на осумнаесеттиот век) многу преобратеници продолжиле да ги практикуваат католичките обреди приватно, иако Католичката црква го забранила тоа од 1703 година,[6] и дури во 1845 година значителен број луѓе кои поминале како муслимани се изјасниле како католици, за да избегнат регрутирање.[7] Сè уште има пријавени случаи на семејства кои се „враќаат“ во својата католичка вера - се проценува дека има околу 65.000 католици во Косово и уште 60.000 католици родени во Косово надвор од Косово. Мајка Тереза, чии родители биле од Косово, ја видела визијата што го одлушила нејзиниот верски повик во црквата Црна Мадона во Летница во Косово.[8] Централниот булевар во Приштина го носи нејзиното име. Во 2011 година во Приштина била осветена католичка катедрала, која била изградена на земјиште донација од општината. За време на војната во Косово (1999 година), биле вандализирани католичките цркви на косовските Албанци.[9] На црквата „Свети Антониј“ во Ѓаковица имало големи оштетувања од југословенските српски војници.[10] Во Приштина, југословенските српски офицери исфрлиле калуѓерки и свештеник од католичката црква Свети Антониј и поставиле авионски радар во камбаната што резултирало со бомбардирање на НАТО на црквата и околните куќи.[9]

Протестантизам

[уреди | уреди извор]

Има и мал број евангелски протестанти, чија традиција датира од работата на методистичките мисионери со центар во Битола, кон крајот на 19 век. Тие се претставени од Косовската протестантска евангелистичка црква (КПЕЦ).[11] Во Косово има околу 15.000 протестанти и околу 42 протестантски цркви.

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ „Muslims in Europe: Country guide“. BBC News. 2005-12-23.
  2. ↑ International Crisis Group (2001-01-31). „Religion in Kosovo“. Архивирано од изворникот на July 8, 2008. Посетено на 2009-07-24.
  3. ↑ „International Religious Freedom Report 2007 (U.S. Department of States) - Serbia (includes Kosovo)“. State.gov. 14 September 2007. Посетено на 2010-04-28.
  4. ↑ „International Religious Freedom Report 2006 (U.S. Department of States) - Serbia and Montenegro (includes Kosovo)“. State.gov. Посетено на 2010-04-28.
  5. ↑ United Nations High Commissioner for Refugees (2004-05-06). „Refworld | Kosovo: Nobody charged for destruction of Orthodox churches and monasteries“. UNHCR. Посетено на 2009-07-20.
  6. ↑ Malcolm, Noel, Kosovo: A Short History, pp. 173-175
  7. ↑ Maslcolm, Noel, Kosovo: A Short History pp 186-187
  8. ↑ Greene,Meg: Mother Teresa: A Biography, Greenwood Press, 2004, page 11
  9. ↑ 9,0 9,1 Schwartz, Stephen (2000). Kosovo: Background to a War. London: Anthem Press. стр. 161. ISBN 9781898855569.Schwartz 2000. "Albanian Catholic churches were also vandalized. Riedlmayer learned that Serb officers had installed anti-aircraft radar in the steeple of St. Anthony's Catholic church in Prishtina, after ejecting the priest and nuns; NATO bombing of the radar, and therefore the church and surrounding houses, would have been labelled an atrocity."
  10. ↑ Bevan, Robert (2007). The Destruction of Memory: Architecture at War. Reaktion books. стр. 85. ISBN 9781861896384. "Major damage to the Catholic church of St Anthony in Gjakova, reportedly bombed by NATO, was actually committed by Serbian soldiers."
  11. ↑ Protestant Church of Kosovo web page. „Mirësevini në faqen zyrtare të Kishës Protestante Ungjillore të Kosovës“. Посетено на 12 November 2010.