Бачишта

Бачишта
Бачишта Местоположба на Бачишта во Македонија Бачишта на карта
Координати 41°36′19″N 20°54′24″E / 41.60528°N 20.90667°E / 41.60528; 20.90667
Општина	Кичево
Население	470 жит. (поп. 2021)[1]
Шифра на КО	12003, 12503
Надм. вис.	962 м
Бачишта на општинската карта Атарот на Бачишта во рамките на општината
Бачишта на Ризницата

Бачишта — село во Општина Кичево, во околината на градот Кичево. До 2013 година селото било дел од Општина Зајас, која се припоила кон Кичево.

Географија и местоположба

Селото се наоѓа на источните слапови на Бистра Планина. Селото се наоѓа на Бачишка Река. Оддалечено е 13 километри северно од Кичево. Од патот Кичево-Гостивар, населбата е оддалече на 4,4 км, а од градот Кичево 15,5 км.

Историја

Во XIX век селото било дел од Кичевската каза во Отоманското Царство.

Историски населението во Бачишта секогаш било албанско. Но кога во 1991 година во селото бил формиран разгранок на ПДП веднаш во училиштето бил бојкотиран македонскиот јазик и бил воведен албанскиот. Преку албанските политички структури бил извршен притисок и тогашниот македонски министер за образование дозволил, наместо дотогашниот македонски, во училиштето во Бачиште и официјално да се воведе албанскиот како наставен јазик. Така и ден денес децата учат на албански, додека дома си зборуваат на мајчиниот македонски јазик, а веќе партиско-политички „национално“ се идентификуваат како - Албанци.^[2]

Стопанство

Атарот е голем и зафаќа простор од 22,3 км². На него преовладуваат шумите на површина од 1.427,9 ха, пасиштата заземаат површина од 543,9 ха, а на обработливото земјиште отпаѓаат 201 ха. Според ваквата аграрна структура селото има мешовита земјоделска функција.^[3]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 475 —     1953 501 +5.5% 1961 527 +5.2% 1971 642 +21.8% 1981 646 +0.6%	Година Нас. ±% 1991 22 −96.6% 1994 685 +3013.6% 2002 772 +12.7% 2021 470 −39.1%

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија, Етнографија и статистика“) од 1900 година, во Бачишта живееле 450 жители, сите Торбеши (Македонци муслимани).^[4]

Од другата страна пак, според рускиот филолог Афанасиј Селишчев, селото во 1929 година било означено како словенско.^[5]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралство Југославија во 1931 година, селото имало 300 Македонци.^[6]

Во Бачишта живее албанско население, коешто во 1961 година броело 527 жители, додека во 1994 година селото имало 685 жители.

Според пописот на населението на Македонија од 2002 година, селото има 772 жители, од кои 1 Македонец, 756 Албанци и 15 останати.

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 470 жители, од кои 443 Албанци, 2 Роми и 25 лица без податоци.^[7]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	225	80	475	501	527	642	646	22	685	772	470

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[8]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[9]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[10]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[11]

Родови

Бачишта е албанско село.

Родови во селото се:

• Во маалото Алиовци се овие родови: Исаковци, Арслановци, Ипчевци, Селимовци и Королиовци сите заедно имаат 60 куќи.
• Во маалото Незировци се овие родови: Таманковци, Бајрамовци, Велковци или Велијовци, Браимовци, Ценковци, Папевци, Фејзовци, Бешировци и Зеновци сите заедно имаат 41 куќа. Во еден од овие родови се знае следното родословие: Зеќир (жив на 37 г. во 1961 година) Сефер-Браим-Исо-Усејин-Незир, најсариот познат предок.
• Во малото Лакофци најстариот жител Мифтар раскажува дека од секогаш во с.Бачишта живеело само Албанско население. (7 к.).

Наведените родови се староседелски.^[12]

Самоуправа и политика

Избирачко место

Во селото постои избирачкото место бр. 824 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.^[13]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 690 гласачи.^[14]

Личности

• Мемед Алија Велиоски - партизан.^[2]

Поврзано

• Кичевско Поле
• Општина Зајас
• Албанци

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. „Да се откажит от својот јазик јет да се откажит и от сам себе!“. Време. 23 април 2006. Посетено на 2011-04-01.^{[мртва врска]}
3. Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија. Скопје: Патрија. стр. 21.
4. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 224.
5. Афанасий Селищев. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. - София, 1929.
6. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
7. „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
8. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
9. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
10. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
11. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
12. „Кичевска Котлина: Сеоска насеља и становништво - Јован Ф. Трифуноски“. Кичево. 2018-05-16. Посетено на 2018-12-24.
13. „Описи на ИМ“. Архивирано од изворникот на 2023-08-17. Посетено на 3 ноември 2019.
14. „Претседателски избори 2019“. Архивирано од изворникот на 2019-12-29. Посетено на 3 ноември 2019.

Надворешни врски

• Сателитска снимка на Бачишта на Карти на Гугл