Василиј Мелик

Василиј Мелик (17 јануари 1921 – 28 јануари 2009 година) бил словенечки историчар, кој најмногу работел на политичката историја на словенечките земји во 19 век.

Роден е во Љубљана како единствен син на познатиот географ Антон Мелик. По завршувањето на Љубљански класичен ликеј се запишал на Универзитетот во Љубљана каде студирал под надзор на историчарот Фран Цвитер.

За време на Втората светска војна бил испратен во концентрациониот логор Гонар од страна на фашистичките италијански окупациски власти, а потоа во работен логор кај Постојна.

По италијанското примирје во септември 1943 година, тој бил ослободен и се вратил во Љубљана, каде што дипломирал историја во 1944 година. Во 1945 година, кратко работел како дописник за југословенската прес-агенција Танјуг, а потоа ја продолжил академската кариера.

Истражувањето на Мелик било фокусирано на словенечката историја од 19 век. Прво се посветил на економската историја, но потоа се префрлил на политичката историја, особено на историјата на правните и политичките институции. Особено важна е неговата студија за изборите во словенечките земји помеѓу 1861 и 1918 година. Тој, исто така, ја истражувал историјата на секојдневниот живот, особено на периодот на модернизација и индустријализација на словенечките села во Карниола и Долна Штаерска.

Тој бил и главен уредник на Згодовински Часопис, водечкиот словенечки историски весник.[1]

Во 1980-тите, тој соработувал со издавачката куќа Словенска матика во критичките изданија на мемоарите на истакнати словенечки политичари од 19 век, меѓу кои и Иван Хрибар и Јосип Вошњак.

Починал во Љубљана.

Контроверзност

[уреди | уреди извор]

Мелик често бил обвинуван, особено по демократизацијата на Словенија во 1990 година, дека бил премногу соработувачки со комунистичкиот режим. Едно од главните обвинувања против Мелик бил дека тој бил вмешан во отстранувањето на католичкиот конзервативен книжевен историчар Антон Слодњак од Универзитетот во Љубљана поради неговите алтернативни толкувања на историјата на словенечката литература. Во март 1959 година, всушност, среде поттикната масовна кампања за оцрнување на угледниот научник, Мелик објавил долга негативна критика на историските толкувања на Слодњак, обвинувајќи го за ненаучен и метафизички пристап кон книжевната историја.[2] Многумина, вклучувајќи го и колегата на Мелик, историчарот Бого Графенауер, го толкувале овој гест како услуга на репресивните културни политики на титоистичкиот режим.[3]

  1. SiStory.si - Zgodovinski časopis
  2. Aleš Gabrič, Socialistična kulturna revolucija (Ljubljana: Cankarjeva založba, 1995), 286.
  3. Bogo Grafenauer, "Nekaj opomb k 'Zadnjem srečanju' s Tarasom Kermaunerjem". in Glasnik Slovenske matice 14, 1-2, 26-28. (1991)