Вија Милитарис

Балкан, вклучително и Вија Милитарис, во доцната антика.

Вија Милитарис (латински: Via Militaris; во превод: Воен пат) или Вија Дијагоналис (латински: Via Diagonalis; во превод: Дијагонален пат) ― антички римски пат, почнувајќи од Сингидунум (денес српскиот главен град Белград), поминувајќи покрај брегот на Дунав до Виминакиум (близу денешен Костолац), преку Наисус (денешен Ниш), Сердика (денешка Софија), Филипопол (денешен Пловдив), Адријанопол (денешен Одрин во Источна Тракија во Турција) и стигнување до Константинопол (денешен Истанбул). Овој пат бил поврзан со Вија Егнација со други патишта: патот по реката Аксиј (или Вардар), патот од Сердика до Солун по реката Стримон (или Струма) и патот од Филипопол до Филипи.

Изградена е во 1 век од нашата ера. Должината од Сингидунум до Константинопол била 924 километри.[1]

За време на првите европски освојувања на Отоманлиите, патот Орта кол (во превод: Средна рака) го следел текот на Вија Милитарис.[2]

Во мај 2010 година, додека се работело на Паневропскиот коридор X во Србија, добро сочуваните остатоци од патот биле ископани во Димитровград. Патот широк осум метри бил изграден од големи камени блокови и имал две ленти.[3]

Клучни градови

[уреди | уреди извор]
Комбинирана карта на Вија Милитарис и Вија Игнација со современи топоними и граници.
Античко име Местоположба
Сингидунум Белград, Србија
Гратијана Добра, Србија
Виминакиум Костолац, Србија
Наисус Ниш, Србија
Ремесијана Бела Паланка, Србија
Сердика Софија, Бугарија
Филипопол Пловдив, Бугарија
Адријанопол Одрин, Турција
Аркадиопол Лилебургаз, Турција
Византион Истанбул, Турција
  1. Вија Милитарис при Гугл книги
  2. Kılıç, Ayşegül; Bir Osmanlı Akın Beyi Gazi Evrenos Bey İthaki Yay. Istanbul 2014, ISBN 978-605-375-345-2 p. 16. (in Turkish)
  3. „Otkriveni ostaci antičkog puta Via militaris na Koridoru 10“.
  • Стивен Мичел: The administration of Roman Asia from 133 BE to AD 250 in Lokale Autonomie und römische Ordnungsmacht in den kaiserzeitlichen Provinzen vom 1. bis 3. Jahrhundert (Oldenbourg Wissenschaftsverlag 1999,ISBN 3-486-56385-8, S. 18) ( ограничена онлајн верзија (Google Books) )
  • Фред Синглтон, Фредерик Бернард Синглтон: A Short History of the Yugoslav Peoples. Cambridge University Press 1985, ISBN 0-521-27485-0, S. 12 [[[:Предлошка:Google book]] ограничена онлајн верзија (Книги на Google)] )