Емоционалната дисрегулација е опсег на емоционални одговори кои не се посакувани емоционална реакција, земајќи ги предвид стимулите.
Емоционалната дисрегулација може да се поврзе со искуство на рана психолошка траума, повреда на мозокот или хронично малтретирање (како што е децка злоупотреба/силување, занемарување на детето или институционално занемарување/злоупотреба) и се асоцирани со нарушувања како што е реактивно приврзано растројство.[1] Емоционалната дисрегулација може да биде присутна кај луѓе со психијатриски нарушувања како што се АДХД,[2] спектарот на аутизам, биполарно растројство, гранично растројство на личноста, сложено посттрауматско стресно нарушување и фетален спектар на нарушувања предизвикани од алкохол.[3][4][5] Во такви случаи како што се граничното растројство на личноста и сложеното посттрауматско стресно растројство,[6] преосетливоста на емоционалните стимули предизвикува побавно враќање во нормална емоционална состојба. Ова биолошки се манифестира со дефицити во фронталните кортики на мозокот.
Можните манифестации на емоционална дисрегулација вклучуваат екстремно плачење, изливи на лутина или бихевиорални изливи, како што се уништување или фрлање на предмети, агресија кон себе или кон другите и закани за самоубиство. Емоционалната дисрегулација може да доведе до проблеми во однесувањето и може да резултира со проблеми во социјалните интеракции и односите на личноста дома, на училиште или на работното место.[7]
Зборот „дисрегулација“ е неологизам создаден со додавање на префиксот „дис-“ (dys-) кон зборот „регулација“. Според Вебстеровиот речник, дис- (dys-) има различни корени и има грчко потекло. Со латински и грчки корени, тоа е слично на староанглиското tō-, te- „одвоено“ и на санскрит dus- „лошо, тешко“. Често „дисрегулација“ (dysregulation) се меша со „нерегулација“ (disregulation) со префиксот „не“ (dis-) што значи „спротивно на“ или „отсуство на“. „Нерегулацијата“ се однесува на отстранување или отсуство на регулација, додека „нерегулација“ се однесува на начини на регулирање кои се несоодветни или неефикасни.
Постојат врски помеѓу детската емоционална дисрегулација и подоцна психопатологија.[8] На пример, симптомите на АДХД се поврзани со проблеми со емоционалната регулација, мотивацијата и возбудувањето.[9] Едно истражување открило поврзаност помеѓу емоционалната дисрегулација на 5 и 10 месеци и проблемите со лутина и вознемиреност пријавени од родителите на 18 месеци.[10][11] Ниските нивоа на емоционална регулација во однесувањето на 5 месеци биле поврзани со некооперативно однесување на 30 месеци.[12] Иако се пронајдени врски помеѓу емоционалната дисрегулација и детската психопатологија, механизмите зад тоа како се поврзани раната емоционална дисрегулација и подоцнежната психопатологија сè уште не се јасни.
Пушењето, самоповредувањето, нарушувањата во исхраната и зависноста се поврзани со емоционална дисрегулација.[13] Соматоформните нарушувања може да бидат предизвикани од намалена способност за регулирање и доживување емоции или неможност да се изразат емоциите на позитивен начин.[14] Оние кои имаат тешкотии во регулирањето на емоциите имаат ризик да развијаат нарушувања во исхраната и злоупотреба на супстанции бидејќи можно е да ги користат храната или супстанциите како начин да се регулираат емоциите.[15][16] Емоционална дисрегулација се среќава и кај луѓе кои имаат зголемен ризик од развој на ментално растројство, особено афективно растројство (нарушувања на расположението) како депресија или биполарно растројство.[17][18]
Истражувањата покажале дека проблеми во емоционалната регулација можат да се поврзана со прикажување на анти-социјално дејствување, екстернализирачки нарушувања или проблеми во однесувањето. Кога им биле претставени предизвикувачки задачи, децата за кои било откриено дека имале дефекти во емоционалната регулација (висок ризик) трошеле помалку време за да ги извршуваат задачите и повеќе време имајќи бесни изливи или нервирајќи се од децата без проблеми со емоционалната регулација (низок ризик). Децата со висок ризик имале потешкотии со саморегулирањето, имале потешкотии да ги исполнат барањата од старателите и биле попркосни.[19] Емоционалната дисрегулација е поврзана и со социјалното повлекување во детството.[20]
Емоционалната дисрегулација кај децата може да биде поврзана со интернализирање на однесувањата, вклучувајќи:
Емоционалната дисрегулација кај децата може да биде поврзана со екстернализирани однесувања, вклучувајќи:
Раните искуства со старателите може да доведат до разлики во емоционалната регулација. Одговорноста на негувателот на сигналите на доенчето може да му помогне на доенчето да ги регулира своите емоционални системи. Стиловите на интеракција со старателите кои го преплавуваат или обземаат детето или кои се непредвидливи може да прават проблеми во развојот на емоционалната регулација. Ефективните стратегии вклучуваат работа со дете за да се поддржи развивањето на самоконтрола, како што е моделирање на посакуваното однесување.
Богатството на средината на која е изложено детето помага во развојот на емоционалната регулација. Околината мора да обезбеди соодветни нивоа на слобода и ограничување и таа мора да дозволи детето да практикува саморегулација. Вежбањето на социјалните вештини без преголема стимулација или прекумерна фрустрација му помага на детето да развие вештини за саморегулација.[21]
Истражени се неколку варијабли за да се објасни врската помеѓу емоционалната дисрегулација и употребата на супстанции кај младите, како што се малтретирањето на децата, нивото на кортизол, семејната средина и симптомите на депресија и анксиозност. Вилхена-Черчил и Голдстајн (2014)[22] ја истражувало поврзаноста помеѓу малтретирањето во детството и емоционалната дисрегулација. Откриено е дека посериозното малтретирање во детството е поврзано со зголемување на тешкотиите во регулирањето на емоциите, кое пак е поврзано со поголема веројатност за употреба на марихуана за справување со животот. Кливер и сор. (2016)[23] извршил истражување за врската помеѓу негативната семејна емоционална клима, емоционалната дисрегулација, затапениот антиципативен кортизол и употребата на супстанции кај адолесцентите. Утврдено е дека зголемената негативна семејна емоционална клима е поврзана со високи нивоа на емоционална дисрегулација, кои потоа биле поврзани со зголемена употреба на супстанции. Било забележано дека девојчињата имаат затапени нивоа на кортизол, што исто така било поврзано со зголемување на употребата на супстанции. Настаните од детството и семејната клима со емоционална дисрегулација се двата фактори навидум поврзани со употребата на супстанции. Просек, Гиордано, Волер, Прајс, и МкКулау (2018)[24] ја истражувале врската помеѓу менталното здравје и емоционалната регулација кај колегиумските корисници на недозволени супстанци. Корисниците на недозволени дроги пријавиле повисоки нивоа на симптоми на депресија и анксиозност. Емоционалната дисрегулација била изразена кај овие луѓе со тоа што тие имале помала јасност и биле помалку свесни за своите емоции кога се појавувале тие емоции.
Иако когнитивната бихејвиорална терапија е најшироко пропишаниот третман за ваквите психијатриски нарушувања, сепак најчесто пропишаниот психотерапевтски третман за емоционална дисрегулација е дијалектичка бихејвиорална терапија, психотерапија која промовира употреба на свесност, концепт наречен дијалектика и акцент на важноста на валидацијата и одржување на здрави навики во однесувањето.[25][26]
Кога емоционалната дисрегулација е дијагностицирана како дел од АДХД, често се користат инхибитори на повторно земање на норепинефрин и допамин, како што се метилфенидат (Риталин)[27] и атомоксетин.[28] Неколку истражувања, исто така, покажале добри резултати и од нефармаколошки третмани за луѓе со АДХД и емоционални проблеми,[29][30] сепак се ограничени и се бараат дополнително истражувања.
Предлошка:Bipolar disorderПредлошка:Borderline personality disorder
Видови чувства |
|
---|---|
Анксиозност • Апатија • Вина • Вознесеност • Глупавост • Гордост • Горчина • Депресија • Дефетизам •Досада • Ентузијазам • Задоволство • Засраменост • Збунетост • Изненадување;• Лутина • Љубов • Љубомора • Меланхолија • Навредност • Надеж • Носталгија • Огорченост • Одвратност •Омраза • Осаменост • Отфрленост • Паника •Презир • Разочараност • Самозадоволство • Сочувство • Срам • Среќа • Страв • Стравопочит • Страдање • Фанатизам • Фрустрираност • |