Епизода од времето на Јакобинската диктатура

Епизода од времето на Јакобинската диктатура
Un épisode sous la Terreur
Портрет на Сансон од Ежен Лампсониус
АвторОноре де Балзак
ЗемјаФранција
Јазикфранцуски
СеријалЧовечка комедија
Издадена
1830

Епизода од времето на Јакобинската диктатура (француски: Un épisode sous la Terreur) — расказ на Оноре де Балзак, објавен во 1830 година.[1] Првично насловен Une messe en 1793 (Миса во 1793 година), текстот го добил конечниот наслов во изданието Шлендовски (Chlendowski) од 1845 година. Делото се појавува во Сцени од политичкиот живот (Scènes de la vie politique), кое е дел од серијалот дела што ја сочинуваат Човечката комедија (La Comédie humaine), повеќетомната збирка на меѓусебно поврзани приказни на Балзак. Подоцнежното издание му е посветено на господинот Гијоне-Мервил, кај кого Балзак чиракувал и ги проучувал основите на правото.

Една постара жена купува пакет од пекарница на 22 јануари 1793 година и се сомнева дека ја следат. Таа бара заштита од пекарот, но кога ќе види како странецот ја следи, тој одбива. Таа се враќа сама дома и се открива дека е поранешна кармелитска калуѓерка која се крие со друга калуѓерка и свештеник. Сите се постари, а во кутијата што ја купила има наполитанки за причест. Странецот доаѓа во нивната соба и го замолува свештеникот да каже миса за неодамна погубениот крал Луј XVI. Подоцна се враќа за да присуствува на мисата. Вели и дека ќе се врати за една година на уште една миса за кралот и ветува дека ќе бидат безбедни од секаква опасност. За подарок остава шамиче обоено со крв со кралски обележја.

Следната година странецот се враќа за мисата. Подоцна, свештеникот посетува продавница во сопственост на некои негови пријатели ројалисти, и забележува како минува гром со џелатот и неговите жртви. Свештеникот се онесвестува кога препознава дека џелатот е странецот кој им помагал и сфаќа дека марамчето било на кралот.

Историска позадина

[уреди | уреди извор]

Приказната се одвива за време на Јакобинската диктатура, од 1793 до 1794 година. Започнува ден по погубувањето на кралот Луј XVI. Приказната е измислена, но содржи историска личност, Шарл-Анри Сансон, кој бил главниот џелат и го извршил погубувањето на Луј XVI. Сепак, приказната не го дава неговото име.[2]

Јакобинската диктатура била период во кој во Франција се случувал процес на дехристијанизација. Калуѓерките и свештеникот во приказната се кријат заради тоа.

Вдахновение

[уреди | уреди извор]

Идејата за пишување на приказната најверојатно се родила по средбата на Балзак со синот на Сансон, Анри-Никола-Шарл Сансон, исто така џелат. Можеби приказните на синот за неговиот татко - исклучително религиозен човек и покрај неговата работа - го инспирирале Балзак да напише приказна што не се заснова на вистински факти, туку на човечкиот аспект на стварниот животен лик и на алтернативни настани што можеле да се случат. Епизода за време на Јакобинската диктатура е исто така јасен доказ за влијанието на романтизмот врз делото на Балзак, а е евидентно во општата атмосфера на приказната и нејзината структура (мистеријата на главниот лик и драмата на последната сцена).

  1. Honoré de Balzac. The Human Comedy: Introductions and Appendix. Project Gutenberg. Посетено на 16 April 2018.
  2. Cerfberr, Anatole; Christophe, Jules François. Repertory of the Comedie Humaine, entry for "SANSON (Charles-Henri)". Project Gutenberg. Посетено на 8 September 2020.

Библиографија

[уреди | уреди извор]
  • Gabriel Moyal, « Pour un récit romantique : Vanina Vanini (Stendhal), Un épisode sous la Terreur (Balzac), La Rose rouge (Dumas) », Stendhal, Balzac, Dumas. Un récit romantique ?, Toulouse, PU du Mirail, 2006, Ouvrage utilisé pour la rédaction de l'article.
  • (англиски) Gabriel Moyal, « Making the Revolution Private: Balzac’s Les Chouans and Un épisode sous la Terreur », Studies in Romanticism, hiver 1989, Предлошка:N°, Предлошка:Vol., Ouvrage utilisé pour la rédaction de l'article.
  • Bernard Leuilliot, Un épisode sous la Terreur, présentation en ligne Архивирано на 12 јуни 2013 г..