Замок Екенес

Зимска сцена во замокот Екенес, гледано од север
Замокот Екенес гледан од мостот.

Замокот Екенес е замок кој се наоѓа надвор од Линшепинг во општината Естерјетланд, Шведска. Замокот се состои од трикатна главна зграда со висок стрмен покрив и три квадратни кули со барокна купола. Сегашниот замок е изграден во 17 век, на темелите на средновековната тврдина од 14 век. Езерото околу ридот на замокот создало природна одбрана; сепак, ова езеро било исушено кон крајот на 19 век со цел да се создаде повеќе обработливо земјиште во областа.[1]

Сопственост

[уреди | уреди извор]

Замокот отсекогаш бил, замок во приватна сопственост. Неговата сопственост може да се проследи сè до Сванте Стуре (1517-1567) кој живеел за време на владеењето на кралот Ерик XIV, владетел на Шведска од 1560-1568 година. Кога кралот Ерик XIV бил на престолот, тој започнал да ја добива наклоноста на влијателните луѓе во шведската аристократија. Една од неговите стратегии кон таа цел била да им додели титула „гроф“ на тројца најмоќни шведски благородници, потег без преседан во шведската историја. Еден од добитниците на титулата бил и Сванте Стуре. Една од првите работи што Сванте Стуре ги направил за да го покаже својот новооткриен статус било изградба на камена куќа во 1592 година на местото на замокот Екенес.[2][3]

Пер Густафсон Банер (1588-1644) го обновил замокот во ренесансен стил помеѓу 1630 и 1644 година. Тој бил син на Кристина Стуре, ќерка на Сванте Штуре. Замокот бил во постојана сопственост на неговото семејство сè до 1880.[4]

Некаде во раните 1880-ти, грофот Филип О.Л. Клингспор (1845-1924) го стекнал замокот и неговата околина. Тоа означило нова ера во историјата на замокот. Замокот од цитадела станал центар на земјоделски и шумарски бизниси.[5]

Моменталните сопственици на замокот сега се семејството Бергенгрен, кои претходно биле во бизнисот со текстилно производство; тие го купиле Екенс во 1939 година. Кога го земале замокот, тој одамна бил напуштен и неискористен. Тој со околината, има вкупно 490 хектари, а земјиштето било многу повредно. Токму оваа комбинација на богата почва и обилни шуми ги мотивирало Бергенгренците да го купат замокот.[2]

Втора светска војна

[уреди | уреди извор]

За време на Втората светска војна, замокот Екенес до одреден степен се вратил во првобитната функција како одбранбена тврдина. Замокот станал локален воен штаб и магацин за снабдување за време на војната. По завршувањето на војната, замокот западнал во состојба на распад и занемарување. Мебелот на замокот постојано го ограбувале локалните жители. Експлоатација на замокот и негова заштита дошла во 1974 година, кога шведските власти го признале како место од национално културно значење. По ова владино признавање, замокот бил значително реставриран од неговите сопственици. Сегашната состојба довела до тоа тој да се смета за најдобро сочуван ренесансен замок во Шведска. Внатрешноста на замокот е беспрекорно зачувана, со нејзиното опремување, украсување и столарија кои датираат од пред три века, се зачувани во прекрасна состојба.[2]

Посетителите се добредојдени преку целата година, меѓутоа, самиот замок е отворен само во текот на летото. Турнир за туркање и средновековен фестивал се одржува во замокот во мај/јуни секоја година од 1993 година.[6]

  1. „Ekenäs Slott, Renaissance castle“. guidebook-sweden.com. Посетено на 1 December 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 „Ekenäs Castle“. Архивирано од изворникот на 2019-08-31. Посетено на 26 July 2013.
  3. „Svante Sture“. Svenskt biografiskt lexikon. Посетено на 1 December 2019.
  4. „Per Banér“. Svenskt biografiskt lexikon. Посетено на 1 December 2019.
  5. „Philip O L Klingspor“. Svenskt biografiskt lexikon. Посетено на 1 December 2019.
  6. Małgorzata Mizerska-Wrotkowska (20 July 2015). Poland and Sweden in the United Europe. SCHEDAS. стр. 152–. ISBN 978-84-943391-8-9.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]