Кахеџет

Кахеџет
Хуни ?
Стелата на Кахеџет
Фараон на Египет
ПретходникНепознат
НаследникХуни? Снофру?

Кахеџет (исто така Хор-Кахеџет) може да биде Хорово име на антички египетски фараон, кој можеби владеел за време на Третата династија или може да биде архаично претставување на Тутмос III.[3] Бидејќи единствениот артефакт што го потврдува владетелот и неговото име е мала стела направена од полиран варовник со неизвесно потекло и автентичност,[4] египтолозите разговараат за хронолошката позиција и историската фигура на Кахеџет.

Стелата на кралот Кахеџет е 50,5 см висока, 31,0 см широка и 3,0 см дебела, и направена од ситно полиран варовник. Таа била купена во 1967 година од страна на Лувр во Париз, каде што сега се наоѓа. На предната страна е прикажан кралот Кахеџет заедно со антропоморфна форма на богот Хор. Кралот Кахеџет ја носи белата круна од Горниот Египет и вештачка кралска брада, и директно гледа во очите на Хор, и двете фигури се со иста висина. Неговото лице изгледа извонредно со неговиот крив нос, испакнати усни и квадратна брада. Кралот носи килт со нож во појасот. Во левата рака држи жезло, додека во десната рака држи стап со крила на средината. Хор ја положил својата десна рака околу рамото на Кахеџет и го држи лактот на Кахеџет со неговата лева рака. Хиероглифите во натписот ја опишуваат посетата на кралот во северниот храм на богот Ра во Хелиопол.[1][5]

Автентичност

[уреди | уреди извор]

Автентичноста на оваа стела на Кахеџет е доведена во прашање од египтолозите како Жан-Пјер Пацник и Жак Вандиер. Тие укажуваат на неколку стилски контрадикции кои можат да се најдат во рамките на релјефниот мотив. Прво, тие нагласуваат дека најраното познато претставување на антропоморфниот Хор се наоѓа во пирамидниот храм на Сахуре, вториот фараон од Петтата династија. Второ, тие тврдат дека мотивот на крал кој го прифаќа бог (или бог што прифаќа крал), е многу невообичаен за Старото Кралство, бидејќи кралот потоа се сметал за жива претстава на Хор (и Сет), но не е видено на исто ниво на овој начин. Според тоа, претставите што покажуваат крал во интимна позиција со бог, би биле еретички и провокативни во исто време.

Детали од стелата.

Дополнителните аргументи на Пацник и Вандиер се однесуваат на натписите од серехот на Кахеџет. Хиероглифите се невообичаено навалени надесно и не се квадратни во аранжманот. Ова е во спротивност со египетските правила на калиграфијата на кралските споменици. Дополнително, деталите за знакот на був (вредност m) на стелата не се појавуваат пред првата половина на 18-та династија, поради што стелата би претставувала најрана формулација Horus + m + топоним. Конечно, име на серех што вклучува кралска круна како хиероглифски симбол познати се само од времето на кралот Тутмос III од 18-та династија па натаму, а Пацник и Вандиер забележуваат дека Кахеџет е позната варијанта на Хоровото име на Тутмос III, така што стелата, ако е автентична, може да биде архаично дело на Новото Кралство.[1]

Идентитетот на Кахеџет

[уреди | уреди извор]

Претпоставувајќи ја неговата автентичност, Жак Вендиер во својата прва студија за стелата во 1968 година предложил да биде датирана од времето на Третата династија заради стилската основа, што укажува на тоа дека Кахеџет се идентификува со кралот Хуни, последниот владетел на династијата. Тоби Вилкинсон и Ијан Шо се на истото мислење: тие мислат дека "Хор-Кахеџет" било серех име на Хуни, иако оваа претпоставка се заснова само на тоа дека Хуни е единствениот крал од оваа династија чие Хорово име е непознато (името „Хуни“ е само картушко име). Така, нивната теорија не е широко прифатена.[6][7]

  1. 1,0 1,1 1,2 Jean-Pierre Pätznik, Jacques Vandier: L’Horus Qahedjet: Souverain de la IIIe dynastie?. page 1455–1472.
  2. Грешка во наводот: Погрешна ознака <ref>; нема зададено текст за наводите по име ToSch.
  3. Jean-Pierre Pätznick: L'Horus Qahedjet: souverain de la 3eme dynasty ?, Proceedings of the Ninth Congress of Egyptologists, Orientalia Lovaniensa Analecta, Ch. 2.1, p. 1455, Online
  4. Chr.
  5. Toby Wilkinson: Early Dynastic Egypt.
  6. Ian Shaw: The Oxford history of ancient Egypt. page 88.
  7. Jacques Vandier: Comptes Rendus de l’Académie des Inscriptions et des Belles-Lettres. 1968, page 16–22.