Никола Кољевиќ
| Никола Кољевиќ | |
|---|---|
| На должноста декември 1992 – 14 септември 1996 | |
| Претседател | Радован Караџиќ Билјана Плавшиќ |
| Претходник | Отворена канцеларија |
| Наследник | Драгољуб Мирјаниќ |
| На должноста 20 декември 1990 – 9 април 1992 Служи со Билјана Плавшиќ | |
| Претходник | Отворена канцеларија |
| Наследник | Мирко Пејановиќ |
| Лични податоци | |
| Роден(а) | 9 јуни 1936 Бања Лука, Кралство Југославија |
| Починал(а) | 25 јануари 1997 (возр. 60) Белград, СР Југославија |
| Занимање | Професор, писател и политичар |
Никола Кољевиќ (српска кирилица: Никола Кољевић; 9 јуни 1936 - 25 јануари 1997) бил политичар, универзитетски професор, преведувач и есеист од босанските Срби, еден од најистакнатите југословенски шекспиролози. Во 2016 година, постхумно бил прогласен од Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија дека бил дел од злосторнички потфат со цел протерување на Бошњаците и босанските Хрвати од Босна и Херцеговина за време на војната во Босна.[1]
Кољевиќ имал улога на српски член на Претседателството на Босна и Херцеговина заедно со Билјана Плавшиќ и бил потпретседател на Република Српска за време на југословенските војни.
Биографија
[уреди | уреди извор]Кољевиќ бил роден во угледно трговско семејство во Бања Лука, тогаш дел од Кралството Југославија, (сега Босна и Херцеговина). Неговиот постар брат, Светозар (1930–2016), бил познат научник кој пишувал многу за српската епски народни песни. На првите повеќепартиски избори одржани во 1990, бил избран за српски член на Претседателството на Босна и Херцеговина. Во април 1992 година го напуштил Претседателството, а за време на војната во Босна ја зазел улогата како потпретседател на Република Српска. Кољевиќ добил највисок орден на Република Српска. Бил единственото лице кое ја потпишало декларацијата во име на Република Српска за одобрување на Уставот на Босна и Херцеговина како што е наведено во Анекс 4 на Дејтонски мировен договор.
Синот на Кољевиќ загинал во несреќа на скијање во 1975 година.
Самоубиство
[уреди | уреди извор]На 16 јануари 1997 година, тој се обидел да се самоубие пукајќи си во главата, а една недела подоцна починал во болница во Белград.[2]
Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија
[уреди | уреди извор]Во пресудата од 2016 година против Радован Караџиќ, Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ), поддржан од ОН, го идентификувале Кољевиќ како дел од здружен злосторнички потфат,[1] во кој бил вклучен и Караџиќ. Во него се опишува дека Кољевиќ бил „особено екстремен според своето мислење“ и се залагал за протерување на босанските муслимани со цел да се создаде хомогеност на териториите и се вели дека е „невозможно Србите да живеат со некој друг“:[3]
...Советот утврди дека заедно со обвинетите, Крајишник, Кољевиќ и Плавшиќ ја споделиле намерата да го реализираат заедничкиот план за трајно отстранување на босанските муслимани и босанските Хрвати од Република Српска, и преку нивните позиции во раководството на босанските Срби и вклученоста низ општините, тие придонесоа за извршување на заедничкиот план од октомври 1991 година до најмалку 30 ноември 1995 година.[4]
Откако многу години предавал Шекспир на Универзитетот во Сараево, неговото подоцнежно вклучување во српската националистичка политика ги изненадило неговите поранешни студенти муслимани, од кои со многумина останал добри пријатели по дипломирањето, бидејќи никогаш претходно не покажал ни најмала трага на предрасуди.
Дела
[уреди | уреди извор]- Теориски основи критички, 1967 г
- За компаративна и секундарна, 1977 година
- Иконоборци и иконоборци, 1978 г
- Шекспир, трагичар, 1981 г
- Песник за песна, 1984 година
- „Тајна“ позног Дучиќа: интерпретација, 1985 г
- „Ламнет на Белградом“ Милоша Црњанског, 1986 г
- Класици на српската поезија, 1987 г
- Теми за татковината, 1995 година
- Андриќево ремек-дело, 1995 г
- Од Платона до Дејтона: (евиденција на државата по наша прилика), 1996 г.
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 Prosecutor v. Karadžić – Judgement, 24 March 2016, p. 1303–1304
- ↑ The New York Times (26 January 1997). „Bosnia Serb Official Dies From Self-Inflicted Shot“. The New York Times. Посетено на 9 September 2020.
- ↑ Prosecutor v. Karadžić – Judgement, 24 March 2016, p. 1228
- ↑ Обвинителот против Караџиќ – Пресуда, 24 март 2016 година, стр. 1300
Библиографија
[уреди | уреди извор]- „Prosecutor vs. Radovan Karadžić – Judgement“ (PDF). The Hague: International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia. 26 March 2016.
- Judah, Tim (1997). The Serbs: History, Myth and the Destruction of Yugoslavia. New Haven and London: Yale University Press.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]
Никола Кољевиќ на Ризницата ?
|