Околуѕвездена прашина

Околуѕвездена прашина — вселенска прашина околу една ѕвезда. Може да се јави во облик на сферна обвивка или насобирачки диск. Оваа прашина е одговорна за значително згаснување и обично е извор на инфрацрвен вишок кај ѕвездите што ја имаат. Кај некои развиени ѕвезди на асимптотската гранка на џинови, прашината се состои од силикатни издуви.[1] Според проучувањата, сè уште е неизвесно дали прашината е производ на кристален силикат или полицикличен ароматски јаглеводород.[2] However, recent observations revealed that ѕвезди од типот на Вега display broad silicate emission.[2] Предложено е дека составот на околуѕвездената прашина зависи од развојната фаза на ѕвездата, и е поврзана со промените во нејзината физичка состоба.[3]

Изучувањето на составот на оваа прашина се нарекува астронимералогија. Забележано е дека прашината околу старите ѕвезди содржи речиси чисти кристални силикати богати со магнезиум (форстерит и клиноенстатит), аморфни силикати, диопсид, спинел, оксиди (корунд и Fe0.9Mg0.1O), како и цврсти составници богати со јаглерод: (хидрогенирани) аморфни јаглероди, ароматични јаглеводороди и силициум карбид."[4]

Движењето на околуѕвездената прашина е условено од гравитацијата на ѕвездата и нејзиниот зрачен притисок.

Околуѕвездената прашина во Сончевиот Систем ја предизвикува појавата наречена зодијачка светлина.

Поврзано

[уреди | уреди извор]

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ Nakada, Y.; Honma, M.; Seki, M. (2003). Mass-Losing Pulsating Stars and their Circumstellar Matter: Observations and Theory. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers. стр. 258. ISBN 1402011628.
  2. ↑ 2,0 2,1 Käufl, Hans U.; Siebenmorgen, Ralf (2013). The Role of Dust in the Formation of Stars: Proceedings of the ESO Workshop Held at Garching, Germany, 11–14 September 1995. Berlin: Springer Science & Business Media. стр. 170. ISBN 9783662225158.
  3. ↑ Hony, Sacha (2003). Infrared Light on the Composition of the Dust Surrounding Carbon-Rich Stars. Amsterdam: Amsterdam University Press. стр. 7. ISBN 9053566686.
  4. ↑ Jones, Anthony P. (2019). „The mineralogy of cosmic dust: astromineralogy“. European Journal of Mineralogy. 19 (6): 771–782. doi:10.1127/0935-1221/2007/0019-1766.

Извори

[уреди | уреди извор]
  • J. Mayo Greenberg, H. C. Van De Hulst (17 април 2013). Interstellar Dust and Related Topics. Springer Science & Business Media, 2013. ISBN 978-9401026642.
  • Hans-Peter Gail, Erwin Sedlmayr (2014). Physics and Chemistry of Circumstellar Dust Shells. Cambridge University Press, 2013. ISBN 978-0521833790.
  • K. S. Krishna Swamy (2005). „Chapter 6: Circumstellar dust“. Dust in the Universe: Similarities and Differences. World Scientific, 2005. ISBN 9812562931.
  • Marshall Dimsey Perrin. A High Angular Resolution Survey of Circumstellar Dust Around Herbig Ae/Be Stars. University of California, Berkeley, 2006. ISBN 1109923074.
  • Wilfred Henry Sorrell. A Theoretical Study of Circumstellar Dust Around Ae/Be Stars. University of Wisconsin--Madison, 1989.