Ополосаурус

Ополосаурус
Период: Рана Креда
Илустрација на забите од холотипот од повеќе погледи
Научна класификација
Царство: Животни
Колено: Хордати
Класа: Влекачи
Надред: Диносауруси
Ред: Сауришија
Подред: Сауроподоморфија
Инфраред: Сауропода
Нерангирано: Еусауропода
Семејство: Неосауропода
Род: Ополосаурус
Гервајс, 1852
Вид: O. armatus
Научен назив
Oplosaurus armatus
Гервајс, 1852

Ополосаурус (што значи „вооружен или оружен гуштер“ или „оклопен гуштер“) — род на сауроподски диносаурус од Баремиска старосна формацијата Васекс од долната креда на островот Вајт, Англија. Познат е од еден заб кој обично се однесува на современиот „ таксон корпа за отпадоци“ Пелоросаурус, иако нема цврсти докази за тоа.

Историја и таксономија

[уреди | уреди извор]

Во 1852 година, геологот Томас Рајт известил за пронаоѓање на голем заб од влекачи од глина Волден во близина на заливот Брикстон на Вајт. Рајт го претстави откритието на неколку експерти, меѓу нив Ричард Овен, Дејвид Форбс, Џорџ Роберт Вотерхаус и Самуел Пикворт Вудворд, но само Гидеон Мантел дошол со корисен предлог укажувајќи на сличност со забите на диносаурусот Хилеосаурус. Не убеден во ова, Рајт заклучил дека забот, со оглед на неговата острина, му припаѓа на месојаден влекач со непознати афинитети.[1]

Рајт исто така го прашал францускиот палеонтолог Пол Герва за мислење за фосилот. Гервајс во 1852 година врз него го засновал типскиот вид Oplosaurus armatus. Општото име обично се чита како „оклопен гуштер“ од грчки хоплон, „панцир“. Вообичаената приказна за необичниот избор на име е дека Гервајс го именувал овој голем, добро сочуван заб (холотип BMNH R96) под погрешно верување дека неговиот сопственик бил блиндиран диносаурус како Хилеосаурус следејќи го предлогот на Мантел.[2] Сепак, неодамнешните истражувања од страна на Бен Креислер покажува дека Гервајс го спореди со Мосасаурус, не Хилаеосаурус, и дека името може да се наменети како „вооружени гуштер“, со заби како и оружјето на месојад, како хоплон може да значи и „оружје“ (иако ова би го направило специфичното име излишно, бидејќи и арматус значи „вооружен“ на латински).[3]

Ричард Лидекер (1888) сугерирал дека максилата со заб (BMNH R751), исто така од островот Вајт, е уште еден примерок на ова животно, но ова мислење не е потврдено.[4]

Забот е голем, 85 милиметри вкупно висока, со шпатуларна круна 52 милиметри висок, споредлив со Брахиосаурус, има зашилен врв, малку компресирана форма „образ“ до јазикот, мала конвексност кон основата на страната свртена кон јазикот и абење на аспектите.[2][3] Нејасно е како заб на Брахиосаурус, поради што родот некое време се пренесувал на Брахиосауридите.[5] Претходно, Ополосаурус бил упатен на Пелоросаурус по мислењето на Фридрих фон Хуене во 1909 година, иако Пелоросаурус се заснова на фрагментарни остатоци кои не вклучуваат заби, што го прави невозможно да се докаже идентитетот.

Со оглед на тоа колку е слаб холотипот на Пелоросаурус, и дека не вклучува заби, неодамнешните прегледи го задржаа Oplosaurus како потенцијално валиден, но слабо познат род [6] Дарен Наиш, британски палеонтолог запознаен со велденските сауроподи, неформално сугерирал дека родот може да биде туријасаур, но исто така бил соавтор на напис, заклучувајќи дека е член на Камарасауридите.[7] Во секој случај, тоа веројатно припаѓа на поопштата Макронарија.[8]

Палеобиологија

[уреди | уреди извор]

Како што истакнуваат Наиш и Мартил, забот е споредлив по големина со оној на Брахиосаурус, што укажува на тоа дека сопственикот бил голем сауропод.[2] Како можен туријасаур, големината не треба да се менува драстично. Тој би бил четириглав тревојад, можеби околу 25 метри долг.

  1. Wright, T. (1852). Contributions to the palaeontology of the Isle of Wight. Annals and Magazine of Natural History 2:87-93.
  2. 2,0 2,1 2,2 Naish, D., and Martill, D.M. (2001). Saurischian dinosaurs 1: Sauropods. In: Martill, D.M., and Naish, D. (eds.). Dinosaurs of the Isle of Wight. The Palaeontological Association:London 185-241. ISBN 0-901702-72-2
  3. 3,0 3,1 Gervais, P. (1852). Zoologie et paléontologie française (animaux vertébrés) (1st edition). A. Bertrand:Paris, 271 p. [French]
  4. Lydekker, R. (1888). „Note on a new Wealden Iguanodont and other Dinosaurs“. Quarterly Journal of the Geological Society. 44 (1–4): 46–61. doi:10.1144/GSL.JGS.1888.044.01-04.08.
  5. McIntosh, J.S. (1990). Sauropoda. In: Weishampel, D.B., Dodson, P., and Osmólska, H. (eds.). The Dinosauria. University of California Press:Berkeley 345-401. ISBN 0-520-06727-4
  6. Upchurch, P.M., Barrett, P.M., and Dodson, P. (2004). Sauropoda. In: Weishampel, D.B., Dodson, P., and Osmólska, H. (eds.). The Dinosauria (2nd edition). University of California Press:Berkeley 259-322. ISBN 0-520-24209-2
  7. Sánchez-Hernández, B; Benton, M; Naish, D (2007). „Dinosaurs and other fossil vertebrates from the Late Jurassic and Early Cretaceous of the Galve area, NE Spain“. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 249 (1–2): 180–215. doi:10.1016/j.palaeo.2007.01.009.
  8. Naish, D.; Martill, D. M. (2007). „Dinosaurs of Great Britain and the role of the Geological Society of London in their discovery: basal Dinosauria and Saurischia“. Journal of the Geological Society. 164 (3): 493–510. doi:10.1144/0016-76492006-032.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]