Островско одделение

Жени од (американското) одделението на Шкотската женска болница на Островското Езеро

Првата управителка на Островското одделение, д-р Агнес Бенет

Островско одделение — полско болничко одделение со превозен дел на Шкотските женски болници. Се состоело од приближно 200 шатори^[1] и се наоѓала во близина на Островото Езеро, Егејска Македонија за време на Првата светска војна под команда на српската војска. Често се нарекувала Американско одделение бидејќи парите за финансирање биле од Америка и освен неколку станици за преврски, таа била сојузничката болница најблиску до фронтот.

Почетоци

Одделението било отворена во септември 1916 година^[2] набргу по Горничевската битка (Горничевски Гребен). Горничевскиот Гребен ги образувал двојните врвови на Кајмакчалан со надморска височина од 2.347 и 2.500 метри. Овој гребен морало да се заземе пред повторно да се преземе Битола. Првата управничка, Австралијката, д-р Агнес Елизабет Лојд Бенет^[2] на првиот ден забележала дека зеле 24 случаи: „сите ужасно лоши рани - на абдоменот, градите, главата и сложени фрактури“. На 25 септември напишала: „Сега имаме 160 случаи, сите лоши и тоа е ужасно напорна работа“. Во текот на првите осум недели, Островското одделение примило 425 случаи од кои шеесет починале.

Местоположба

Одделението било околу 145 километри западно од Солун и било на прекрасно место.^[3] Според нејзината трета управничка, д-р Изобел Емсли: „Лежеше сосема само на зелена мечка во шуплината на ридовите што се издигаа од секоја страна; во близина имаше древни брестови, дом на полски врани, а зад белите шатори на болницата лежеше Островото Езеро“.

Мајлс Френклин напишала: „Кралска сончева светлина на виолетовите ридови! Сина како небо, високи и остри како заби на мачки, тие го засилија копнежот по Сините Богонгови кој беше трогателен десет години“. Френклин била вдахновена да напише приказна „Далеку кај Кајмакчалан“ и дел со наслов „Некаде на Балканот“, но не го завршила ниту едното ниту другото. Не е ништо важно останува нејзиното единствено завршено дело од тоа време. Заминала во февруари 1918 година.^[4]

Кадар

Островското одделение било одделение на Шкотските женски болници во кое служеле најмалку десет Австралијки, вклучувајќи ги Агнес Бенет, Мери Де Гарис и романописецот Мајлс Френклин.^[4] Други Австралијки служеле во слично одделение во близина на Солун. Англо-ирската медицинска физичарка Едит Ен Стони обезбедувала поддршка за рендген на одделението додека било со седиште во Солун. Британската масерка и обучена инструкторка, Олив Смит се приклучила на одделението со д-р Бенет на почетокот, и работела во операционата сала и прием, но починала од маларија на 6 октомври 1916 година.^[5]

Духот на кампот

Според зборовите на д-р Изобел Емсли: „Духот на ова одделение беше многу пријатен; големото, среќно семејство на жени беше толку целосно фрлено на сопствените ресурси што образуваше многу обединето тело. Повеќето од сестрите беа толку многу со Србите така што го научиле јазикот и сочувствувале со нив. Нашата болница беше болница на српската армија, а наредбите ги добивавме непосредно од Армискиот штаб“. На исфрлената станица за преврски, која се наоѓала на три часа возење кон Кајмакчалан, единицата собирала ранети непосрено од бојното поле. Д-р Бенет ја опишала смелоста на девојчињата за време на бомбардирањето. Меѓутоа, маларијата и дизентеријата зеле таков данок од персоналот што станицата била затворена во септември 1917 година.

Затворање на одделението

На 30 септември 1918 година одделението добило вест за примирјето со Бугарија и утрото на 23 октомври одделението тргнало кон северна Србија со конвој од девет возила на пат од 311 километри. Целиот персонал патувал, а одделението било сместено во напуштената касарна во Врање. Одделението било во функција до октомври 1919 година. Педесет и двајца од припадниците на Врањската единица биле одликувани со Кралскиот Црвен крст, а неколкумина го добиле и Орденот на Свети Сава.

Наводи

1. Melbourne, The University of. „De Garis, Mary Clementina - Woman - The Encyclopedia of Women and Leadership in Twentieth-Century Australia“. www.womenaustralia.info (англиски). Посетено на 2021-11-12.
2. specified, Not (1916-01-01). „With the Scottish Women's Hospitals for Foreign Service in the Serbian/Bulgarian war“. With the Scottish Women's Hospitals f... | Items | National Library of New Zealand | National Library of New Zealand (англиски). Посетено на 2021-11-12.
3. WHN (2010-11-14). „Anna Muncaster 1885-1930“. Women's History Network (англиски). Посетено на 2021-11-12.
4. „12 Jan 2021 - Miles Franklin's War | theaustralianlegend - Archived Website“. Trove (англиски). Архивирано од изворникот на 2021-01-12. Посетено на 2021-11-12.
5. „Nurse's Death in Serbia - Late Miss Olive Smith“. The Scotsman. 16 October 1916. стр. 3.