Писта Данко

Писта Данко
Статуа на Писта Данко во Сегед

Писта Данко (13 јули 1858 - 29 март 1903) бил водач на бенд и композитор роден во Унгарија, кој припаѓал на ромскиот народ. Тој првенствено работел во народни музички стилови популарни во Унгарија во 19 век. Тој често бил познат по прекарот „Нотафа“, унгарски збор што значи „балада-пејач на народната музика“.

Биографија

[уреди | уреди извор]

Данко е роден во унгарскиот град Сегед, каде што почнал да компонира музика на 28-годишна возраст. Тој припаѓал на музички ансамбл наречен „Hangászsor“, или „Ред музичари“. Потоа се преселил во градот Сзатмар, каде што ја сретнал и започне да и се додворува на Илонка Џо, ќерката на градоначалникот на Сзатмар. Бидејќи Данко бил циган, градоначалникот не ја одобрил врската, што ги натерало Данко и Џо да побегнат. Двајцата биле заедно до смртта на Писта, кој починал од белодробна болест во 1903 година.

Музички стил

[уреди | уреди извор]

Поради наследството на Данко, тој бил натопен во Унгарската народна музика, а повеќето од неговите дела биле напишани во популарните стилови на вербункос и нота на народната танцова музика. Тој, исто така, компонирал дела во други стилови како што се маршеви.

Музички дела

[уреди | уреди извор]

Додека живеел во Сегед, Данко компонирал музика за повеќе од 400 песни, вклучувајќи го и делото на Лајош Поса. Една од неговите најпопуларни песни во тоа време беше Az a szép, az a szép ( Убав е, убав е ), која сè уште е меѓу популарните песни за народни игри во Унгарија. На барање на неговиот соработник Геза Гардони, истакнат унгарски автор, Данко составил марш наречен A magyarok bejövetele ( Марш на Унгарците) за илјадагодишнината од унгарската држава во 1885 година. Ова дело го претставува врвот на популарноста на Данко во животот, што му донесе статус што ретко го постигнува еден Ром меѓу елитата во Унгарија.

Наследство

[уреди | уреди извор]

Данко е редок пример на Ром кој се родил во сиромаштија, а потоа се стекнал со слава и богатство. Тој станал популарен, затоа што свирел задоволувајќи го музичкиот вкус на јавноста. Како што често се случува, Данко добли значително признание по неговата смрт, кога следните генерации Унгарци биле уште поентузијасти и ја прифатиле неговата музика.

Јавна статуа на Данко била подигната во Сегед, на брегот на реката Тиса. Врз основа на неговиот живот е снимен и филм на унгарски јазик по име Данко Писта, објавен во јануари 1941 година.

  • Гсемер Геза (2001) Сегени Данко Писта. Аломрегенија, Будимпешта.