Постојано нарушување на перцепцијата по употреба на халуциногени

Симулација на визуелен снег, нарушување во видното поле типично за ХППД.

Постојано нарушување на перцепцијата по употреба на халуциноген (анг. Hallucinogen Persisting Perception Disorder, HPPD) е психолошко нарушување предизвикано по конзумирање на халуциногени супстанци. Засегнатите имаат таканаречени флешбекови или псевдохалуцинации во редовни интервали или постојано, иако халуциногената супстанца повеќе не е присутна во телото и нема дејство.

Други симптоми вклучуваат: дисфорија, тешкотии со концентрирање, деперсонализација, дереализација, дисоцијација, микропсија, макропсија и депресија.

ХППД е дефиниран од класификацијата DSM-5 и има дијагностичка шифра 292.89 во овој систем на класификација.

Псеудохалуцинациите мора да го засегаат нормалниот живот на лицето и мора да се исклучат други причини како што се епилепсија, делириум или шизофренија за да може да се дијагностицира ХППД. Ограничувањата во секојдневието вклучуваат, на пример, тешкотии со концентрирање или тешкотии при читање. Во МКБ-10, кодот за дијагноза F16.7 најблиску одговара на клиничката слика. [1] ХППД е малку познат и кај корисниците на халуциногени и кај психијатрите и затоа може погрешно да се дијагностицира како акутна психоза индуцирана од супстанција. Сепак, ХППД мора да се разликува психозата, и треба да се смета како хронично нарушување по поминато подолго време од конзумирањето на предизвикувачката супстанца.

Дијагноза

[уреди | уреди извор]

ХППД е малку познато меѓу психијатрите и затоа само ретко се дијагностицира. Покрај тоа, не постојат репрезентативни студии за фреквенцијата на ова нарушување. Засегнатите често бараат дијагноза со години.

Методите на снимање (пр. магнетна резонанца) обично се без наоди. Електроенцефалограмот (ЕЕГ) не покажува никакви неправилности дури и при екстремен стрес и фотостимулација, дури и ако пациентот страда од сериозни нарушувања на перцепцијата.

Повеќето документирани случаи се предизвикани од ЛСД. Но и други халуциногени со слично дејство, како што се мескалин, ДМТ или псилоцин, [2] исто така можат да предизвикаат ХППД.

По дефиниција, само луѓето кои конзумирале халуциногени супстанции, можат да заболат од ХППД.

Не постои утврден лек или терапија за ХППД. Стапката на спонтани ремисии („оздравување само од себе“) во ХППД е многу висока.

Постојат извештаи дека различни лекови можат да постигнат делумна или целосна ремисија.

  • Ламотригин: антиконвулзив за кој е опишано дека значително ги подобрува симптомите на ХППД. [3]
  • Клонидин: антихипертензивен лек кој може да обезбеди значително ублажување на „флешбекови поврзани како последица од земање на ЛСД“, според пилот студија кај осум пациенти. [4]
  • Леводопа

Во случај на психотична форма, често се корисни мерките кои исто така се користат за лекување на психоза. Исто така, постојат индикации за некои мерки кои можат да ги ублажат симптомите:

  • Избегнување на стимуланси, вклучувајќи кофеин, таурин и никотин. Тие ги влошуваат, барем делумно, симптомите.
  • Психотропните лекови како што се смирувачите или антипсихотиците треба да се земаат само по консултација со искусен психијатар. Тие често имаат парадоксален ефект и исто така може да доведат до трајно влошување на симптомите. [5]
  • Примена на техники за релаксација.
  • Во зависност од поединечниот случај, избегнување насензорна депривација може да биде поволно. Некои заболени изјавиле дека со самото зјапање во бел ѕид (поради многу мала сензорна дразба) може да предизвика да доживеат псевдохалуцинации. Затоа, избегнувањето на ситуации со премногу мала дразба би можеле да бидат корисни. И обратно, препорачливо е да се избегнуваат премногу стресни стимули.

Литература

[уреди | уреди извор]
  • JH Halpern, AG Lerner, T. Passie: A Review of Hallucinogen Persisting Perception Disorder (HPPD) и Истражувачка студија на субјекти кои тврдат симптоми на HPPD. Во: Актуелни теми во бихејвиоралните невролошки науки. Том 36, 2018, стр. 333–360, doi:10.1007/7854_2016_457 , PMID 27822679 .
  • G. Martinotti, R. Santacroce et al. a.: Халуциногена перзистентна перцепција: етиологија, клинички карактеристики и терапевтски перспективи. Во: Науки за мозокот. Том 8, број 3, март 2018 година, стр. , doi:10.3390/brainsci8030047 , PMID 29547576, PMC 5870365 (Преглед).
  1. M. Schulte-Markwort, K. Marutt, P. Riedesser: Cross-walk ICD-10 - DSM 4: Klassifikation psychischer Störungen: eine Synopsis. Huber, Bern 2002, ISBN 3-456-83574-4.
  2. M. L. Espiard u. a.: Hallucinogen persisting perception disorder after psilocybin consumption: a case study. In: Eur. Psychiatry. 2005; 20(5–6), S. 458–460. PMID 15963699.
  3. L. Hermle, M. Ruchsow, K. Täschner: Halluzinogen-induzierte Persistierende Wahrnehmungsstörung (HPPD) und Flashback-Phänomene – Differenzialdiagnose und Erklärungsmodelle. In: Fortschritte der Neurologie – Psychiatrie. 83, 2015, S. 506–515, doi:10.1055/s-0035-1553717.
  4. A. G. Lerner, M. Gelkopf, I. Oyffe, B. Finkel, S. Katz, M. Sigal, A. Weizman: LSD-induced hallucinogen persisting perception disorder treatment with clonidine: an open pilot study. In: Int Clin Psychopharmacol. 2000 Jan;15(1), S. 35–37. PMID 10836284.
  5. H. D. Abraham, A. Mamen: LSD-like panic from risperidone in post-LSD visual disorder. In: J. Clin. Psychopharmacol. (1996); 16(3), S. 238–241. PMID 8784656.