Претендент (Ибзен)

Претендент (изворен норвешки наслов: Kongs-Emnerne; во превод: Кралски поданици) ― драматична драма на норвешкиот драматург Хенрик Ибзен.

Преглед на делото

[уреди | уреди извор]

Претендент била напишана во наеднаш во 1863 година, но Ибзен тврдел дека имал извори и идеја во 1858 година. Станува збор за драма од пет чина во проза со дејство во тринаесеттиот век. Претставата била отворена во стариот Театар „Кристијанија“ на 19 јануари 1864 година. Заплетот се врти околу историскиот судир помеѓу норвешкиот крал Хокон Хоконсон и неговиот свекор, ерлот Скуле Бордсон. Најчесто е припишувана на ривалството помеѓу Ибзен и Бјернстјерне Бјернсон, кој го наследил Ибзен како директор на Норвешкиот театар во 1857 година.[1]

Список на ликови

[уреди | уреди извор]
  • Хокон Хоконсон, новоизбран крал на Норвешка
  • Инга од Вартеиг, мајката на Хокон
  • Ерл Скуле Бордсон, норвешки благородник и иден свекор на Хакон
  • Лејди Рагнхилд, сопругата на Скуле
  • Сигрид, сестрата на Скуле
  • Маргарет, ќерката на Скул и идна сопруга на Хокон
  • Гуторм Ингесон
  • Сигурд Рибунг
  • Николас Арнесон, епискон на Осло
  • Дагфин селанецот, маршалот на Хокон
  • Ивар Боде, капелан на Хокон
  • Вегард Верадал, еден од неговите телохранители
  • Грегориј Јонсон, благородник
  • Паул Флида, благородник
  • Ингебјорг, сопруга на Андерс Скијалдарбанд
  • Петар, нејзиниот син, млад свештеник
  • Сира Вилјам, куќен капелан на епископот Николас
  • Господар Сигард од Брабант, лекар
  • Јатгеир, исландски поет
  • Баад Брате, поглавар од близина на Трондхајм

Историска позадина

[уреди | уреди извор]

Хокон Хоконсон владеел како крал на Норвешка од 1217 до 1263 година. Во претходниот дел од владеењето на кралот Хокон, голем дел од кралската моќ била во рацете на Скуле Бардсон. Во 1225 година, Хокон се оженил со ќерката на Скуле, Маргарет Скулесдатер. Односот меѓу двајцата стана затегнат додека Хокон ја потврдил својата моќ. Во 1239 година, судирот меѓу двајцата избувнал во отворена војна кога Скуле самиот се прогласи за крал. Бунтот завршил во 1240 година кога Скуле бил убиен. Овој бунт и смртта на Скуле воглавно се земени за да го означат крајот на времето на Граѓанската војна во Норвешка, која датира од 1130 година.[2]

Оваа драма била преведена на англиски од шкотскиот писател и критичар Вилијам Арчер како дел од неговата публикација, Прозни драми на Хенрик Ибзен, том III. Овој том се состоел од Госпоѓа Ингер од Естерад (Fru Inger til Østeraad), Воини на Хелгеланд (Hærmændene paa Helgeland) и Претендент (Kongs-Emnerne). Била објавена од The Walter Scott Company, Лондон во 1890 година.[3]

Оваа драма била преведена на велшки (како Yr Ymhonwyr) од Т. Гвин Џонс, и изведена пред публика од 10.000 во 1927 година Holyhead National Eisteddfod.[4] Продукцијата била дел од националното драмско движење во Велс, финансирано од баронот Хауард де Валден.[5]

  1. Henrik Ibsen And Bjornstjerne Bjornson (Nicoline Bech-Meyer)
  2. Helle, Knut (2003) The Cambridge History of Scandinavia, Volume 1: Prehistory to 1520
  3. Henrik Ibsen's Prose Dramas Vol III (The Walter Scott Company, London. 1890)
  4. 'My Grandfather, a modern medievalist' (Thomas Seymour, National Trust)“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-10-09. Посетено на 2023-09-14.
  5. 'Byd Gwynn: Cofiant T. Gwynn Jones' by Alun Llwyd (Barddas, 2020), стр.449-451

Дополнителна книжевност

[уреди | уреди извор]
  • Фергусон, Роберт (1996) Henrik Ibsen: A New Biography (Richard Cohen Books) ISBN 978-1-86066-078-8
  • Postlewait, Thomas (1984) William Archer on Ibsen, The Major Essays, 1889-1919 (London: Greenwood Press) ISBN 978-0-313-24499-5]
  • Мекфарлејн, Џејмс (1994) The Cambridge Companion to Ibsen (Cambridge University Press) ISBN 978-0-521-42321-2