Силвер-Раселов синдром (СРС) уште наречен и Сребрен-Расел џуџестизам, е ретко вродено нарушување на растот. Во Соединетите Американски Држави обично се нарекува Расел-Сребрен синдром (РСС) и Силвер-Расел синдром на друго место. Тој е еден од 200-те видови на џуџест раст и еден од петте типови на исконско џуџестство.
Силвер-Раселовиот синдром е ретка вродена состојба за првпат опишана од страна на американскиот педијатар д-р Хенри Силвер и англискиот педијатриски ендокринолог д-р Александар Расел во 1954 година. Инциденцата на овој синдром се проценува на 1 - 30/100.000 случаи и до сега во литературата се пријавени околу 400 случаи. Мажите и жените се чини дека се погодени со еднаква честота.[1]
Иако потврдата за специфичен генетски маркер е кај значителен број поединци, нема тестови за јасно да се утврди дали тоа е она што го има лицето. Како синдром, дијагнозата обично се дава кај децата по потврдување на присуството на неколку симптоми наведени подолу.
Симптомите се интраутерино ограничување на растот (IUGR) во комбинација со некои од следниве:
При раѓањето бебињата се мали за таа гестациска возраст, со тежина при раѓање помала од 2.800 гр, и висина обично помала од 45 см, со карактеристично мало триаголно лице. Се појавуваат проблеми со хранењето - детето не е заинтересирано за храна, често пати го одбива тоа, а кога ќе прифати, тогаш станува збор за мали количини на храна. Созревањето на коските е одложено. Хипогликемија е исто така присутна, а повраќањето е честа појава за новороденчињата, особено во ноќниот период.
Се забележува сивило или бледило на кожата, што може да се должи на хипогликемија. Се одликува со триаголен изглед на лицето, истакнато чело, помала долна вилица и изразена брада. Фонтанелата е широка и се затвора подоцна, асиметријата на телото е честа, се појавуваат и клинодактилија (искривување на прстот), послаб мускулен тонус, забележително губење на поткожното масно ткиво, можни вродени срцеви маани, сколиоза, кратковидост.
Повеќето заболени имаат нормална интелигенција, но може да се појави задоцнето развивање на раните моторни вештини. Во некои случаи, се јавува предвремен пубертет. Возрасните со Силвер-Раселовиот синдром се со мала висина. Просечната висина на заболените мажи е околу 151 см, а просечната висина на заболените жени е околу 140 см.
Просечната возрасна висина за пациенти без третман со хормон за раст е 4'11" за мажи и 4'7" за жени.[3]
Синдромот Силвер-Расел може да доведе до развој на компликации што би предизвикале сериозни нарушувања на внатрешните органи или ендокриниот систем. Затоа, многу е важно да се дијагностицираат и третираат коморбидитетите на рана возраст. Инаку, може да има голем број компликации на синдромот, како што се:• бубрежна дисфункција, хроничен пиелонефритис, гломерулонефритис;• абнормална функција на црниот дроб;• абнормална функција на штитната жлезда;• срцева слабост;[2]
Нејзината точна причина е непозната, но сегашното истражување укажува на генетска и епигенетска компонента, веројатно следејќи ги мајчините гени на хромозомите 7 и 11.
Се проценува дека приближно 50% од пациентите со Силвер-Расел имаат хипометилација на H19 и IGF2. Се смета дека ова води до ниска експресија на IGF2 и прекумерна експресија на генот H19.
Во 10% од случаите, синдромот е поврзан со униродителска дисомија (UPD) на[4] Ова е грешка при втиснување каде што лицето добива две копии од хромозомот 7 од мајката (наследни од мајката) наместо по една од секој родител.
Други генетски причини како што се дупликации, бришења и хромозомски аберации, исто така, се поврзани со Силвер-Расел синдром.[5]
Интересно, пациентите со Силвер-Расел имаат променливи нивоа на хипометилација во различни телесни ткива, што укажува на мозаичен модел и постзиготна епигенетска модификација. Ова може да ја објасни асиметријата на телото на фенотипот SRS.[6]
Како и другите нарушувања на втиснувањето (на пр. Прадер-Вилиев синдром, Ангелман синдром и Беквит-Видеманов синдром ), Силвер-Расел синдром може да биде поврзан со употребата на асистирани репродуктивни технологии како што е ин витро оплодување.[7]
Многу години дијагнозата на Силвер-Расел синдромот била клиничка. Сепак, ова довело до преклопувања со синдроми со слични клинички одлики како што се синдромот на храмови и синдромот на микроделеција 12q14.[8] Во 2017 година, бил објавен меѓународен консензус – во кој биле детализирани чекорите што лекарите требало да ги преземат за да го дијагностицираат Силвер-Расел синдромот. Сега се препорачува прво да се тестира за 11p15 загуба на метилација. Доколку се негативни, тогаш треба да се изврши тестирање. Треба да се земе предвид и тестирање за да се исклучи синдромот на Темпл како диференцијална дијагноза. Ако овие тестови се покажат како неубедливи, тогаш треба да се постави клиничка дијагноза.
Се препорачува системот за клиничко бодување на Netchine-Harbison (NH-CSS) да се користи за групирање на клиничките одлики заедно во резултат базиран на поени.
Дијагнозата главно се заснова на клиничката слика бидејќи во основа станува збор за синдром кој е клинички и генетски хетерогена вродена болест во која дијагнозата зависи од клиничките наоди (не постои специфичен биолошки тест, но може да се потврди со откривање на молекуларна мана). Знаците и симптомите се најизразени во детството и раното детство, што резултира со потешка дијагностика кај постарите деца.
Дијагнозата бара присуство на три главни одлики, и тоа мала родилна тежина, низок раст, триаголно лице, и дополнителни како што се релативната макроцефалија, клинодактилијата на петтиот прст, асиметријата на скелетот, хипоспадијата или ингвиналната хернија. Сепак, трите главни симптоми не можат секогаш да бидат присутни. Значи, лекарите од повеќе специјалности (генетичар, гастроентеролог, и сл.) ќе бидат вклучени во поставувањето на дијагнозата.
Дополнителни дијагностички методи што се препорачуваат:
· рендген дијагностика;
· ултразвук на внатрешни органи и штитна жлезда;
· електрокардиографија;
· КТ и МРИ;
· енцефалографија;[2]
Калорискиот внес на децата со СРС мора внимателно да се контролира за да се обезбеди најдобра можност за раст.[9] Ако детето не може да толерира орално хранење, тогаш може да се користи ентерално хранење, како што е перкутаната ендоскопска гастростома .
Кај деца со разлики во должината на екстремитетите или сколиоза, физиотерапијата може да ги ублажи проблемите предизвикани од овие симптоми. Во потешки случаи, може да биде потребна операција за издолжување на екстремитетите. За да се спречат отежнувачки потешкотии во држењето на телото, децата со разлика во должината на нозете може да бараат подигнување на чевлите.
Терапијата со хормон за раст често се препишува како дел од третманот на СРС. Хормоните се даваат со инјектирање обично дневно од 2-годишна возраст до тинејџерски години. Може да биде ефикасен дури и кога пациентот нема недостаток на хормон за раст. Се покажа дека терапијата со хормон за раст ја зголемува стапката на раст кај пациентите[10] и последователно го поттикнува растот „да го достигне“. Ова може да му овозможи на детето да го започне своето образование на нормална висина, подобрувајќи ја неговата самодоверба и интеракцијата со другите деца. Ефектот на терапијата со хормон за раст врз зрелата и конечната висина сè уште е неизвесен.[11] Постојат некои теории кои сугерираат дека терапијата помага и во мускулниот развој и управувањето со хипогликемијата.
Силвер-Раселовиот синдром е еден од ретките синдроми во кои третманот може значително да влијае на текот и исходот на болеста. Иако овие деца обично немаат недостаток на хормон за раст, давањето на истиот може да постигне значително зголемување на висината. Особено внесот на калории мора да се контролира за да се овозможи нормален раст и развој, и да се спречи хипогликемија. Физикална терапија се препорачува во присуство на асиметрија на телото, како и во деформации на ’рбетот, а во одредени случаи, неопходни се хируршки процедури. Исто така се препорачуваат редовни посети на логопед. Сето ова може да помогне да се надминат тешкотиите во развојот.[2]
Именуван е по Хенри Силвер и Александар Расел .[12][13]