Стефано Поркари (почетокот на 15 век[1] - 9 јануари 1453) бил италијански политичар и хуманист од Рим, исто така бил познат како водач на бунтот против папата Никола V и папската секуларна власт во Рим.[2]
Поркари бил роден во богато семејство во Рим. Се здобил со хуманистичко образование и станал обожавател на античката Римска Република. Поркари се обучил како адвокат, а во 1427 и 1428 година бил избран за капитано дел пополо на Фиренца под заштита на папата Мартин V. Таму се сретнал со хуманистичкиот научник Леонардо Бруни и со камалдолескиот монах Амброзиј Траверсари. Додека бил во Фиренца, на Поркари имал навика, за време на јавните прослави, да држи говори од балконот на Палацо дела Сињорија, со цел да го поттикне народот ја почитува правдата, како основа на комуната. Потоа, тој отишол во Франција и Германија.[3]
По неговото враќање во Италија во 1430 година, тој имал неколку позиции во италијанските комуни, како што се podestà на Болоња (1432), Сиена (1434), Орвјето (1435), а исто така бил гувернер на тврдината Трани. Се вратил во Рим под власта на папата Евгениј IV . Кога последниот умрел и пред да биде избран новиот папа, тој постојано му се обраќал на населението да го собори папското владеење и да го замени со еден заснован на античката римска република.
Новиот папа, Никола V, го помилувал,[4] но го оддалечил од Рим со неколку задачи.
Меѓутоа, неговото учество во други заговори (вклучувајќи го и оној поврзан со крунисувањето на Фридрих III во Рим) и запален говор на Пјаца Навона против владата, го навеле папата да го прогони во Болоња. Роберто Цеси сугерира дека ако ова се сфатеше како нешто повеќе од критика на локалните градски администратори, со него ќе се постапуваше поостро.[5]
Кон крајот на декември 1452 година, Поркари успеал да избега и да се врати во Рим. Овде тој организираше востание чиј резултат ќе биде прогласувањето на Републиката и, за Поркари, титулата трибина, истата што ја имаше Кола ди Риенцо во 14 век. Акцијата била поставена за празникот Богојавление, 6 јануари 1453 година, и би била поддржана од околу триста платеници.[3] Георгиј од Требизон тврдеше дека станал свесен за заговорот, преку незадоволен свештеник, речиси една година пред тоа и се обидел да го предупреди папата Николај.[6]
Николај V, предупреден од кардиналот Базилиос Бесарион дека Поркари исчезнал, наредил истраги. Поркари планирал да го уапси Николај во базиликата Свети Петар и да ги убие членовите на курија. Меѓу ко-заговорниците биле Стефано Инфесура и членовите на Орсини. Заговорниците биле фатени, вклучувајќи го и Поркари, кој се обидел да се засолни во куќата на принцот Латино Орсини. Тој потоа бил суден и обесен во Кастел Сант Анџело на 9 јануари 1453 година.[7]
Од книжевните дела на Поркари преживеале шеснаесет конциони (дискурси). Описот на неговиот револт го дал Леон Батиста Алберти во посланието „De porcario coniuratione“ .
|