Фадли султанат

Фадли (арап. فضلي Faḍlī ), или султанат Фадли (арап. السلطنة الفضلية Salṭanat al-Faḍlī ), бил независен султанат на јужниот брег на Арапскиот Полуостров од 17 век до 1967 година.^[1]

Британските извори го опишале Фадли како „едно од најмоќните и највоинствените племиња во близина на Аден“.^[2]

Географија

Нивниот имот лежел североисточно од тој Аден и се протегал на сто милји по должината на брегот од источните граници на Ахдали кај Имад до западниот, границата на Аулаки во Макатин.^[2]

Историја

Во јули 1839 година, по заземањето на Аден, бил склучен ангажман помеѓу британската влада и Фадли.^[2] Султанатот Фадли бил еден од првобитните „Девет кантони“ кои потпишале договори за заштита со Велика Британија на почетокот на 20 век и станал дел од британскиот Аден протекторат.

Султанот од Лахеј долги години им плаќал годишни субвенции на соседните племиња, вклучително и Фадлиите, низ чија територија минувала трговијата на земјата, а овие плаќања најпрво ги продолжила британската влада под услов началниците да останат во пријателски сојуз. Меѓутоа, поради слабоста на ликот на султанот Али бин Мухсин од Лахеј, преку кого била раната политика на британскиот агент да ги извршувал сите работи со Арапите од земјата околу Аден, соседните племиња се осмелиле неколку години да изврши низа ѕверства врз одделни британски офицери и други, кои султанот не можел да ги спречи или казни.^[2]

Неговите напори, навистина, да обезбедил усогласеност со барањата на британската влада за задоволување за овие гневови го нанеле непријателството на неговите ривали, племето Фадли, кои засолниле некои од убијците и кои се труделе да ги поттикнеле соседните племиња. на непријателствата со Британците. Стипендијата на поглаварот Фадли, која му била доделена со ангажманот во 1839 година, била прекината додека лагата не ги избркала криминалците кои се засолниле кај него. Тоа го направил и, по враќањето на стипендијата, доброволно потпишал договор за заштита на товарите од Аден преку неговата територија. Но, неспособноста на султанот од Лахеј да ги спречил или казнил злосторствата извршени од соседните племиња барало промена на политиката и започнување на односи со нивните поглавари директно, наместо преку султанот како медиум.^[2]

Одред на Аденски протекторат леви кои парадирале во близина на Зинџибар, главен град на султанатот Фадли во 1962 или 1963 година. Настанот бил дел од прославите поврзани со создавањето на новата Федерација на Јужна Арабија. Знамето бил на султанатот Фадли.

Неколку години по воведувањето на овој систем, однесувањето на султанот Фадли, Ахмед бин Абдула, било задоволително. Со своето однесување на потонатиот брод „Стаели“ во јануари 1864 година, тој ја заслужил британската влада; но набргу потоа, или од незадоволство од висината на наградата што му била доделена за неговите услуги во оваа прилика, или од љубомора на интимноста на британските односи со султанот од Лахеј, тој продолжил со својот став на постојано непријателство. Во близина на утврдувањата на Аден, тој ограбил караван и собрал голема сила со цел да ги уништил посевите на Абдали и да му пркосил на авторитетот на британската влада.^[2]

Мало тело војници било соодветно испратено против него во декември 1865 година; тој бил поразен и принуден да барал безбедност при бегство, додека војниците влегле во земјата Фадли и уништиле неколку села. Поморското пристаниште Шукра најпрво било поштедено, со надеж дека веќе спроведената казна ќе се била доволна; но, бидејќи некои дополнителни бесови биле извршени од Фадли, друга експедиција го напуштила Аден, ги уништила тврдините во внатрешноста и се вратила во рок од три дена, со што им покажал на Фадли дека можел да им се пристапи по копно или по море со еднаква можност. Било одлучено или султанот или неговиот син да влегле во Аден и да се покорат безусловно пред да се обновиле пријателските односи. Сите други прекувремени работни часови биле одбиени и, во март 1867 година, било примено писмо од султанот во кое се наведувало дека сакал да го испрати својот постар син да го поднел барањето на племето. Било доделено безбедно однесување и конечно Договорот, кој ги отелотворува пропишаните услови, бил потпишан од страна на султанот во 1867 година, при што резидентот се согласил од страна на британската влада дека минатото требало да се заборави.^[2]

Во 1931 година, овој договор бил авторитативно прогласен за единствен во сила. Во согласност со член 4, односот на султанот бил заменет да престојувал во Аден како постојан заложник; но, по неговата смрт во 1870 година, овој член бил дозволено да останел во мирување. Набргу по ратификацијата на Договорот од 1867 година, стипендијата на султанот Фадли била зголемена од 30 на 100 долари месечно. Султанот Ахмед бин Абдула починал во февруари 1870 година, а бил наследен од неговиот најстар син Хајдара, кој бил убиен во Август 1877 година. Неговиот брат султан Хусеин се верувало дека бил убиецот и бил протеран од племето, кое го избрало синот на вториот Ахмед за нивен поглавар. Сукцесијата била призната од британската влада. Во јули 1879 година, султанот Хусеин, бидејќи било откриено дека бил вмешан во одредени интриги, кои имале за цел бунт во земјата Фадли, бил уапсен и депортиран во Бомбај. Тој бил ослободен во Декември 1886 година, а неговото однесување по неговото ослободување не дал причина за вознемиреност.^[2]

Во 1872 година, племето се согласило да ги укине транзитните давачки за стоките што се транспортирале до и од Аден преку нивните територии, со оглед на што стипендијата на началникот дополнително се зголемила на 180 долари месечно.^[2]

На 1 јануари 1877 година, било официјално објавено дека султанот Фадли имал право на поздрав од 9 пиштоли.^[2]

Во 1881 година, спорот за границата, кој долго време предизвикувал лошо чувство меѓу Фадли и Абдали, бил прекинат со склучување на Договор со кој се дефинирале нивните соодветни граници.^[2]

Во 1883 година било објавено дека Долните Аулаки ја нападнале територијата на Фадли, и била испратена сила од Аден по море и копно на помош на второто. Всушност, не се случила инвазија, силата била повлечена; но тоа се случило набргу потоа и резултирало со целосен неуспех.^[2]

Во 1888 година настанале територијални спорови помеѓу Долниот Јафаи и Фадли, а првиот го прекинал снабдувањето со вода на каналот Наза; извесен период продолжил непријатниот судир меѓу племињата со повремени кратки примирја.^[2]

Во август 1888 година бил склучен договор за протекторат со Фадли, кој бил ратификуван на 26 февруари 1890 година.^[2]

Во Октомври 1891 година, како последица на недоличното однесување на Фадли, станало неопходно да се изрече парична казна од РС. 1.000 на султанот и да ја прекинел исплатата на неговата стипендија. Препорачливо било да се оживеел четвртиот член од договорот од 1867 година, кој барал престој на претставник на Фадли во Аден, исто така, била земена предвид. Меѓутоа, во декември 1891 година, по неговото целосно поднесување, казната била делумно укината од Владата на Индија.^[2]

Во 1892 година и наредната година, прекршокот, прекинат со кратки примирја, продолжил со долниот Јафаи околу снабдувањето со вода на Наза. Во 1893 година било направено примирје за една година и продолжил во 1894 година и следните години.^[2]

Маркашите, исто така, направиле значителни проблеми со ограбување на британска територија. Султанот конечно се прогласил за одговорен за нив.^[2]

Во 1899 година, на барање на султанот, неговите двајца браќа Салих и Абдула биле депортирани во Индија поради заговор против него. Во 1900 година Салих умрел во Карачи, а Абдула бил ослободен.^[2]

Непријателствата со Јафаите повторно започнале како последица на тоа што султанот воспоставил нова царинска станица во Зинџибар, со цел да наплаќал такси на кафила. Сите напори да се постигнело помирување не успеале, додека во 1904 година султанот не го посетил Резидентот во Аден. и ветил дека ќе престанел да наплатувал такси и дека ќе ја напуштил функцијата во Зинџибар.^[2]

Во 1906 година, било објавено дека султанот почнал да наплаќал транзитни такси на кафила во Зинџибар. Како одговор на изјавите на оваа тема, да се повикало дека тоа биле само маици доброволно платени за придружба доставени до каравани надвор од неговите сопствени граници, и дека предметот не бил следен.^[2]

Непријателствата со Долниот Јафаи продолжиле со прекини.^[2]

Во март 1907 година починал султанот Ахмед бин Хусеин и го наследил неговиот татко Хусеин бин Ахмед.^[2]

Султанот се сметал за нелојален за време на Големата војна, поради договорот што го потпишал со Турците во Лахеј, а неговата стипендија била прекината. По примирјето тој задоволително го објаснил своето однесување и стипендијата беше вратена.^[2]

Во 1924 година, султанот починал и бил наследен од неговиот внук, султанот Абдул Кадир.^[2]

Во 1926 година било склучено примирје меѓу Фадли и Долниот Јафаи за една година. Ова подоцна било продолжено на четири години.^[2]

Во март 1927 година починал султанот Абдул Кадир, а него го наследил неговиот вујко султан Абдула бин Хусеин.^[2]

Во јуни 1929 година, султанот од Лахеј ја решил долгогодишната кавга помеѓу Ахл Фадл и Долниот Јафаи. Канфар бил вратен на Долниот Јафаи и на султанот Фадли му било дозволено да наплатувал давачки за извозот и увозот на Долниот Јафаи што минувал низ неговата територија по фиксна стапка.^[2]

Воена парада за прослава на новата Федерација на Јужна Арабија.

Во 1930 година, населението на султанатот Фадли било проценето на 24.000, а бруто приходот во Хс. 35.000 годишно.^[2]

Султанатот Фадли бил основач на Федерацијата на Арапските Емирати на Југот во 1959 година, и на нејзиниот наследник, Федерацијата на Јужна Арабија, во 1963 година. Главниот град на Фадлис бил Шукра, сместен на брегот на Аденскиот Залив, до 1962 година, кога административната престолнина била преместена во Зинџибар, кој се наоѓал на околу 60 км источно од Аден, иако резиденцијата на султанот останала во Шукра.

Последниот султан, Насер бин Абдула бин Хусеин бин Ахмед ал-Фадли ( السلطان ناصر بن عبدالله بن حسين بن أح), бил соборен и државата била укината во 1967 година по основањето на Народна Република Јужен Јемен, која сега била дел од Република Јемен.

султани

Султанатот се проширил барем до Осман кој владеел до 1670 година. Султаните биле:^[1][3]

Султанот Хусеин Бин Ахмед Бин Абдула.

• Осман (`Отман), царуваше ... – 1670 година
• Фадл I бин Отман, владеел од 1670 – 1700 година
• Ахмед I бин Фадл бин Отман, владеел од 1700 – 1730 година
• Абдула I бин Ахмед бин Фадл, владеел од 1730 – 1760 година
• Ахмед II бин Абдула бин Ахмед, владеел од 1760 – 1789 година
• Абдула Втори, владеел од 1789 – 1805 година
• Ахмед III бин Абдула, владеел од 1805 – 1819 година
• Абдула III бин Ахмед бин Абдула, владеел од 1819 – 1828 година
• Хајдара бин Ахмед бин Абдула, владеел од 1870 – 1877 година
• Хусеин бин Ахмед бин Абдула, владеел накратко во 1877 година
• Ахмед IV бин Хусеин бин Ахмед, 1877 – 1907 година, потпишан договор со Британците во 1888 година ^[4]
• Хусеин бин Ахмед бин Абдула, второ владеење 1907 – 1924 година
• Абдул Кадир бин Ахмед бин Хусеин, владеел од 1924 – 1927 година
• Абдула IV бин Хусеин, владеел од 1927 – 1929 година
• Фадл II бин Хусеин, владеел од 1929 – 1933 година
• Абдул Карим, владеел од 1933 – 1936 година
• Салех бин Фадл, владеел од 1936 – 1941 година
• Абдула V бин Отман (Абд Алах ибн Осман), владеел 1941-1962 година, абдицирал ^[5]
• Ахмед V бин Абдула, владеел од 1962 – 1964 година, абдицирал ^[6]
• Насер бин Абдула бин Хусеин бин Ахмед, владеел 1964 – 1967 година, последниот султан ^[7]

Наводи

1. "States of the Aden Protectorates: Fadli" World Statesmen
2. Aitchison, G (1931). A Collection Of Treaties, Engagements And Sanads Relating To India And Neighbouring Countries. xi. Government of India. стр. 7–9. Оваа статија вклучува текст од овој извор, кој е во јавна сопственост.
3. Montgomery-Massingberd, Hugh (1980) "Fadhli Sultanate of Zingibar" Burke's Royal Families of the World: Africa & the Middle East (Volume 2 of Burke's royal families of the world) Burke's Peerage, London, page 3, ISBN 0-85011-023-8
4. Hertslet's Commercial Treaties Volume 19 page 90
5. Hinchcliffe, Peter; Ducker, John T. and Holt, Maria (2007) Without glory in Arabia: the British retreat from Aden Tauris, London, page 299, ISBN 978-1-84511-140-3
6. Hinchcliffe, Peter; Ducker, John T. and Holt, Maria (2007) Without glory in Arabia: the British retreat from Aden Tauris, London, page 89, ISBN 978-1-84511-140-3
7. Hinchcliffe, Peter; Ducker, John T. and Holt, Maria (2007) Without glory in Arabia: the British retreat from Aden Tauris, London, pages 89–91, 161, 168, ISBN 978-1-84511-140-3