Чај во Обединетото Кралство

Керамички чајник на метален триган, бокал за млеко и шолја на тацна
Англискa чајна кутија за чување на скинати лисја од чај

Од XVIII век, Обединетото Кралство е едно од најголемите потрошувачи на чај во светот, со просечно годишно снабдување со чај по глава на жител од 1,9 кг (4,18 кг).[1] Британската Империја била клучна за ширењето на чај од Кина во Индија; и како последица на тоа, чајот останува еден од најпознатите пијалоци таму. Чајот, кој бил пијалок на повисоката класа во континентална Европа, станал инфузија за секоја социјална класа во Обединетото Кралство во текот на XVIII век и останал таков. Чајот е главната истакната одлика на британската култура и општество.[2]

И во Обединетото Кралство и во Ирска, пиењето чај е толку разновидно што е тешко да се генерализира. Иако обично се служи со млеко, не е невообичаено да се пие како црн чај или со лимон, а шеќерот е популарен додаток на било кое од горенаведените. Силен обичен чај (на пр англиски чај за појадок), кој се служи во кригла со млеко и често шеќер, е популарна комбинација позната како градинарски чај . Чајот е често придружен со сендвичи, палачинки, паштети, торта и/или бисквити, со познат британски обичај да се пие/потопува бисквит во чајот.

Историја

[уреди | уреди извор]
Плантажа на чај во Кина, на која се гледа како работниците го пакуваат чајот во кутии
Филип Силвестер Дуфур, „Трактат за чајот“, во неговиот трактат за новините и љупобитностите на кафето, чајот и чоколадото, во 1671 година

Зголемувањето на популарноста на чајот помеѓу 17 и 19 век има големи социјални, политички и економски влијанија врз Кралството Велика Британија. Ги дефинирало респектабилноста и домашните ритуали, го поддржувало подемот на Британската Империја и придонесе за подемот на индустриската револуција снабдувајќи го главниот град за целта на фабриките и калориите на работниците.[3] Исто така, со моќта на глобализацијата ја трансформираше земјата и да ја обликуваше во современо општество( познато во денешно време). Чајот останува популарен пијалок во Обединетото Кралство во денешно време и сè уште се смета за важен дел од британскиот идентитет.[4]

Продажба на чај

[уреди | уреди извор]
Карта од 1746 година го покажува Разменувачкиот сокак (Exchange Alley), каде што чајот првпат се продавал во Англија

Иако имало бројни рано спомнувања, поминале уште неколку години пред чајот да се продаде во Англија. Зелениот чај извезен од Кина за првпат бил воведен во кафеаните во Лондон непосредно пред Струартовиот преврат (1660 година).

Томас Гарвеј (или Гаравеј), тутунар и сопственик на кафе, бил првиот човек во Англија што продавал чај како лист и пијалок во неговата кафеана во Лондон во Разменувачкиот сокак во 1657 година.[5][6] Тој морал да го објасни новиот пијалок во брошура. Веднаш откако Гарвеј започнал да го продава, кафеџилницата „Sultaness Head“ започнала да продава чај како пијалок и го објавија првиот оглас за чај во весникот „Меркуриус Политикус“ на 30 септември 1658 година.[5] Во соопштението се прокламираше „Одличен, и одобрен од сите лекари, кинески пијалок, повикан од Кинезите, Чаи, од други народи Тај алијас тии продаден во местото „Sultaness-head“, или кафеџилницата во Светилингс-Рент, од Кралската размена, Лондон“.

Чајот денес

[уреди | уреди извор]
Врбјите соби за чај, Глазгов

Во 2003 година, „ ДатаМонитор“ објави дека редовното пиење чај во Обединетото Кралстов е во опаѓање.[7] Во Обединетото Кралстов имало пад од 10,25 проценти во набавката на нормални кесички со чај во периодот од 1997 до 2002 година.[7] Продажбата на мелено кафе исто така опаднало во истиот период. Наместо тоа, Британците пиеле здраво-ориентирани пијалоци како овошје или билни чаеви, чија потрошувачка се зголемила за 50% од 1997 до 2002 година. Понатамошна, неочекувана, статистика е дека продажбата на чај и кафе без кофеин паднала уште побрзо во овој период од продажбата на почестите сорти.[7] Намалената продажба на чај се совпадна со зголемување на продажбата на еспресо.[8] Како и да е, чајот сè уште останува исклучително популарен пијалок и сè уште е вкоренет во британската култура и општество.

Рецепт за чај

[уреди | уреди извор]

Дури и многу малку свечените настани можат да бидат причина да се користат чаши и чинии наместо чаши. Типичен полуформален ритуал на британски чај може да се одвива на следниов начин (домаќинот ги извршува сите дејства освен ако не е наведено):

  1. Котелот се става да зоврие (со свежа вода за да се обезбеди добра оксигенација, неопходна за правилна дифузија на листовите од чајот).[9]
  2. Доволно врела вода се врти околу чајникот за да се загрее и потоа се истури.
  3. Додадете скинати листови од чај (обично црн чај) или кесички чај, секогаш додадени пред зовриена вода.
  4. Свежа врела вода се става врз чајот во тенџерето и се остава да се вари 2 до 5 минути, додека чајот може да се стави пријатно за да се задржи чајот топол.[10]
  5. Над горниот дел од чашата се става цедалка за чај и се истура чајот, освен ако не се користат вреќи за чај. Чајните кеси може да се отстранат, ако сакате, откако ќе се добие посакуваната јачина.
  6. Може да се додаде бел шеќер и млеко (по тој редослед), обично од гостинот. (Млекото може да се стави во чашата пред чајот: видете подолу . )
  7. Во тенџерето нормално ќе се чува доволно чај за да не се испразни откако ќе се наполнат чашите на сите гости. Ако е така, чајот е пријатно заменет откако сите ќе бидат послужени. Топла вода може да се обезбеди во посебен сад и се користи само за полнење на садот, никогаш не за чашата.
  1. „Food Balance Sheets“. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Архивирано од изворникот на 2013-04-01. Посетено на 2021-01-28.
  2. „A very British beverage: Why us Brits just love a cuppa“. Express. 23 септември 2016.
  3. Mintz 1993
  4. Woodruff D. Smith, "Complications of the Commonplace: Tea, Sugar, and Imperialism". Journal of Interdisciplinary History (Autumn 1992), 259–277.
  5. 5,0 5,1 Ukers 1935
  6. Mair, Victor H.; Hoh, Erling (2009). The True History of Tea. Thames & Hudson. стр. 169. ISBN 978-0-500-25146-1.
  7. 7,0 7,1 7,2 „Britons have less time for tea“. Food & Drink. 16 јуни 2003. Посетено на 1 февруари 2021.
  8. „Espresso cups outsell mugs“. The Telegraph. 11 ноември 2011.
  9. „The perfect cup“. Twinings.
  10. Alleyne, Richard (15 јуни 2011). „How to make the perfect cup of tea – be patient“. The Daily Telegraph. Архивирано од изворникот на 2014-11-22. Посетено на 28 јануари 2021.

Библиографија

[уреди | уреди извор]
  • Ellis, Markman; Coulton, Richard; Mauger, Matthew (2015). Empire of Tea: The Asian Leaf that Conquered the World. Islington, United Kingdom: Reaktion Books.
  • Mintz, Sidney W. (1993). „The Changing Roles of Food in the Study of Consumption“. Во Brewer, John; Porter, Roy (уред.). Consumption and the World of Goods. New York: Routledge.
  • Mintz, Sidney W. (1985). Sweetness and Power. New York: Penguin Books.
  • Ukers, William H. (1935). All About Tea: Vol. I. New York: The Tea and Coffee Trade Journal.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
  • Tea Дискусија за чај, Радио 4 на БиБиСи со Хув Боуен, Џејмс Волвин и Аманда Викери (Во наше време, 29 април 2004 година)