Ши Шен

Кратерот Ши Шен (горе лево). Кратерот го добил името по Ши Шен.

Ши Шен (кинески: 石申; Вејд-Џајлс: Shih Shen, fl. 4 век пр. н. е.) — кинески астроном и астролог. Бил современик на Ган Де роден во државата Веи, познат и како Ши Шенфу.

Набљудувања

Ши е заслужен за позиционирањето на 121 ѕвезда што ги има во зачуваните текстови.^[1] Шен, исто така, го направил најраното преживеано намерно набљудување на сончевите дамки, што понекогаш погрешно му се припишува на Ган Де. Тој претпоставил дека овие точки се затемнувања кои започнуваат во средиштето на Сонцето и се шират нанадвор. Иако погрешил, ги препознал дамките какви што се – сончеви појави.

Неговите дела ги вклучуваат 8-томните Карпи на вселената, еднотомната Небесна карта и еднотомниот Ѕвезден каталог на Ши. Последните две сега се верува дека се напишани од неговите следбеници од школата. Повеќето од неговите дела не преживеале недопрени, но неколку од неговите клучни списи биле зачувани во Трактат за астрологија во ерата Каијуан.

Книги

Ши Шен ја напишал астрономијата (石氏天文, Shishi Tianwen), подоцна позната како Шиовиот класик на ѕвездите (石氏星經, Shishi Xingjing).^[2]

Влијание

Ган Де и Ши Шен се широко наведувани низ голем број астрономски текстови по нивното време, иако тие не треба да се мешаат со други книги кои споделуваат слични имиња кои не се напишани од нив. Еден пример е Ѕвездениот прирачник на мајсторите Ган и Ши (甘石星經, Gan Shi Xingjing), кој всушност бил составен од Ма Шјиан (馬顯) околу 579 н. е. како додаток на една календарска расправа.^[3]

Кратерот Ши Шен на Месечината е именуван по него.

Поврзано

• Кинески карти на ѕвезди
• Галилео Галилеј
• Хипарх
• Никола Коперник

Наводи

1. Milone, Eugene F. Humiston Kelley, David. Exploring Ancient Skies: An Encyclopedic Survey of Archaeoastronomy. (2005). ISBN 0-387-95310-8
2. Peng, Yoke Ho (2000). Li, Qi and Shu: An Introduction to Science and Civilization in China. Courier Dover Publications. ISBN 0-486-41445-0
3. Kistemaker, Jacob. Sun, Xiaochun. [1997] (1997). The Chinese Sky During the Han: Constellating Stars and Society. BRILL publishing. ISBN 90-04-03938-4.

Литература

• Du Shiran; и др. (1992). Biographies of Ancient Chinese Scientists Series One: Shi Shenfu. Beijing: Kexue Chubanshe. стр. 22–25. ISBN 7-03-002926-7.
• Zhu Genyi; и др. (1999). Concise Spotlight on Who in the World of Science and Technology. Beijing: Zhongguo Kexue Jishu Chubanshe. стр. 2–3. ISBN 7-5046-2602-3.
• Dick Teresi (2003). The Ancient Roots of Modern Science--from the Babylonians to the Maya. New York: Simon & Schuster. стр. 148. ISBN 0-7432-4379-X.