അഖ്ലാക് മുഹമ്മദ് ഖാൻ (ഷഹ്രിയാർ) | |
---|---|
തൂലികാ നാമം | ഷഹ്രിയാർ |
തൊഴിൽ | ഗാനരചയിതാവ്, കവി |
ദേശീയത | ഇന്ത്യൻ |
Genre | ഗസൽ |
വിഷയം | പ്രണയം, തത്ത്വചിന്ത |
പ്രശസ്തനായ ഒരു ഉർദു കവിയും ഗാനരചയിതാവും പണ്ഡിതനുമായിരുന്നു ഡോ. അഖ്ലാക് മുഹമ്മദ് ഖാൻ(16 ജൂൺ 1936 – 13 ഫെബ്രുവരി 2012). 'ഷഹ്രിയാർ' എന്ന തൂലികാനാമത്തിൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. 1987-ലെ കേന്ദ്ര സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരവും 2008-ലെ ജ്ഞാനപീഠ പുരസ്കാരവും നേടിയിട്ടുണ്ട്.
1936 ജൂൺ 16-ന് ഉത്തർപ്രദേശിലെ ബറേലിയിൽ ഒരു മുസ്ലിം രാജ്പുത് കുടുംബത്തിൽ ജനിച്ചു. ബുലന്ദ്ശഹറിലും, പിന്നീട് അലിഗഡ് മുസ്ലിം സർവകലാശാലയിലുമായിരുന്നു വിദ്യാഭ്യാസം. 1956-ൽ ആദ്യ കവിതാസമാഹാരം ഇസം ഇ അസം പുറത്തിറങ്ങി. ഖ്വാബ് കാ ദർ ബന്ദ് ഹെ എന്ന കവിതാസമാഹാരത്തിന് 1987-ലെ സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം[1] ലഭിച്ചു. സാത്വൻ ദർ, ഹിജ്ർ കെ മോസം, നീന്ത് കി കിർച്ചേയ്ൻ തുടങ്ങിയവയാണ് മറ്റ് പ്രധാന കൃതികൾ. ഗമൻ(1978), ഉമ്രാവോ ജാൻ(1981) തുടങ്ങിയ ഹിന്ദി ചലച്ചിത്രങ്ങളുടെ ഗാനരചയിതാവ് എന്ന നിലയിലും ഏറെ പ്രശസ്തി നേടി. ഉർദു ഭാഷയ്ക്ക് നൽകിയ സംഭാവനകൾ പരിഗണിച്ച് 2008-ലെ ജ്ഞാനപീഠ പുരസ്കാരം ഇദ്ദേഹത്തിനു നൽകുകയുണ്ടായി. ജ്ഞാനപീഠ പുരസ്കാരം നേടുന്ന നാലാമത്തെ ഉർദു സാഹിത്യകാരനാണദ്ദേഹം.[2]
അലിഗഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ ഉർദു വകുപ്പ് ചെയർമാനായി സേവനം അനുഷ്ടിച്ചിട്ടുണ്ട്. പിന്നീട് ഷേർ-ഓ-ഹിക്മത് എന്ന സാഹിത്യ മാസികയുടെ എഡിറ്ററായി കുറേ കാലം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. കരൾ സംബന്ധമായ അസുഖത്തെ തുടർന്ന് ഏറെക്കാലമായി ചികിത്സയിലായിരുന്ന ഇദ്ദേഹം 2012 ഫെബ്രുവരി 12-ന് അന്തരിച്ചു.[3]