ഛത്തർ മൻസിൽ | |
---|---|
Location | ലഖ്നൗ, ഉത്തർപ്രദേശ്, ഇന്ത്യ |
Coordinates | 26°51′31.29″N 80°55′56.62″E / 26.8586917°N 80.9323944°E |
Architectural style(s) | മുഗൾ വാസ്തുവിദ്യ |
ഉത്തർപ്രദേശിലെ ലഖ്നൗവിലെ ഒരു കെട്ടിടമാണ് ഛത്തർ മൻസിൽ ( ഉർദു: چھتر منزل, Fijian Hindustani: छतर मंज़िल ). ഇത് ഛത്രി പാലസ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് അവധിലെ ഭരണാധികാരികളുടെയും അവരുടെ ഭാര്യമാരുടെയും കൊട്ടാരമായിരുന്നു. [1]
നവാബ് ഗാസി ഉദ്ദീൻ ഹൈദറിന്റെ ഉത്തരവനുസരിച്ചാണ് ഈ കൊട്ടാരം നിർമ്മിച്ചത്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണശേഷം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമിയായ നവാബ് നാസിർ ഉദ്ദീൻ ഹൈദറാണ് ഇത് പൂർത്തിയാക്കിയത്. [2] [3] [4]
ഗോമതി നദിയുടെ തീരത്താണ് ഛത്തർ മൻസിൽ നിലകൊള്ളുന്നത്. ഛത്തർ മൻസിലിൽ ഒരു ബാരി (വലിയ) ഛത്തർ മൻസിലും ഛോട്ടി (ചെറിയ) ഛത്തർ മൻസിലും ഉണ്ട്. ബാരി മൻസിൽ മാത്രമേ ഇപ്പോൾ നിലനിൽക്കുന്നുള്ളൂ. ബാരി ഛത്തർ മൻസിലിൽ കാലക്രമേണ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തിയെങ്കിലും ഈ രണ്ട് കെട്ടിടങ്ങളും ഇന്തോ-യൂറോപ്യൻ-നവാബി വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയുടെ ഉദാഹരണങ്ങളായി നിലനിൽക്കുന്നു. കെട്ടിടങ്ങൾക്ക് കിരീടം ചാർത്തുന്ന അഷ്ടഭുജാകൃതിയിലുള്ള പവലിയനുകളിലെ ഛത്രികളുടെ (കുടയുടെ ആകൃതിയിലുള്ള താഴികക്കുടങ്ങൾ) പേരിലാണ് കൊട്ടാരങ്ങൾക്ക് ഈ പേര് ലഭിച്ചത്. [5] വലിയ കെട്ടിടത്തിൽ വലിയ ഭൂഗർഭ മുറികളും ഗിൽറ്റ് കുടയാൽ അലങ്കരിക്കപ്പെട്ട ഒരു മേൽത്തട്ട് താഴികക്കുടവും ഉണ്ട്. [6] [7] [8]
അവധിലെ സാദത്ത് അലി ഖാന്റെയും വാജിദ് അലി ഷായുടെയും നവാബുമാരും പിന്നീട് ബ്രിട്ടീഷുകാരും ഈ കൊട്ടാരത്തിന്റെ ഉടമകളായിരുന്നു. 1780 കളിൽ ഇതിന്റെ നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചതുമുതൽ കൊട്ടാരം മാറ്റങ്ങൾക്ക് വിവിധ വിധേയമായി. [9]
അവധിലെ ഭരണാധികാരികളും അവരുടെ ഭാര്യമാരും ഈ കൊട്ടാരം ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. പിന്നീട് 1857 ലെ ഇന്ത്യൻ കലാപത്തിൽ ഈ കെട്ടിടം ഇന്ത്യൻ വിപ്ലവകാരികളുടെ ശക്തികേന്ദ്രമായി മാറി. [10]
1857 ലെ യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇതിന്റെ ഒരു ഭാഗം നശിപ്പിച്ചു. [11] 1857-ലെ യുദ്ധത്തിനുശേഷം സർക്കാർ ഒരു അമേരിക്കൻ എൻജിഒയ്ക്ക് കെട്ടിടം അനുവദിച്ചു. അവർ ഈ കൊട്ടാരം ഒരു ക്ലബ്ബായി ഉപയോഗിച്ചു, 1947 വരെ ഛത്തർ മൻസിൽ യുണൈറ്റഡ് സർവീസസ് ക്ലബ്ബായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. [12] [13]
സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം, 1950 മുതൽ കൗൺസിൽ ഓഫ് സയൻ്റിഫിക് ആൻഡ് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ റിസർച്ച് ഈ കെട്ടിടം സെൻട്രൽ ഡ്രഗ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടായി ഉപയോഗിച്ചു. [14] [15] എന്നാൽ പിന്നീട് സിഡിആർഐ ഈ കെട്ടിടം ഒഴിപ്പിച്ചു. [16]
സംസ്ഥാന പുരാവസ്തു വകുപ്പിന്റെ നവീകരണത്തിനും സംരക്ഷണത്തിനും ശേഷം കൊട്ടാരത്തിൽ രണ്ട് മ്യൂസിയങ്ങളും ഒരു ലൈബ്രറിയും സ്ഥാപിക്കാൻ ഉത്തർപ്രദേശ് സർക്കാർ പദ്ധതിയിടുന്നു. [17]
1857-ലെ ഇന്ത്യൻ കലാപത്തിന്റെ കാലം മുതൽ ഫെലിസ് ബീറ്റോ, സാമുവൽ ബോൺ, [18] ദരോഗ ഉബ്ബാസ് അല്ലി, തോമസ് റസ്റ്റ് തുടങ്ങിയ വ്യക്തികൾ പലപ്പോഴും ഈ കെട്ടിടം ചിത്രീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.
2013 ഡിസംബറിൽ ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവ് മുസാഫർ അലിയുടെ റൂമി ഫൗണ്ടേഷൻ ഛത്തർ മൻസിലിൽ ഔദ് നവാബിന് ആദരാഞ്ജലികൾ അർപ്പിക്കാൻ രണ്ട് ദിവസത്തെ വാജിദ് അലി ഷാ ഫെസ്റ്റിവൽ സംഘടിപ്പിച്ചു. [19]
ഹിന്ദി ചലചിത്രമായ ജോളി എൽഎൽബി 2 ചിത്രീകരിച്ചത് ഛത്തർ മൻസിലിലാണ്.
{{cite web}}
: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
{{cite web}}
: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
{{cite web}}
: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
{{cite web}}
: CS1 maint: numeric names: authors list (link)