ജനനം | 18 November 1950 Jamshedpur, present day Jharkand, India |
---|---|
മരണം | 29 August 2022 (aged 71) New Delhi, India |
പഠിച്ചത് | St Stephen's College, University of Cambridge |
ഇന്ത്യൻ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു [1] [2] അഭിജിത് സെൻ (26 നവംബർ 1950 - 29 ഓഗസ്റ്റ് 2022). 2014-ൽ പിരിച്ചുവിട്ട ഇന്ത്യൻ ആസൂത്രണ കമ്മീഷനിൽ അംഗമായിരുന്നു.
ദരിദ്ര പക്ഷത്തുനിന്ന് സമ്പദ്ഘടനയെ വിശകലനം ചെയ്ത അഭിജിത്സെൻ സാർവത്രിക പൊതുവിതരണ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ ശക്തനായ വക്താവായിരുന്നു.
ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമായ ജാർഖണ്ഡിലെ ജംഷഡ്പൂരിലെ ഒരു ബംഗാളി കുടുംബത്തിൽ 1950 നവംബർ 18 നാണ് സെൻ ജനിച്ചത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് സമർ സെൻ ലോകബാങ്കിലെ സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധനായിരുന്നു. കുടുംബം ന്യൂഡൽഹിയിലേക്ക് മാറി, അവിടെ സെൻ സർദാർ പട്ടേൽ വിദ്യാലയത്തിലും പിന്നീട് സെന്റ് സ്റ്റീഫൻസ് കോളേജിലും പഠിച്ചു, അവിടെ അദ്ദേഹം ഫിസിക്സ് ഓണേഴ്സ് ബിരുദത്തിന് പഠിച്ചു. [3] പിന്നീട് കേംബ്രിഡ്ജ് സർവകലാശാലയിൽ ചേർന്ന അദ്ദേഹം 1981 ൽ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിൽ പിഎച്ച്ഡി നേടി. ട്രിനിറ്റി ഹാളിലെ അംഗമായിരുന്ന അദ്ദേഹം യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ സുസി പെയിനിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിൽ "സാമ്പത്തിക വികസനത്തിലേക്കുള്ള കാർഷിക നിയന്ത്രണങ്ങൾ: കേസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ" എന്നതായിരുന്നു ഗവേഷണ വിഷയം. [3]
ജവഹർലാൽ നെഹ്റു സർവകലാശാലയിലെ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്ര പ്രൊഫസറായിരിക്കെ അവധിയിലായിരുന്നു സെൻ. [1]
കാർഷിക ഉൽപ്പാദന, വിലനിർണയകമ്മിഷൻ (സിഎസിപി) തലവനായി പ്രവർത്തിച്ചു. കാർഷിക കുടുംബങ്ങളുടെ അധ്വാനം, കൃഷിഭുമിക്കുവേണ്ടിയുള്ള ചെലവ്എന്നിവ ഉൾപ്പെടുത്തി മിനിമം സംഭരണവില നിശ്ചയിക്കാനുള്ള “സി" സമ്പ്രദായം 2000ൽ ശുപാർശ ചെയ്തത് ഇദ്ദേഹമാണ്, ഇതിന്റെ വകഭേദമാണ് 20ലൈ സ്വാമിനാഥൻ കമിഷൻ റിപ്പോർട്ടിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയത്.[4]
ദീർഘകാല ധാന്യ നയം സംബന്ധിച്ച ഉന്നതതല സമിതി, കാർഷിക ചെലവുകൾക്കും വിലകൾക്കും വേണ്ടിയുള്ള കമ്മീഷൻ, കാർഷിക സാമ്പത്തികവും ഗ്രാമവികസനവും സംബന്ധിച്ച പത്താം പദ്ധതി ഉപഗ്രൂപ്പ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി ഔദ്യോഗിക കമ്മീഷനുകളുടെ ചെയർമാനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. [1]
പശ്ചിമ ബംഗാളിലെയും ത്രിപുരയിലെയും സംസ്ഥാന ആസൂത്രണ ബോർഡുകൾ, കാർഷിക സാമ്പത്തികവും ഗ്രാമവികസനവും സംബന്ധിച്ച പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ ടാസ്ക്ഫോഴ്സ്, ഗ്രാമീണ വായ്പ സംബന്ധിച്ച വിദഗ്ധ സമിതി എന്നിവയിൽ അംഗമായിരുന്നു. [1]
ന്യൂയോർക്കിലെ യുണൈറ്റഡ് നേഷൻസ് ഡെവലപ്മെന്റ് പ്രോഗ്രാം പോലുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനകളുടെ ഉപദേശകനും കൺസൾട്ടന്റുമായിരുന്നു സെൻ; ഇന്റർനാഷണൽ ലേബർ ഓർഗനൈസേഷൻ, ജനീവ; ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ഫുഡ് ആൻഡ് അഗ്രികൾച്ചറൽ ഓർഗനൈസേഷൻ, റോം; ഒഇസിഡി വികസന കേന്ദ്രം, പാരീസ്; യുഎൻ യൂണിവേഴ്സിറ്റി വേൾഡ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഡെവലപ്മെന്റ് റിസർച്ച്, ഹെൽസിങ്കി; കാർഷിക വികസനത്തിനുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര ഫണ്ട്, റോം; ഏഷ്യൻ വികസന ബാങ്ക്, മനില. [1]
2010-ൽ പൊതുസേവനത്തിനുള്ള ഇന്ത്യയിലെ മൂന്നാമത്തെ പരമോന്നത സിവിലിയൻ ബഹുമതിയായ പത്മഭൂഷൺ സെന്നിന് ലഭിച്ചു [5] .
സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധയായ ജയതി ഘോഷിനെയാണ് സെൻ വിവാഹം കഴിച്ചത്. ദി വയറിലെ പത്രപ്രവർത്തകയായ ജാഹ്നവി സെൻ മകളാണ്. പ്രശസ്ത സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രജ്ഞൻ പ്രണബ്സെൻ സഹോദരനാണ്. [6] [7]
2022 ഓഗസ്റ്റ് 29-ന് 71 [6] ആം വയസ്സിൽ സെൻ
കോവിഡാനന്തരപപ്രശ്നനങ്ങളെത്തുടർന്ന് ന്യൂഡൽഹിയിൽ വച്ച് അന്തരിച്ചു.