ആർട്ടിക്കിൾ 19

ARTICLE 19
ആപ്തവാക്യംDefending freedom of information and expression
സ്ഥാപകർJ. Roderick MacArthur
Greg MacArthur
Aryeh Neier
Martin Ennals
തരംInternational nongovernmental organisation
ലക്ഷ്യംFreedom of expression and freedom of information
Location
  • London, UK
അക്ഷരേഖാംശങ്ങൾ51°31′25″N 0°6′29″W / 51.52361°N 0.10806°W / 51.52361; -0.10806
പ്രധാന വ്യക്തികൾ
Quinn McKew
Executive Director

അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെയും വിവര സ്വാതന്ത്ര്യത്തെയും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനയാണ് ആർട്ടിക്കിൾ 19. 1987 ലാണ് ഇത് സ്ഥാപിതമായത്.[1] അന്താരാഷ്ട്ര മനുഷ്യാവകാശ പ്രഖ്യാപനത്തിന്റെ ആർട്ടിക്കിൾ 19 ൽ നിന്നാണ് സംഘടനയ്ക്ക് അതിന്റെ പേര് ലഭിച്ചത്, അതിൽ ഇങ്ങനെ പ്രസ്താവിക്കുന്നു:

ഉടമ്പടികൾക്കും നിയമങ്ങൾക്കും ശേഷം ഓർഗനൈസേഷനുകൾ സ്വയം നാമകരണം ചെയ്യുന്ന പ്രവണതയുടെ ഒരു ഉദാഹരണമാണ് ഈ പേര്. സക്കറി എൽകിൻസ് ഇതിനെ "ചാപ്റ്റർ-വേഴ്സ് ബ്രാൻഡിംഗ്" എന്ന് വിളിക്കുന്നു.[2]

പ്രവർത്തനങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

ആർട്ടിക്കിൾ 19 ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ആവിഷ്‌കാര സ്വാതന്ത്ര്യ ഭീഷണികൾ നിരീക്ഷിക്കുന്നു; ഒപ്പം ആവിഷ്‌കാര സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ അന്തർദേശീയ മാനദണ്ഡങ്ങൾക്ക് അനുസൃതമായ നിയമങ്ങൾ സ്വീകരിക്കാൻ സർക്കാരുകളെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു; കൂടാതെ മാധ്യമങ്ങൾ, പൊതു സംപ്രേക്ഷണം, സ്വതന്ത്രമായ അഭിപ്രായപ്രകടനം, സർക്കാർ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള വിവരങ്ങളിലേക്കുള്ള പ്രവേശനം എന്നിവ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്ന നിയമപരമായ മാനദണ്ഡങ്ങൾ തയ്യാറാക്കുന്നു. മാധ്യമ നിയമങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ദേശീയ നിയമങ്ങളുടെ നിയമ വിശകലനവും വിമർശനങ്ങളും ലോ പ്രോഗ്രാം നിർമ്മിക്കുന്നു. കൂടാതെ, ആർട്ടിക്കിൾ 19 വ്യക്തികളുടെയോ ഗ്രൂപ്പുകളുടെയോ അവകാശങ്ങൾ ലംഘിക്കപ്പെട്ട കേസുകളിൽ ഇടപെടുന്നു; കൂടാതെ സർക്കാരിതര സംഘടനകൾ, ജഡ്ജിമാർ, അഭിഭാഷകർ, പത്രപ്രവർത്തകർ, മാധ്യമ ഉടമകൾ, മാധ്യമ അഭിഭാഷകർ, പൊതു ഉദ്യോഗസ്ഥർ, പാർലമെന്റേറിയൻമാർ എന്നിവർക്ക് ശേഷി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പിന്തുണയും നൽകുന്നു.

ആർട്ടിക്കിൾ 19-ന്റെ പ്രവർത്തനം ആഫ്രിക്ക, ഏഷ്യ, യൂറോപ്പ്, ലാറ്റിനമേരിക്ക, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ് - ഒരു ലോ പ്രോഗ്രാം, ഒരു ഡിജിറ്റൽ പ്രോഗ്രാം എന്നിങ്ങനെ അഞ്ച് പ്രാദേശിക പ്രോഗ്രാമുകളായി ക്രമീകരിച്ചിരിക്കുന്നു. ബംഗ്ലാദേശ്, ബ്രസീൽ, കെനിയ, മെക്സിക്കോ, മ്യാൻമർ, സെനഗൽ, ടുണീഷ്യ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നൂറിലധികം സ്റ്റാഫുകളും റീജിയണൽ ഓഫീസുകളും ഇതിന് ഉണ്ട്. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള 60-ലധികം രാജ്യങ്ങളിലെ 100-ഓളം ഓർഗനൈസേഷനുകളുമായി സഹകരിച്ചാണ് ഇത് പ്രവർത്തിക്കുന്നത്.[3]

കൂട്ടുകെട്ടുകൾ

[തിരുത്തുക]

ആർട്ടിക്കിൾ 19, ഇന്റർനാഷണൽ ഫ്രീഡം ഓഫ് എക്സ്പ്രഷൻ എക്സ്ചേഞ്ചിന്റെ (IFEX) സ്ഥാപക അംഗമാണ്, ഇത് ലോകമെമ്പാടുമുള്ള സ്വതന്ത്രമായ ആവിഷ്‌കാര ലംഘനങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കുന്ന സർക്കാരിതര സംഘടനകളുടെ ആഗോള ശൃംഖലയുടെ ക്ലിയറിംഗ് ഹൗസാണ്. മനുഷ്യാവകാശ റെക്കോർഡ് മെച്ചപ്പെടുത്താൻ ടുണീഷ്യൻ സർക്കാരിനെ പ്രേരിപ്പിച്ച 21 സ്വതന്ത്ര ആവിഷ്‌കാര സംഘടനകളുടെ കൂട്ടായ്മയായ ടുണീഷ്യ മോണിറ്ററിംഗ് ഗ്രൂപ്പിലും ഇത് അംഗമാണ്.[4] അസർബൈജാനിൽ അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനകളുടെ കൂട്ടായ്മയായ അസർബൈജാൻ ഇന്റർനാഷണൽ പാർട്ണർഷിപ്പ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ (IPGA) കോർഡിനേറ്ററും ആണ് ഇത്.

വിവരങ്ങൾ, ആശയങ്ങൾ, തന്ത്രങ്ങൾ എന്നിവ കൈമാറ്റം ചെയ്യുന്നതിലൂടെ വിവരങ്ങളിലേക്കുള്ള ആക്‌സസ്സിനെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രചാരണം, ധനസമാഹരണം എന്നിവയെ പിന്തുണയ്ക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്ന ഒരു ആഗോള ഫോറമായ ഫ്രീഡം ഓഫ് ഇൻഫർമേഷൻ അഡ്വക്കേറ്റ്‌സ് (FOIA) നെറ്റ്‌വർക്കിന്റെ സ്ഥാപക അംഗമാണ് ആർട്ടിക്കിൾ 19. വിവര പ്രശ്‌നങ്ങളിലേക്കുള്ള ആക്‌സസ്സ് പരിഹരിക്കുന്നതിനായി പ്രാദേശിക അല്ലെങ്കിൽ അന്തർദേശീയ സഖ്യങ്ങളുടെ രൂപീകരണം സുഗമമാക്കാനും FOIA നെറ്റ്‌വർക്ക് ലക്ഷ്യമിടുന്നു.

വിവരണം

[തിരുത്തുക]

ആർട്ടിക്കിൾ 19 1. ഇടപെടാതെ അഭിപ്രായം പറയാനുള്ള അവകാശം എല്ലാവർക്കും ഉണ്ടായിരിക്കും. 2. അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുള്ള അവകാശം എല്ലാവർക്കും ഉണ്ടായിരിക്കും; അതിർത്തികൾ പരിഗണിക്കാതെ, വാമൊഴിയായോ, രേഖാമൂലമോ അച്ചടിയായോ, കലയുടെ രൂപത്തിലോ അല്ലെങ്കിൽ തനിക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള മറ്റേതെങ്കിലും മാധ്യമങ്ങൾ വഴിയോ എല്ലാ തരത്തിലുമുള്ള വിവരങ്ങളും ആശയങ്ങളും തേടാനും സ്വീകരിക്കാനും കൈമാറാനുമുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യം ഈ അവകാശത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. 3. ഈ ലേഖനത്തിന്റെ ഖണ്ഡിക 2 ൽ നൽകിയിരിക്കുന്ന അവകാശങ്ങളുടെ വിനിയോഗം പ്രത്യേക ചുമതലകളും ഉത്തരവാദിത്തങ്ങളും വഹിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇത് ചില നിയന്ത്രണങ്ങൾക്ക് വിധേയമായേക്കാം, എന്നാൽ ഇവ നിയമം അനുശാസിക്കുന്നതും ആവശ്യമുള്ളതുമായവ മാത്രമായിരിക്കും: (എ) മറ്റുള്ളവരുടെ അവകാശങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ പ്രശസ്തി മാനിക്കുന്നതിന്; (ബി) ദേശീയ സുരക്ഷയുടെയോ പൊതു ക്രമത്തിന്റെയോ (ഓർഡേ പബ്ലിക്), അല്ലെങ്കിൽ പൊതുജനാരോഗ്യത്തിന്റെയോ ധാർമ്മികതയുടെയോ സംരക്ഷണത്തിനായി

സാമ്പത്തികം

[തിരുത്തുക]

ആർട്ടിക്കിൾ 19 അതിന്റെ വെബ്‌സൈറ്റിൽ അവർക്ക് സ്ഥിരമായി സാമ്പത്തിക സംഭാവന നൽകുന്നവരെ പട്ടികപ്പെടുത്തുന്നു:

നേതാക്കൾ

[തിരുത്തുക]

1984-ൽ മരിക്കുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ്, സെൻസർഷിപ്പ് വിഷയങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന ഒരു ആഗോള മനുഷ്യാവകാശ സംഘടന എന്ന നിലയിൽ ആർട്ടിക്കിൾ 19-ന് വേണ്ടി ജെ. റോഡറിക് മക്ആർതർ ഒരു കാഴ്ചപ്പാട് ഉണ്ടാക്കി.[5] അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൻ ജെ. റോഡറിക് മക്ആർതർ ഫൗണ്ടേഷന്റെ ഡയറക്ടർ, ഗ്രെഗ് മക്ആർതർ, മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ സാർവത്രിക പ്രഖ്യാപനത്തിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ലേഖനത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് സംഘടനയുടെ രൂപീകരണത്തിന് തുടക്കമിട്ടു.[6] 1978-ൽ ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്‌സ് വാച്ച് സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് അമേരിക്കൻ സിവിൽ ലിബർട്ടീസ് യൂണിയന്റെ (1970-1978) എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്‌ടറായിരുന്ന അഭിഭാഷകനും മനുഷ്യാവകാശ നേതാവുമായ ആര്യേ നിയറിലൂടെ[7] ഈ ആശയം സാക്ഷാത്കരിക്കാൻ മാർട്ടിൻ എന്നൽസിനെ നിയമിച്ചു.[8] യുനെസ്‌കോ, നാഷണൽ കൗൺസിൽ ഫോർ സിവിൽ ലിബർട്ടീസ്, നോബൽ സമ്മാനം നേടിയ ആംനസ്റ്റി ഇന്റർനാഷണൽ എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള അനുഭവമുള്ള എനൽസ്, 1986-ൽ ഏകദേശം 1,500,000 ഡോളറും എട്ട് ജീവനക്കാരുമായി അതിന്റെ ആദ്യ എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടർ കെവിൻ ബോയിലിനൊപ്പം ആർട്ടിക്കിൾ 19 സംഘടന ആരംഭിച്ചു.[9][10][11][12]

ആർട്ടിക്കിൾ 19 എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടർമാർ
കെവിൻ ബോയിൽ 1987–1989 [9][10]
ഡോ ഫ്രാൻസിസ് ഡിസൂസ 1989–1999 [5]
ആൻഡ്രൂ പുഡ്ഡെഫാട്ട് 1999–2004 [13][14][15][16][17]
ഡോ ആഗ്നസ് കാലമർഡ് 2004-2013 [18]
തോമസ് ഹ്യൂസ് 2013–2020 [19]
ക്വിൻ മക്യു 2020- [20]

എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടർ എന്ന നിലയിൽ, 1988-ൽ പുറത്തിറക്കിയ ഒരു റിപ്പോർട്ടിൽ ആഗോളതലത്തിൽ സെൻസർഷിപ്പിന്റെ നിലവിലെ അവസ്ഥ സംഗ്രഹിക്കുന്ന ആദ്യ റിപ്പോർട്ടിന് കെവിൻ ബോയ്‌ൽ മേൽനോട്ടം വഹിച്ചു. റിപ്പോർട്ടിൽ, ആർട്ടിക്കിൾ 19, ബ്രിട്ടീഷ് ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനിയുടെ എഡിറ്റോറിയൽ തീരുമാനങ്ങളിൽ ഉള്ള സർക്കാർ ഇടപെടലിന് യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തെ വിമർശിച്ചു. ലണ്ടൻ ആസ്ഥാനമായുള്ള സംഘടനയാണെങ്കിലും മറ്റ് ഡയറക്ടർമാരും യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തെ പതിവായി വിമർശിച്ചിരുന്നു.[21]

ആർട്ടിക്കിൾ 19-ന്റെ ബോർഡ് ഓഫ് ഡയറക്‌ടർമാരിൽ ഒരാൾ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ പത്രപ്രവർത്തകൻ സ്വലാഖെ സിസുലു ആയിരുന്നു.

ആർട്ടിക്കിൾ 19, ഇന്റർനാഷണൽ ബോർഡ് ഓഫ് ട്രസ്റ്റീസ്, 2014–15
പാഡി കൾട്ടർ ചെയർ
നിഗൽ സാക്സ്ബി-സോഫെ ട്രഷറർ
ഫ്രാങ്ക് ലാറൂ ട്രസ്റ്റി
ഗലീന അരപ്പോവ ട്രസ്റ്റി
കാതറിൻ സ്മദ്ജ ട്രസ്റ്റി
ലിഡിയ കാച്ചോ ട്രസ്റ്റി
ഇവാൻ ഹാരിസ് ട്രസ്റ്റി
കമെൽ ലബിഡി ട്രസ്റ്റി
മലക് പോപ്പോവിച്ച് ട്രസ്റ്റി

രണ്ട് മാതാപിതാക്കളും ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലെ വർണ്ണവിവേചന സമ്പ്രദായത്തിനെതിരായ പ്രവർത്തകരായതിനാൽ സിസുലു എന്ന പേര് ലോകമെമ്പാടും അറിയപ്പെടുന്നു. 1980-ൽ കറുത്തവർഗക്കാരായ പത്രപ്രവർത്തകർ നടത്തിയ പത്രസമരത്തിന്റെ നേതാവെന്ന നിലയിൽ സിസുലു തന്നെ സ്വന്തം പ്രശസ്തി സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. ഈ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ പേരിൽ അദ്ദേഹത്തെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യുകയും 3 വർഷത്തേക്ക് പത്രപ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് വിലക്കുകയും ചെയ്തു. 1986-ൽ അദ്ദേഹം അപ്രത്യക്ഷനായതിനുശേഷവും അറസ്റ്റ് ഔദ്യോഗികമാക്കിയതിനുശേഷവും ആർട്ടിക്കിൾ 19 സിസിലുവിന്റെ കേസ് ഏറ്റെടുത്തു.[21] രണ്ട് വർഷത്തിന് ശേഷം സിസുലു പുറത്തിറങ്ങി.[22][23][24][25][26][27][28][29]

ക്ഷാമ നിരീക്ഷണത്തിലും ദുരിതാശ്വാസ പ്രവർത്തനങ്ങളിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച റിലീഫ് ആൻഡ് ഡെവലപ്‌മെന്റ് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിന്റെ സ്ഥാപകനും മുൻ ഡയറക്ടറുമായ ഡോ ഫ്രാൻസെസ് ഡിസൂസ 1989 ജൂലൈ 4[30] ന് സംഘടനയുടെ രണ്ടാമത്തെ എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടറായി. ഒരു മനുഷ്യാവകാശ സംരക്ഷകയെന്ന നിലയിൽ വർഷങ്ങളുടെ അനുഭവസമ്പത്ത് ഉള്ളയാളായിരുന്നു അവർ. ദ സാത്താനിക് വേസസ് (1988) എന്ന പുസ്തകം ദൈവനിന്ദയാണെന്ന ആരോപണത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി 1989 ഫെബ്രുവരി 14 ന് ഇറാനിലെ ആയത്തുല്ല ഖുമൈനി ഒരു ഫത്‌വ അല്ലെങ്കിൽ മതപരമായ വിധി പുറപ്പെടുവിച്ചതിന് ശേഷം സൽമാൻ റുഷ്ദിയെ പിൻതുണയ്ക്കുന്ന സിഗ്നേച്ചർ കാമ്പെയ്‌ന് അവരുഎ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. മതവിധി വധശിക്ഷയായിരുന്നു. ഡിസൂസ, സൽമാൻ റുഷ്ദി ഡിഫൻസ് കമ്മിറ്റിയുടെ ചെയർമാനായും ആർട്ടിക്കിൾ 19 ന്റെ എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഡയറക്ടറായും എഴുത്തുകാരന്റെ പ്രധാന വക്താവായി.[31][32]

1995 ൽ ജോഹന്നാസ്ബർഗ് തത്വങ്ങളുടെ രൂപരേഖ തയ്യാറാക്കുന്നതിലും ഡിസൂസ പങ്കെടുത്തു.[33]

സ്ഥാനം

[തിരുത്തുക]

2009 ജൂണിൽ, ആർട്ടിക്കിൾ 19, സാഹിത്യം, സാക്ഷരത, സ്വതന്ത്ര ആവിഷ്‌കാരം എന്നിവ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ഫ്രീ വേഡ് സെന്ററിന്റെ ഭാഗമായി ലണ്ടനിലെ ഫാറിംഗ്ഡൺ റോഡിലേക്ക് മാറി.

ഇതും കാണുക

[തിരുത്തുക]

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. ↑ "Congratulations to ARTICLE 19 for Two Decades of Speaking Out for Free Expression". IFEX.org. 2008-12-17. Archived from the original on 2017-07-03. Retrieved 2013-01-27.
  2. ↑ Elkins, Zachary (2021-04-02). "The Mutualism of Human Rights Law and Interest Groups". University of Chicago Law Review Online. Retrieved 2021-04-06.
  3. ↑ "ARTICLE 19". [BETA] Global Forum for Media Development (GFMD) (in ബ്രിട്ടീഷ് ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2021-05-13. Retrieved 2021-05-10.
  4. ↑ Arabic Network for Human Rights Information (Cairo) (2012-02-19). "Tunisia: IFEX-TMG Concerned By Series of Setbacks". Africa News.
  5. ↑ 5.0 5.1 Fein, Esther B. (1992-08-16). "Conversations/Frances D'Souza; Working to Nourish Democracy Where Minds Are Being Starved". New York Times. Retrieved 2013-01-28.
  6. ↑ Saxon, Wolfgang (2001-12-06). "Greg MacArthur, Philanthropist And Green Party Supporter, 53". New York Times. Retrieved 2013-01-28.
  7. ↑ Fitzgerald, Mary (2012-06-04). "Standing up for the universality of human rights" (interview). Irish Times. Retrieved 2013-01-29.
  8. ↑ "History & Achievements". Article 19. Archived from the original on 2013-01-16. Retrieved 2013-01-29.
  9. ↑ 9.0 9.1 Moorehead, Caroline (1986-10-31). "New body set up to attack censorship / Launch of ARTICLE 19 organization". The Times (London).
  10. ↑ 10.0 10.1 Allemang, John (1988-11-09) [2013-01-26]. "Group fights worldwide censorship". The Globe and Mail (Canada).
  11. ↑ Pepinster, Catherine (1991-10-06) [2013-01-26]. "At the forefront of freedom". The Observer.
  12. ↑ "Who was Martin Ennals?". martinennalsaward.org. Retrieved 2013-01-26.
  13. ↑ Centre for the Study of Human Rights. "Andrew Puddephatt". London School of Economics. Archived from the original on 2013-06-01. Retrieved 2013-01-26.
  14. ↑ Barker, Dennis (1989-10-04) [2013-01-31]. "Wednesday People: Champion in the cause of liberty". The Guardian (UK).
  15. ↑ Wolmar, Christian (1989-10-30) [2013-01-31]. "Defender of Liberty in a state of decay". The Independent.
  16. ↑ Puddephatt, Andrew (2003-05-24) [2013-01-26]. "Letter: Mind your language". The Daily Telegraph.
  17. ↑ Puddephatt, Andrew (2004-08-25) [2013-01-26]. "ALERT: Article 19 expresses concern about NGO bill". IFEX. {{cite web}}: Missing or empty |url= (help)
  18. ↑ "Agnes Callamard". The Huffington Post. Retrieved 24 June 2014.
  19. ↑ "Executive director - Thomas Hughes". Article 19. Archived from the original on 25 June 2014. Retrieved 24 June 2014.
  20. ↑ "Article 19 announces Quinn McKew as new executive director". Article 19. Archived from the original on 2022-03-31. Retrieved 7 July 2020.
  21. ↑ 21.0 21.1 "Human Rights: First World Report on Censorship Blasts Britain". Inter Press Service. 1988-05-23 [2013-01-29].
  22. ↑ "Black editor abducted / Zwelakhe Sisulu in South Africa". The Guardian (UK). 1986-06-28 [2013-01-29].
  23. ↑ "U.S. Editors' Society Urges Pretoria to Free a Journalist". New York Times. Associated Press. 1986-06-29 [2013-01-29].
  24. ↑ "Minister frees detained editor / New Nation newspaper editor Sisulu released by South African authorities". The Guardian (UK). 1986-07-19.
  25. ↑ Hultman, Tami (2012-10-05). "South Africa: Zwelakhe Sisulu - a Remembrance". AllAfrica. Retrieved 2013-01-28.
  26. ↑ Findley, Timothy (1987-03-21). "Writing: the pain and the pleasure The power to persuade is mitigated wherever you turn". Toronto Star.
  27. ↑ Brittain, Victoria (1989-12-07). "Editor says black South African paper is threatened with closure". The Guardian (UK).
  28. ↑ "Tributes paid to 'revolutionary journalist' | Media". BDlive. 2012-10-05. Archived from the original on 2012-12-25. Retrieved 2013-01-28.
  29. ↑ Sisulu, Zwelakhe (2008-12-11). "Statement by Zwelakhe Sisulu on the Occasion of the 20th Anniversary of the Founding of Article 19" (PDF). Article 19. Retrieved 2013-01-28.
  30. ↑ Sometimes misspelled as De Souza.
  31. ↑ Usborne, David; Jury, Louise; Cornwell, Rupert (1998-09-25). "Secret talks that ended a 10-year ordeal". The Independent (London).
  32. ↑ "Review: Publish and be damned: Writers, broadcasters, friends and publishing insiders recall what it was like to be caught up in the most controversial story in recent literary history, The Satanic Verses and the ensuing fatwa against its author, as Salman Rushdie prepares to bring out his eagerly awaited memoir". The Guardian (London). 2012-09-15.
  33. ↑ Shamdasani, Ravina (2002-12-05). "Human rights specialist hits out at anti-subversion laws". South China Morning Post (Hong Kong). Retrieved 2013-01-26.

പുറം കണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]