എൽവിയ കാരില്ലോ പ്യൂർട്ടോ

എൽവിയ കാരില്ലോ പ്യൂർട്ടോ
ജനനം(1878-12-06)6 ഡിസംബർ 1878
മോട്ടുൽ, യുക്കാറ്റൻ
മരണം15 ഏപ്രിൽ 1968(1968-04-15) (പ്രായം 89)
അർഹസ്
തൊഴിൽആക്ടിവിസ്റ്റ്, ഫെമിനിസ്റ്റ്, സർഫ്രജിസ്റ്റ്
ജീവിതപങ്കാളി(കൾ)വിസെൻറ് പെരെസ് മെൻഡിബ്യൂറോ
കുട്ടികൾMarcial
മാതാപിതാക്ക(ൾ)Adela Puerto Solís and Justiniano Carrillo Pasos

ഒരു മെക്സിക്കൻ സോഷ്യലിസ്റ്റ് രാഷ്ട്രീയക്കാരിയും ഫെമിനിസ്റ്റ് പ്രവർത്തകയുമായിരുന്നു[1] എൽവിയ കാരില്ലോ പ്യൂർട്ടോ (6 ഡിസംബർ 1878 - 15 ഏപ്രിൽ 1968) [2] കാരില്ലോ 13-ാം വയസ്സിൽ വിവാഹിതയായെങ്കിലും 21 വയസ്സുള്ളപ്പോൾ വിധവയായി. 1912 ൽ മെക്സിക്കോയിലെ ആദ്യത്തെ ഫെമിനിസ്റ്റ് ലീഗുകൾ സ്ഥാപിച്ചു. [3] 1919 ൽ ലീഗ് ഓഫ് റിറ്റ സെറ്റിന ഗുട്ടറസ് (സ്പാനിഷ്: ലിഗാ റീത്ത സെറ്റിന ഗുട്ടറസ്) സ്ഥാപിച്ചു. 1923 ൽ കാരില്ലോ മെക്സിക്കോയിലെ ആദ്യത്തെ വനിതാ സ്റ്റേറ്റ് ഡെപ്യൂട്ടി ആകുകയും ചേംബർ ഓഫ് ഡെപ്യൂട്ടീസിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. [1][4][5] മെക്സിക്കൻ സർക്കാരിനും ചരിത്രത്തിനും കാരില്ലോ നൽകിയ സംഭാവനകളെത്തുടർന്ന് അവർക്ക് ഔദ്യോഗികമായി "വിപ്ലവത്തിന്റെ വെറ്ററൻ" എന്ന ബഹുമതി സമ്മാനിച്ചു. വിപ്ലവത്തോടും വനിതാ പ്രസ്ഥാനത്തോടും കാരില്ലോയുടെ അശ്രാന്തമായ സമർപ്പണം അവർക്ക് "റെഡ് കന്യാസ്ത്രീ" (സ്പാനിഷ്: ലാ മോഞ്ച റോജ) എന്ന വിളിപ്പേര് നേടിക്കൊടുത്തു. [4][6]

ഫെമിനിസ്റ്റ് ലീഗുകൾ

[തിരുത്തുക]

1912-1922

[തിരുത്തുക]

മെക്സിക്കോയിൽ നിരവധി ഫെമിനിസ്റ്റ് ലീഗുകൾ ആരംഭിച്ചതിന്റെ ബഹുമതി എൽവിയ കാരില്ലോ പ്യൂർട്ടോയ്ക്കാണ്. യുകാറ്റാനിലെ ഏറ്റവും പ്രമുഖരായ അദ്ധ്യാപകരിലൊരാളുടെ പേരിലുള്ള റീത്ത സെറ്റിന ഗുട്ടിറസ് ലീഗാണ് ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത്. ഫെമിനിസ്റ്റ് ലീഗുകൾ സ്ത്രീകളുടെ അവകാശങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള നിരവധി ജോലികളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. 1912-ൽ ആദ്യം സ്ഥാപിതമായ മെറിഡയിൽ തുടങ്ങി. പിന്നീട് തെക്കുകിഴക്കൻ മെക്സിക്കോയിലൂടെ മധ്യ മെക്സിക്കോയിലേക്ക് വ്യാപിച്ചു.[4] വേശ്യാവൃത്തി, മയക്കുമരുന്ന് ഉപയോഗം, മദ്യപാനം, അന്ധവിശ്വാസം, മതഭ്രാന്ത് എന്നിവയ്‌ക്കെതിരെ സംഘടന ഒരു കാമ്പെയ്‌ൻ നയിച്ചു.[7] സ്ത്രീകളുടെ ഉന്നമനത്തിനായുള്ള ശ്രമങ്ങളിൽ, 1919-ൽ സ്ഥാപിതമായ ലിഗ റീറ്റ സെറ്റിന ഗുട്ടറസ്, ശിശു സംരക്ഷണം, സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രം, പാവപ്പെട്ട സ്ത്രീകളുടെ ശുചിത്വം എന്നിവയെക്കുറിച്ച് പലപ്പോഴും സംസാരിച്ചു. ലീഗ് സ്‌കൂളുകളും ആശുപത്രികളും പരിശോധിക്കുകയും ഒരു സംസ്ഥാന അനാഥാലയം സ്ഥാപിക്കാൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്തു.[5] കാരില്ലോ സ്ഥാപിച്ച ഫെമിനിസ്റ്റ് ലീഗുകളിലൂടെ, പടിഞ്ഞാറൻ അർദ്ധഗോളത്തിൽ ആദ്യമായി നിയമവിധേയമായ ജനന നിയന്ത്രണത്തോടെയുള്ള കുടുംബാസൂത്രണ പരിപാടികൾ ആരംഭിച്ചു.[8] ദരിദ്രരുടെ മെച്ചപ്പെട്ട ജീവിതത്തിന് വലിയ കുടുംബങ്ങൾ തടസ്സമാണെന്ന് എൽവിയ വിശ്വസിക്കുകയും മാർഗരറ്റ് സാംഗറുടെ സാഹിത്യങ്ങൾ വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് പ്ലാൻഡ് പാരന്റ്ഹുഡ് എന്നറിയപ്പെട്ട അമേരിക്കൻ ബർത്ത് കൺട്രോൾ ലീഗ് കണ്ടെത്തി. നിയമപരമായ കാരണങ്ങളാൽ സാംഗറിന് യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിൽ വിതരണം ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞില്ല.[5][7] സ്ത്രീകൾക്ക് പ്രസവത്തിനു മുമ്പും പ്രസവാനന്തര പരിചരണവും ലീഗുകൾ സ്ഥാപിച്ചു. [3]

1923-1925

[തിരുത്തുക]

മായൻ വനിതകളെ ലീഗുകളായി സംഘടിപ്പിക്കുകയും അവരെ പൗരത്വപരമായ ഉത്തരവാദിത്തത്തിന് സജ്ജമാക്കുകയും ചെയ്യുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ തെക്കുകിഴക്കൻ മെക്സിക്കോയിൽ പര്യടനം നടത്തുന്നതിന് മുഴുവൻ സമയവും സ്വയം സമർപ്പിച്ചതായി കാരില്ലോ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്നു. [3]ലീഗുകൾ പ്രത്യേക അഭിരുചിയുള്ള സ്ത്രീകളെ കണ്ടെത്തി നഗരത്തിലും സംസ്ഥാന സർക്കാരിലും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട തസ്തികകൾ നികത്താൻ അവരെ പരിശീലിപ്പിക്കും. അവളുടെ സഹോദരനും ഗവർണറുമായ ഫെലിപ്പെ സ്ത്രീകൾക്ക് വോട്ടുചെയ്യാനും അധികാരം വഹിക്കാനുമുള്ള അവകാശം അനുവദിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് കാരില്ലോ, 1923-ൽ മെക്‌സിക്കോയിലെ ആദ്യ വനിതാ സംസ്ഥാന നിയമസഭാ അംഗമായ യുകാറ്റാൻ നിയമസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.[4][8] തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 5,115 വോട്ടുകൾക്ക് കരില്ലോ വിജയിച്ചു.[5]ഗവൺമെന്റ് അംഗമായിരുന്നപ്പോൾ, കാരില്ലോ ഭൂപരിഷ്കരണ വിഷയത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു, ക്യാമ്പസിനോകൾക്ക് അവരുടെ കുടുംബങ്ങളെ നിലനിർത്താൻ കഴിവുള്ള ഫാമുകൾ ലഭ്യമാക്കുന്ന പദ്ധതികൾ നിർദ്ദേശിച്ചു.[8] അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നതിലൂടെ, കാരില്ലോ സ്ത്രീകളുടെ പ്രാദേശിക അധ്യായങ്ങൾ ഗ്വാൾബെർട്ടിസ്റ്റ സെൻട്രൽ അഗ്രേറിയൻ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾക്കായി സംഘടിപ്പിച്ചു, സെനറ്ററും ഭൂപരിഷ്കരണ പ്രവർത്തകനുമായ അവളുടെ സഹോദരൻ ഗുവൽബെർട്ടോയുടെ പേരിലാണ് ഇത് അറിയപ്പെടുന്നത്.[6]

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. ↑ 1.0 1.1 Boles, Janet K.; Diane Long Hoeveler (2004). Historical Dictionary of Feminism. Scarecrow Press. p. 70. ISBN 0-8108-4946-1.
  2. ↑ "Elvia Carrillo Puerto". www.senado.gob.mx (in സ്‌പാനിഷ്). Retrieved 2018-08-03.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 Reed, Alma M.; Michael Karl Schuessler; Elena Poniatowska (2007). Peregrina: Love and Death in Mexico. University of Texas Press. pp. 2, 148, 181. ISBN 0-292-70239-6.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 Joseph, G. M. (March 31, 1982). Revolution from Without: Yucatán, Mexico, and the United States, 1880-1924. Cambridge University Press. pp. 218. ISBN 0-521-23516-2.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 Lavrin, Asunción (1978). Latin American Women: Historical Perspectives. Greenwood Publishing Group. pp. 291. ISBN 0-313-20309-1.
  6. ↑ 6.0 6.1 Fallaw, Ben (2001). Cárdenas Compromised: The Failure of Reform in Postrevolutionary Yucatán. Duke University Press. pp. 184. ISBN 0-8223-2767-8.
  7. ↑ 7.0 7.1 Ruiz, Ramón Eduardo (1992). Triumphs and Tragedy: A History of the Mexican People By p303. W. W. Norton & Company. pp. 303. ISBN 0-393-31066-3.
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 Pilcher, Jeffrey M. (2003). The Human Tradition in Mexico. Rowman & Littlefield. p. 145. ISBN 0-8420-2976-1.