കുമാരനല്ലൂർ | |
രാജ്യം | ![]() |
സംസ്ഥാനം | കേരളം |
ജില്ല(കൾ) | കോട്ടയം |
ഏറ്റവും അടുത്ത നഗരം | കോട്ടയം |
ലോകസഭാ മണ്ഡലം | കോട്ടയം |
ജനസംഖ്യ • ജനസാന്ദ്രത |
42,481 • 3,268/കിമീ2 (3,268/കിമീ2) |
സ്ത്രീപുരുഷ അനുപാതം | 1000:1016 ♂/♀ |
സമയമേഖല | IST (UTC+5:30) |
വിസ്തീർണ്ണം | 13 km² (5 sq mi) |
9°37′0″N 76°31′0″E / 9.61667°N 76.51667°E കോട്ടയം ജില്ലയിലെ (കേരളം, ഇന്ത്യ) ഒരു പ്രദേശമാണ് കുമാരനല്ലൂർ. കുമാരനല്ലൂർ ദേവി ക്ഷേത്രവും അവിടുത്തെ തൃക്കാർത്തിക മഹോത്സവവും വളരെ പ്രശസ്തമാണ്. കുമാരനല്ലൂരിനു അഞ്ചു കിലോമീറ്റർ മാറിയാണ് കോട്ടയം നഗരഹൃദയം. ക്ഷേത്രം നിലവിൽ വരുന്നതിനു മുൻപ് ഈ പ്രദേശം തിങ്കൾ കാട് എന്നപേരിലാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത് [അവലംബം ആവശ്യമാണ്]. പിന്നീട് ഇന്ദു കാനനം എന്നപേരിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. ഇപ്പോൾ ദേവി ക്ഷേത്രം നിലവിലിരിക്കുന്ന സ്ഥലത്ത് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു കുമാര (സുബ്രഹ്മണ്യ) ക്ഷേത്രം ആയിരുന്നു വരേണ്ടത്. അങ്ങനെ കുമാരൻ അല്ല ഊരിൽ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ കുമാരനല്ലൂർ എന്നപേർ ലഭിച്ചു.[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]
ഏറ്റുമാനൂർ ബ്ലോക്ക് പഞ്ചായത്തിലുൾപ്പെട്ട പ്രദേശമാണ് കുമാരനല്ലൂർ. കോട്ടയം നഗരത്തിന് ഏകദേശം 4 കിലോമീറ്റർ കിഴക്കുഭാഗത്തായി ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ഏറ്റുമാനൂരിൽ നിന്ന് ഇവിടേയ്ക്ക് ഏകദേശം 4 കിലോമീറ്റർ ദൂരമുണ്ട്. ഗാന്ധിനഗർ (3 കിലോമീറ്റർ), കഞ്ഞിക്കുഴി (3 കിലോമീറ്റർ), തിരുവഞ്ചൂർ (2 കിലോമീറ്റർ), നട്ടാശ്ശേരി ഈസ്റ്റ് (1 കിലോമീറ്റർ), കളത്തിപ്പടി (2 കിലോമീറ്റർ) എന്നിവയാണ് കുമാരനല്ലൂരിന് സമീപമുള്ള മറ്റ് ഗ്രാമങ്ങൾ. വടക്ക് ഏറ്റുമാനൂർ ബ്ലോക്ക്, തെക്ക് പള്ളം ബ്ലോക്ക്, കിഴക്ക് പാമ്പാടി ബ്ലോക്ക്, തെക്ക് മാടപ്പള്ളി ബ്ലോക്ക് എന്നിവയാൽ വലയം ചെയ്യപ്പെട്ടതാണ് ഈ ഗ്രാമം. ചങ്ങനാശ്ശേരി, പാലാ, കോട്ടയം എന്നിവയാണ് കുമാരനല്ലൂരിന് സമീപമുള്ള വലിയ നഗരങ്ങൾ. .
കോട്ടയം നഗരത്തിൻറെ പ്രാന്തപ്രദേശമായ ഒരു പുരാതന സാംസ്കാരിക കേന്ദ്രമാണ് കുമാരനല്ലൂർ. കുമാരനല്ലൂർ ദേവി ക്ഷേത്രത്തിനും ക്ഷേത്രത്തിലെ വാർഷികാഘോഷമായ തൃക്കാർത്തിക ഉത്സവത്തിനും ഈ പട്ടണം പ്രസിദ്ധമാണ്. ക്ഷേത്രം നിലവിൽ വരുന്നതിന് മുമ്പുള്ള കാലത്ത് ഈ സ്ഥലം 'തിങ്കൾക്കാട്' എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. പിന്നീട് 'തിങ്കൾക്കാട്' എന്ന പേര് മാറി 'ഇന്ദു കാനനം' എന്നറിയപ്പെട്ടു. ചില പുരാതന ലിപികളിൽ, ഈ ക്ഷേത്രം മഹിഷാരി കോവിൽ (ക്ഷേത്രം) എന്ന് അറിയപ്പെടുകയും വിവരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
കേരളത്തിലെ നൂറ്റെട്ടു ദുർഗാലയങ്ങളിൽ (ദുർഗ്ഗ പ്രതിഷ്ഠയുള്ള ക്ഷേത്രം) ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് കുമാരനല്ലൂർ ഭഗവതീക്ഷേത്രം. ചരിത്രപരമായ തെളിവുകൾ, പുരാണപരമായ തെളിവുകൾ, മറ്റ് വിവര സ്രോതസ്സുകൾ എന്നിവ അനുസരിച്ച് 2400-ൽ പരം വർഷങ്ങളുടെ പഴക്കം ഈ ക്ഷേത്രത്തിനുണ്ടെന്നു പറയപ്പെടുന്നു. കേരളത്തിൽ വളരെ ചുരുക്കമായി കാണപ്പെടുന്ന 'ശ്രീചക്ര' രീതിയിൽ (ദേവിയുടെ വലതുകൈയിൽ വച്ചിരിക്കുന്ന കൈപ്പിടിയുള്ള മോതിരം പോലെയുള്ള വസ്തു) പണികഴിപ്പിച്ച ശ്രീകോവിലും നാലമ്പലവും ക്ഷേത്ര ചുവരുകളിലെ ചുമർചിത്രങ്ങളും ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ എടുത്തുപറയേണ്ട സവിശേഷതകളാണ്. ക്ഷേത്ര വാസ്തുവിദ്യയിൽ ഇത്തരത്തിലുള്ള വാസ്തുവിദ്യ വളരെ അപൂർവമായി മാത്രമേ കാണാനാകൂ. കുമാരനെല്ലൂർ തൃക്കാർത്തിക പ്രസിദ്ധമാണ്.
ആറ്റന രാഗത്തിലും ആദി താളത്തിലും സജ്ജീകരിച്ച്, ശെമ്മാങ്കുടി ശ്രീനിവാസ അയ്യർ, എം എസ് സുബ്ബലക്ഷ്മി തുടങ്ങിയവർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള നിരവധി പ്രശസ്തർ ജനപ്രിയമാക്കിയ സ്വാതി തിരുനാൾ മഹാരാജാവിൻ്റെ പ്രശസ്ത കർണാടക കൃതി 'ശ്രീ കുമാര നഗരാലയേ' ഇവിടുത്തെ ക്ഷേത്രകൃതിയാണ് (ഒരു പ്രത്യേക ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠയെക്കുറിച്ചുള്ള രചന).
ഒമ്പത് ഊരാണ്മ ഇല്ലങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന കുമാരനല്ലൂർ ഊരാണ്മ ദേവസ്വമാണ് കുമാരനല്ലൂർ ദേവീക്ഷേത്രം നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. എടനാട്ട് ഇല്ലം, ചൂരക്കാട് ഇല്ലം, ചെങ്ങഴിമറ്റം ഇല്ലം, കാഞ്ഞിരക്കാട്ട് ഇല്ലം, കീരന്തിട്ട ഇല്ലം, വടക്കുംയൽ ഇല്ലം, എളവണ്ണാട്ട് ഇല്ലം, ഇളയിടം ഇല്ലം, താന്നിക്കാട്ട് ഇല്ലം എന്നിവയാണ് ഈ ഒമ്പത് ഊരാണ്മ ഇല്ലങ്ങൾ. ഈ ദേവസ്വത്തിന് കീഴിൽ വിവിധ പ്രദേശങ്ങളിലായി വേറെയും കീഴൂട്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളുണ്ട്. മാഞ്ഞൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, ചെങ്ങളം ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, അർത്ഥ്യാകുളം ദേവീ ക്ഷേത്രം, ഇടമന ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമി ക്ഷേത്രം, ചേന്നോത്ത് ശാസ്താ ക്ഷേത്രം, തുടങ്ങിയവയാണ് ഇവ. കുമാരനല്ലൂരിലെ ദേവി വിലാസം ഹയർ സെക്കൻഡറി സ്കൂളും സേവാധി മ്യൂസിയവും ഇൻഡോളജിക്കൽ റിസർച്ച് സെൻ്ററും കുമാരനല്ലൂർ ഊരാണ്മ ദേവസ്വം നിയന്ത്രിക്കുന്നു.
വൈക്കത്തിനടുത്തുള്ള ഉദയനാപുരത്ത് ദുർഗ്ഗാദേവിയുടെ ഒരു വിഗ്രഹം സ്ഥാപിക്കാൻ ക്ഷേത്രനിർമ്മാണം തുടങ്ങിയപ്പോൾ ചേരമാൻ പെരുമാൾ ആയിരുന്നു കേരളം ഭരിച്ചിരുന്ന ചക്രവർത്തി. കുമാരന്റെയോ സുബ്രഹ്മണ്യന്റെയോ വിഗ്രഹം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനായി അദ്ദേഹം ഒരു സ്ഥലത്ത് (പിന്നീട് കുമാരനല്ലൂർ എന്നറിയപ്പെട്ടു) മറ്റൊരു ക്ഷേത്രത്തിന്റെയും നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചു. അതിനിടെ തമിഴ്നാട്ടിലെ മധുര മീനാക്ഷി ക്ഷേത്രത്തിൽ ഞെട്ടിക്കുന്ന ഒരു സംഭവം അരങ്ങേറി. ദേവിയുടെ രത്നങ്ങൾ പതിച്ച മൂക്കുത്തി മോഷ്ടിക്കപ്പെടുകയോ കാണാതാവുകയോ ചെയ്തു. ഭരണാധികാരിയായിരുന്ന പാണ്ഡ്യ രാജാവ് അന്വേഷണത്തിന് ഉത്തരവിട്ടു. അതേസമയം, പൂജാരി അറിയാതെ മൂക്കുത്തി കാണാതാവുകയില്ല എന്ന വിശ്വാസത്താൽ 41 ദിവസത്തിനകം ഈ പ്രശ്നം പരിഹരിക്കാൻ സാധിച്ചില്ലെങ്കിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ പൂജാരിയെ വധിക്കാനും രാജാവ് ഉത്തരവിട്ടു. എന്നിരുന്നാലും, പുരോഹിതൻ നിരപരാധിയായിരുന്നു. ഈ ആശയക്കുഴപ്പത്തിൽ അദ്ദേഹം ദേവിയുടെ പാദങ്ങളിൽ അഭയം പ്രാപിച്ചുവെന്നാണ് ഐതിഹ്യം.
ദിവസങ്ങളും ആഴ്ചകളും കടന്നുപോകവേ ദുഃഖിതനായ പുരേഹിതൻ തന്റെ ദിനരാത്രങ്ങൾ കരഞ്ഞും പ്രാർത്ഥിച്ചുംകൊണ്ട് ചെലവഴിച്ചു. 40-ാം ദിവസം രാത്രി, അടുത്ത ദിവസം തന്റെ ജീവിതം അവസാനിക്കുമെന്ന വിധിയെ പഴിച്ചുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വാതിൽപ്പടിയിൽ ഉറങ്ങി. ദേവി മുമ്പിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട് ഉടൻ തന്നെ അവിടെനിന്ന് സ്ഥലം വിടാൻ ആവശ്യപ്പെടുന്നതായി അന്നു രാത്രി അദ്ദേഹം ഒരു സ്വപ്നം കണ്ടു. ആശയക്കുഴപ്പത്തിലായ പുരോഹിതൻ കണ്ണടച്ചു. ഒരു തേജസ് (ദിവ്യ വെളിച്ചം) മുന്നോട്ട് നീങ്ങുന്നത് അദ്ദേഹം കണ്ടു. എവിടേക്കാണ് പോകുന്നതെന്നറിയാതെ അദ്ദേഹം അതിനെ വളരെദൂരം പിന്തുടർന്നു. തേജസ് അദ്ദേഹത്തെ വളരെ ദൂരേയ്ക്ക് നയിച്ചു, ഒടുവിൽ കുമാരനല്ലൂർ എന്നറിയപ്പെട്ട സ്ഥലത്ത് എത്തിച്ചേർന്നു. അക്കാലത്ത് കുമാരനല്ലൂരിൽ, സുബ്രഹ്മണ്യൻ്റെയോ കുമാരൻ്റെയോ വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നതിനായി ചേരമാൻ പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം പണിതുകൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു.
തേജസ്സ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ശ്രീകോവിലിൽ (ശ്രീകോവിലിൽ) പ്രവേശിച്ചു. മാത്രമല്ല, പ്രതിഷ്ഠാ സമയത്താണ് തേജസ് ശ്രീകോവിലിനുള്ളിൽ പ്രവേശിച്ചത്. അപ്പോൾ ‘ഈ സ്ഥലം കുമാരനുള്ളതല്ല’. ഇതാണ് കുമാരിയുടെ അല്ലെങ്കിൽ ദേവിയുടെ സ്ഥലം എന്ന അർത്ഥത്തിൽ ‘കുമാരൻ അല്ല ഊരിൽ’ എന്ന ഒരു ആശരീരി (അരൂപിയും ദിവ്യവുമായ ശബ്ദം) മുഴങ്ങി. അതിനാൽ ഇതിന് കുമാരനല്ലൂർ എന്ന പേര് ലഭിച്ചു. പെരുമാൾ, നിർമ്മാണത്തിലിരിക്കുന്ന ക്ഷേത്രത്തിൽ കുമാരവിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നതിനായി ഉദയനാപുരത്തേക്ക് പോയി. വഴിയിൽ, ചില തടസ്സങ്ങൾ നേരിട്ടെങ്കിലും ഒടുവിൽ ഉദയനാപുരത്തെത്തി ക്ഷേത്രത്തിലെ ശ്രീകോവിലിൽ സുബ്രഹ്മണ്യൻ്റെ വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിക്കാൻ പെരുമാളിന് കഴിഞ്ഞു.
പിന്നീട് പെരുമാൾ ദേവീ വിഗ്രഹവുമായി കുമാരനല്ലൂരിലേക്ക് മടങ്ങിയെത്തുകയും അവിടെ അത് പ്രതിഷ്ഠിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു. വിഗ്രഹം മാറ്റണം എന്നൊരു ചിന്ത കൂടി ഇതിനിടെ അദ്ദേഹത്തെ അലട്ടി. അടുത്തുള്ള വേദഗിരി എന്ന സ്ഥലത്ത് ഒരു വിഗ്രഹം വെള്ളത്തിലാണ്ട് കിടക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. വേദഗിരിയിൽ നിന്ന് പെരുമാൾ വിഗ്രഹം കണ്ടെടുത്ത് കൊണ്ടുവന്നു. പണ്ട് ഈ വിഗ്രഹം മഹർഷി പരശുരാമൻ ഉണ്ടാക്കി ആരാധിച്ചിരുന്നതായാണ് ഐതിഹ്യം. പ്രതിഷ്ഠാസമയത്ത്, ജടകെട്ടിയ മുടിയുള്ള ഒരു ബ്രാഹ്മണ സന്യാസി വന്ന് ശ്രീകോവിലിൽ പ്രവേശിച്ച് ഒരു നിമിഷം കൊണ്ട് വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. വിഗ്രഹം സ്ഥാപിച്ചയുടനെ തന്നെ അദ്ദേഹം അപ്രത്യക്ഷനായി. ബ്രാഹ്മണ മുനി മഹർഷി പരശുരാമനാണെന്നാണ് ഇന്നുവരെ ആളുകൾ വിശ്വസിക്കുന്നത്. മധുരയിൽ നിന്ന് തേജസ് പിന്തുടർന്നുവന്ന ബ്രാഹ്മണ പൂജാരി ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പൂജാരിയായി. മധുര ഇല്ലം എന്നാണ് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ വസതി അറിയപ്പെടുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പിൻഗാമികൾ ഇന്നും ദേവിയെ ആരാധിക്കുന്നു.
15,000 ചതുരശ്ര മീറ്റർ വിസ്തൃതിയിലാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ പ്രധാന ഗോപുരം (കവാടം) കിഴക്ക് ദിശയിലേക്ക് തിരിഞ്ഞിരിക്കുന്നതും കൂടാതെ ക്ഷേത്രത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള ഉയർന്ന മതിലുകളും മറ്റ് മൂന്ന് ഗോപുരങ്ങളും (പ്രവേശന) ഓരോ ദിശയിലേയ്ക്കുമാണ് (തെക്ക്, പടിഞ്ഞാറ്, വടക്ക്).
ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ, ക്ഷേത്ര കാഴ്ച ഒരു ദിവ്യ പരിവേഷം ഉണർത്തുന്നതാണ്. പ്രധാന ഗോപുരത്തിലൂടെ ക്ഷേത്രത്തിനുള്ളിൽ പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ സ്വർണ്ണ ധ്വജവും (കൊടിമരം) തൂണുകളിൽ ഗണപതിയുടെയും ശിവന്റെയും മറ്റ് വിശുദ്ധരുടേയും ഉൾപ്പെടെ നിരവധി കൊത്തുപണികളുള്ള ശിൽപങ്ങളുള്ള ബലിക്കൽ പുരയും കാണാം. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് ശ്രീകോവിലിനും പ്രധാന മണ്ഡപത്തിനും ചുറ്റുമായി കൊത്തുപണികളാൽ തീർത്ത ശിലാ പാതകളുണ്ട്. പ്രധാന ശ്രീകോവിലിൻ്റെ വലതുവശത്താണ് ശിവക്ഷേത്രം. ഭദ്രകാളി ക്ഷേത്രം ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ തെക്ക് ഭാഗത്തായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു, കൂടാതെ ക്ഷേത്രം മുഴുവനും കൊത്തിയെടുത്ത കല്ലുകൾക്കൊണ്ടുള്ള പാതകൾ നീണ്ടുകിടക്കുന്നു.
കുമാരനല്ലൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ ചുമർചിത്രങ്ങൾ അമൂല്യവും അപൂർവവുമാണ്. ശ്രീകോവിലിൻ്റെ പുറം ഭിത്തികൾ ഹിന്ദു ദേവന്മാരുടെയും ദേവതകളുടെയും അതുപോലെ ഇതിഹാസങ്ങളായ രാമായണത്തിലെയും മഹാഭാരതത്തിലെയും സംഭവങ്ങൾ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. ഈ ചുമർച്ചിത്രമെഴുത്തിന് നിറം പകരാൻ പ്രകൃതിദത്തമായ നിറങ്ങളും ഔഷധ സസ്യങ്ങളുമാണ് ഉപയോഗിച്ചത്.
വൃശ്ചികമാസത്തിൽ (നവംബർ-ഡിസംബർ) ആഘോഷിക്കുന്ന തൃക്കാർത്തികയാണ് കുമാരനല്ലൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ഉത്സവം. കാർത്തിക നാളിൽ ഉദയനാപുരം, തൃശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ ചുറ്റമ്പലത്തിൽ നിവേദ്യം (വഴിപാട്) നടത്തുന്നത് പതിവാണ്. ഐതിഹ്യപ്രകാരം കാർത്തിക നാളിലെ നീരാട്ടിനു ശേഷം തിരികെ വരുന്ന ദേവിയുടെ സൗന്ദര്യത്തിൽ ഈ രണ്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളിലെയും ദേവന്മാർ അത്യധികം ആകൃഷ്ടരായി എന്നാണ് കഥ. അവർ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിന്ന് പുറത്തിറങ്ങി, മതിലുകൾ കടന്നു അകലേയ്ക്ക് പോകുകയും വഴിയിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന ദേവിയുടെ വശീകരണ രൂപത്തിലേക്ക് വികാരാവേശത്തോടെ നോക്കി നിൽക്കുകയും ചെയ്തു. ദൈവങ്ങളെ അന്വേഷിച്ച് ഓടിയ ക്ഷേത്ര പൂജാരി, ഒടുവിൽ തെക്കേ അറ്റത്തുള്ള ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ മതിലുകളിൽ അവരെ കണ്ടുമുട്ടി. അന്നുമുതൽ, കാർത്തികയിൽ, ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ ചുവരുകളിൽ പൂജ നടത്തുന്നു. കാർത്തിക വിളക്ക് എന്ന് വിളിക്കുന്ന സന്ധ്യാദീപങ്ങളുടെ പ്രദർശനം കുമാരനല്ലൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഈ ആഘോഷത്തിൻ്റെ പ്രത്യേകതയാണ്.