ജഗത് ഗോസെയ്ൻ

ജഗത് ഗോസെയ്ൻ
മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ചക്രവർത്തിനി
ഭരണകാലം 3 November 1605 – 19 April 1619
ജീവിതപങ്കാളി ജഹാംഗീർ
മക്കൾ
ബീഗം സുൽത്താൻ
Shah Jahan
Izzat-un-nissa
പിതാവ് രാജ ഉദയ് സിംഗ്
മാതാവ് റാണി മൻ‌റംഗ് ദേവി
മതം ഹിന്ദുമതം

മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ജഹാംഗീറിന്റെ ഭാര്യയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമിയായ അഞ്ചാമത്തെ മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഷാജഹാന്റെ [1][2] അമ്മയും എന്ന നിലയിൽ മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ചക്രവർത്തിനിയായിരുന്നു ജഗത് ഗോസെയ്ൻ.(പേർഷ്യൻ: جگت گوسین; 1619 ഏപ്രിൽ 19-ന് അന്തരിച്ചു)[3]ജോധ് ഭായ് (ജോധ്പൂരിലെ രാജകുമാരി) എന്നും അവർ അറിയപ്പെടുന്നു.[4][5]മരണാനന്തരം ബിൽകിസ് മകാനി എന്ന പേർ നൽകി.[6][7]യൂറോപ്യൻ ചരിത്രകാരന്മാർ "ജോധാ ഭായ്" എന്ന് തെറ്റായി നാമകരണം ചെയ്ത മറിയം-ഉസ്-സമാനിയുമായി ഗോസെയ്ൻ ആയി തെറ്റിദ്ധരിക്കാറുണ്ട്. [8]

ജനനസമയത്ത്, മാർവാറിന്റെ (ഇന്നത്തെ ജോധ്പൂർ) രജപുത്ര രാജകുമാരിയായിരുന്നു. കൂടാതെ രാജാ ഉദയ് സിങ്ങിന്റെ (മോട്ടാ രാജ എന്നറിയപ്പെടുന്നു) മകളായിരുന്നു. മാർവാറിന്റെ റാത്തോർ ഭരണാധികാരിയും മറ്റൊരു മാർവാറിന്റെ റാത്തോർ ഭരണാധികാരിയായ സവായ് രാജ സുർ സിങ്ങിന്റെ സഹോദരിയുമായിരുന്നു.[9][10]

കുടുംബം

[തിരുത്തുക]

കൂടുതലും ജോധ് ബായ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. [11] രജപുത്രരുടെ റാത്തോർ വംശത്തിൽപ്പെട്ട ജോധ്പൂർ രാജകുമാരി [12]ജഗത് ഗോസെയ്ൻ, മാർവാറിന്റെ (ഇന്നത്തെ ജോധ്പൂർ) [13] ഭരണാധികാരി രാജ ഉദയ് സിങ്ങിന്റെ മകളായിരുന്നു.[5]മോട്ട രാജ (തടിച്ച രാജാവ്) എന്നാണ് ഉദയ് സിംഗ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്.[14] അമ്മ മൻ‌റംഗ് ദേവിയുടെയും (മരണം 1599)[15] അമ്മാവൻ ഭർമലിന് അനുകൂലമായി പുറത്താക്കപ്പെടുന്നതിന് മുമ്പ് അംബർ രാജാവായിരുന്ന[16] നർവാറിലെ രാജാ അസ്കരന്റെയും മകൾ[17] ആയിരുന്നു.

അവളുടെ പിതാമഹൻ മാൽദിയോ റാത്തോർ ആയിരുന്നു. [18]അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണത്തിൻ കീഴിൽ മാർവർ ശക്തമായ രജപുത്ര രാജ്യമായി മാറി. വിദേശ ഭരണത്തെ ചെറുക്കുകയും വടക്കൻ മേധാവിത്വത്തിനായി ആക്രമണകാരികളെ വെല്ലുവിളിക്കുകയും ചെയ്തു. 1555-ൽ ഹുമയൂൺ ഉത്തരേന്ത്യയുടെ നിയന്ത്രണം വീണ്ടെടുത്തതിനുശേഷം സുർ സാമ്രാജ്യവുമായോ മുഗൾ സാമ്രാജ്യവുമായോ സഖ്യമുണ്ടാക്കാൻ മാൽദിയോ റാത്തോർ വിസമ്മതിച്ചു. ഈ നയം അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകനും പിൻഗാമിയുമായ ചന്ദ്രസെൻ റാത്തോർ തുടർന്നു.[19]

1562-ൽ മാൽദിയോ റാത്തോഡിന്റെ മരണശേഷം, പിന്തുടർച്ചയ്ക്കുള്ള ഒരു യുദ്ധം ആരംഭിക്കുകയും തലസ്ഥാനമായ ജോധ്പൂരിൽ ചന്ദ്രസെൻ സ്വയം കിരീടധാരണം നടത്തുകയും ചെയ്തു. അതേ വർഷം അക്ബർ ചക്രവർത്തിയുടെ സൈന്യം മെർട്ടയെയും 1563 ൽ തലസ്ഥാനമായ ജോധ്പൂരെയും പിടിച്ചടക്കിയതിനാൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണം അൽപ്പായുസ്സായിരുന്നു. [20]

1581 ജനുവരിയിൽ റാവു ചന്ദ്രസന്റെ മരണശേഷം മാർവാറിനെ നേരിട്ട് മുഗൾ ഭരണത്തിൻ കീഴിലാക്കി. 1583 ഓഗസ്റ്റിൽ അക്ബർ മാർവാറിന്റെ സിംഹാസനം ഉദയ് സിങ്ങിന് പുനഃസ്ഥാപിച്ചു. മുൻഗാമികളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി മുഗളർക്ക് സമർപ്പിക്കുകയും പിന്നീട് മുഗൾ സേവനത്തിൽ ചേരുകയും ചെയ്തു.[20]

ജഹാംഗീറുമായുള്ള വിവാഹം

[തിരുത്തുക]
പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജഗത് ഗോസെയിന്റെ ചിത്രം

മുഗളർക്ക് വഴങ്ങിയ ശേഷം ഉദയ് സിംഗ് തന്റെ മകൾ ജഗത് ഗോസെയിനെ അക്ബറിന്റെ മൂത്തമകൻ പ്രിൻസ് സലീമിനെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. ചരിത്രകാരനായ നോർമൻ പി. സീഗ്ലറുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, തങ്ങളുടെ രാജാക്കന്മാരുടെടെ പെൺമക്കളെ മുഗൾ ചക്രവർത്തി വിവാഹം കഴിക്കുന്നത് ചില രജപുത്ര പ്രഭുക്കന്മാർക്ക് ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ല. അവർ അതിനെ അപമാനത്തിന്റെയും അധഃപതനത്തിന്റെയും അടയാളമായി കണക്കാക്കി. പ്രഭുക്കന്മാർക്കിടയിലെ അസംതൃപ്തി കല്യാൺദാസ് റാത്തോറിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു കലാപത്തിന് കാരണമായി. സിവാന കോട്ട ഉപരോധത്തിനും കല്യാൺ ദാസ് റാത്തോറിന്റെ മരണത്തിനും ശേഷം രാജാ ഉദയ് സിംഗ് കലാപം ഉടൻ അവസാനിപ്പിച്ചു. [21]

1586 ജൂൺ 26 ന്‌ ജഗത്‌ ഗോസെയ്‌ൻ 16 വയസ്സുള്ള സലിം രാജകുമാരനെ (പിന്നീട് 'ജഹാംഗീർ' എന്നറിയപ്പെട്ടു) വിവാഹം കഴിച്ചു. വിവാഹം ഒരു രാഷ്ട്രീയ വിവാഹമായിരുന്നുവെങ്കിലും, ജഗത് അവളുടെ സൗന്ദര്യത്തിനും മനോഹാരിതയ്ക്കും മാത്രമല്ല, അവളുടെ വിവേകം, ധൈര്യം, പ്രതികരണത്തിന്റെ സ്വാഭാവികത എന്നിവയാൽ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇവയെല്ലാം അവരുടെ വിവാഹത്തിന്റെ ആദ്യ വർഷങ്ങളിൽ ഭർത്താവ് വളരെയധികം ഇഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു.[22] 1590-ൽ അവൾ തന്റെ ആദ്യത്തെ കുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകി. ബീഗം സുൽത്താൻ എന്ന മകൾ, ഒരു വയസ്സിൽ മരിച്ചു.[23]1592 ജനുവരി 5 ന് അവൾ സലീമിന്റെ മൂന്നാമത്തെ മകന് ജന്മം നൽകി. മുത്തച്ഛനായ അക്ബർ ചക്രവർത്തി 'ഖുറാം' ("സന്തോഷം") എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തു. ഭാവി ചക്രവർത്തിയാകാൻ പോകുന്ന രാജകുമാരൻ അക്ബറിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട ചെറുമകനായിരുന്നു, ജഹാംഗീറിന്റെ വാക്കുകളിൽ "എന്റെ എല്ലാ മക്കളേക്കാളും എന്റെ പിതാവിനോട് [അക്ബറിനോട്] കൂടുതൽ ശ്രദ്ധാലുവായിരുന്നു ... അദ്ദേഹം അവനെ സ്വന്തം കുട്ടിയായി അംഗീകരിച്ചിരുന്നു." [11]ഷാജഹാന്റെ ജനനത്തിനുശേഷം അവർക്ക് 'കിരീട ഭാര്യ' എന്നർത്ഥം വരുന്ന താജ് ബീബി എന്ന പദവി നൽകി.

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. Manuel, edited by Paul Christopher; Lyon, Alynna; Wilcox, Clyde (2012). Religion and Politics in a Global Society Comparative Perspectives from the Portuguese-Speaking World. Lanham: Lexington Books. p. 68. ISBN 9780739176818. {{cite book}}: |first1= has generic name (help)
  2. Eraly, Abraham (2007). Emperors of the Peacock Throne, The Saga of the Great Mughals. Penguin Books India. p. 299. ISBN 978-0141001432.
  3. Journal of the Asiatic Society of Bengal, Volume 57, Part 1. Asiatic Society (Kolkata, India). 1889. p. 71.
  4. Findly, p. 396
  5. 5.0 5.1 transl.; ed.; Thackston, annot. by Wheeler M. (1999). The Jahangirnama : memoirs of Jahangir, Emperor of India. New York [u.a.]: Oxford Univ. Press. p. 13. ISBN 9780195127188. {{cite book}}: |last2= has generic name (help)
  6. Sharma, Sudha (2016). The Status of Muslim Women in Medieval India (in ഇംഗ്ലീഷ്). SAGE Publications India. p. 144. ISBN 9789351505679.
  7. Lal, K.S. (1988). The Mughal harem. New Delhi: Aditya Prakashan. p. 149. ISBN 9788185179032.
  8. Jhala, Angma Dey (2011). Royal Patronage, Power and Aesthetics in Princely India. Pickering & Chatto Limited. p. 119.
  9. Shujauddin, Mohammad; Shujauddin, Razia (1967). The Life and Times of Noor Jahan (in ഇംഗ്ലീഷ്). Lahore: Caravan Book House. p. 50.
  10. Balabanlilar, Lisa (2015). Imperial Identity in the Mughal Empire: Memory and Dynastic Politics in Early Modern South and Central Asia (in ഇംഗ്ലീഷ്). I.B.Tauris. p. 10. ISBN 9780857732460.
  11. 11.0 11.1 Findly, p. 125
  12. Tillotson, Giles (2008). Taj Mahal. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. p. 28. ISBN 9780674063655.
  13. Chandra, Satish (2005). Medieval India : from Sultanat to the Mughals (Revised ed.). New Delhi: Har-Anand Publications. p. 116. ISBN 9788124110669.
  14. Mehta, Jaswant Lal (1986). Advanced Study in the History of Medieval India. Sterling Publishers Pvt. Ltd. p. 418. ISBN 9788120710153.
  15. Soma Mukherjee, Royal Mughal Ladies and Their Contributions (2001), p. 128
  16. Sarkar, J. N. (1994) [1984]. A History of Jaipur (Reprinted ed.). Orient Longman. p. 33. ISBN 81-250-0333-9.
  17. Richard Saran and Norman P. Ziegler, The Mertiyo Rathors of Merto, Rajasthan (2001), p. 45
  18. Lal, K.S. (1988). The Mughal harem. New Delhi: Aditya Prakashan. p. 27. ISBN 9788185179032.
  19. Bose, Melia Belli (2015). Royal Umbrellas of Stone: Memory, Politics, and Public Identity in Rajput Funerary Art. BRILL. p. 150. ISBN 978-9-00430-056-9.
  20. 20.0 20.1 Sarkar, Jadunath (1994). A history of Jaipur : c. 1503-1938 (Rev. and ed.). Hyderabad: Orient Longman. p. 41. ISBN 81-250-0333-9.
  21. Ziegler, Norman P. (1998). "Some Notes on Rājpūt Loyalties During the Mugẖal Period". In Alam, Muzaffar; Subrahmanyam, Sanjay (eds.). The Mughal State, 1526–1750. Oxford University Press. p. 198. ISBN 978-0-19-565225-3.
  22. Findly, p. 124
  23. Moosvi, Shireen (2008). People, taxation, and trade in Mughal India. Oxford: Oxford University Press. p. 114. ISBN 9780195693157.

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]

ഗ്രന്ഥസൂചിക

[തിരുത്തുക]
  • Findly, Ellison Banks (1993). Nur Jahan: Empress of Mughal India. Oxford University Press. ISBN 9780195360608.