പിഡിപി-1

പിഡിപി-1
കാലിഫോർണിയയിലെ മൗണ്ടൻ വ്യൂവിലെ കമ്പ്യൂട്ടർ ഹിസ്റ്ററി മ്യൂസിയത്തിൽ പിഡിപി-1 പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
ഡെവലപ്പർDigital Equipment Corporation
ഉദ്പന്ന കുടുംബംProgrammed Data Processor
തരംMinicomputer
പുറത്തിറക്കിയ തിയതി1959; 66 വർഷങ്ങൾ മുമ്പ്}}|Error: first parameter is missing.}} (1959)
ആദ്യത്തെ വിലUS$1,20,000 (equivalent to $12,54,247 in 2023)
നിർത്തലാക്കിയത്1969 (1969)
ഷിപ്പ് ചെയ്ത യൂണിറ്റുകൾ53
മീഡിയPunched tape
ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റംBBN Time-Sharing System, Stanford Time Sharing System;[1] most software, including Spacewar!, uses no operating system
സി.പി.യു@ 187 kHz
മെമ്മറി4K words (9.2 KB) magnetic-core memory
ഡിസ്‌പ്ലേType 30 CRT
ഭാരം730 കി.ഗ്രാം (1,600 lb)
മുൻപത്തേത്TX-0 and TX-2
പിന്നീട് വന്നത്PDP-4

1959-ൽ ഡിജിറ്റൽ എക്യുപ്‌മെൻ്റ് കോർപ്പറേഷൻ അവതരിപ്പിച്ച പിഡിപി-1, ആദ്യകാല കമ്പ്യൂട്ടിംഗും ഹാക്കർ സംസ്കാരവും രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ നിർണായക പങ്കുവഹിച്ചു[2]. ഇൻ്ററാക്ടീവ് കമ്പ്യൂട്ടിംഗിനെ പിന്തുണയ്ക്കുന്ന ആദ്യത്തെ കമ്പ്യൂട്ടറുകളിലൊന്നെന്ന നിലയിൽ, ഒരു കീബോർഡും സ്‌ക്രീനും വഴി മെഷീനുമായി നേരിട്ട് ഇടപഴകാൻ ഇത് ഉപയോക്താക്കളെ അനുവദിച്ചു. സ്റ്റീവ് റസ്സലിൻ്റെ സ്‌പേസ്‌വാർ! എന്ന മിനികമ്പ്യൂട്ടറിൽ ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യ ഗെയിം കളിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ച യഥാർത്ഥ ഹാർഡ്‌വെയറാണ് പിഡിപി-1[3]. സ്പേസ് വാർ ഗെയിം ഉൾപ്പെടെയുള്ള സെമിനൽ സോഫ്‌റ്റ്‌വെയർ വികസിപ്പിക്കുന്നതിലേക്ക് ഈ സിസ്റ്റം ഉപയോഗപ്പെടുത്തി. കൂടാതെ എംഐടി പോലുള്ള സ്ഥാപനങ്ങളിൽ സജീവമായ ഒരു ഹാക്കർ സംസ്‌കാരം സ്ഥാപിക്കാൻ സഹായിച്ചു. പിഡിപി-1 ൻ്റെ സ്വാധീനം അതിൻ്റെ സാങ്കേതിക കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾക്കപ്പുറത്തേക്ക് വ്യാപിച്ചു, സഹകരണ മനോഭാവം പരിപോഷിപ്പിക്കുകയും ആധുനിക കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് രീതികൾക്ക് അടിത്തറയിടുകയും ചെയ്തു.

വിവരണം

[തിരുത്തുക]
സ്‌പേസ്‌വാറിൻ്റെ സ്രഷ്ടാവായ സ്റ്റീവ് റസ്സലിനൊപ്പം കമ്പ്യൂട്ടർ ഹിസ്റ്ററി മ്യൂസിയത്തിൽ പിഡിപി-1! വലിയ കാബിനറ്റിൽ പ്രോസസർ ഉണ്ട്. പ്രധാന കൺട്രോൾ പാനൽ മേശയ്ക്ക് മുകളിലാണ്, പേപ്പർ ടേപ്പ് റീഡർ അതിന് മുകളിലാണ് (മെറ്റാലിക്), ടെലിടൈപ്പ് മോഡൽ BRPE പേപ്പർ ടേപ്പ് പഞ്ചിൻ്റെ ഔട്ട്പുട്ട് അതിന് മുകളിലാണ് (വെർട്ടിക്കൽ സ്ലോട്ട്). എട്ട് ഫാൻഫോൾഡ് പേപ്പർ ടേപ്പുകൾക്കുള്ള ഒരു സ്റ്റോറേജ് ട്രേ മുകളിലെ പാനലിൽ ഘടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഇടതുവശത്ത് സോറോബൻ എഞ്ചിനീയറിംഗ് പരിഷ്കരിച്ച ഐബിഎം മോഡൽ ബി ടൈപ്പ്റൈറ്ററും വലതുവശത്ത് ടൈപ്പ് 30 സിആർടി ഡിസ്പ്ലേയുമാണ്.

പിഡിപി-1 കമ്പ്യൂട്ടറിന് "വേഡ്സ്" എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന 18-ബിറ്റ് ഭാഗങ്ങളായി ഓർഗനൈസുചെയ്‌ത മെമ്മറി ഉണ്ട്. 9,216 എട്ട്-ബിറ്റ് ബൈറ്റുകൾ അല്ലെങ്കിൽ 12,388 ആറ്-ബിറ്റ് ക്യാരക്ടേഴ്സ് ഉൾക്കൊള്ളുന്ന 4,096 വാക്കുകളാണ് ഈ സിസ്റ്റത്തിലുള്ളത്. മെമ്മറി പരമാവധി 65,536 വേഡ്സ് വരെ അപ്‌ഗ്രേഡ് ചെയ്യാം. മാഗ്നറ്റിക്-കോർ മെമ്മറി സിസ്റ്റത്തിന്റെ സമയം 5.35 മൈക്രോസെക്കൻഡ് സൈക്കിളാണ്, ഇത് ഏകദേശം 187 കിലോഹെർട്സ് ക്ലോക്ക് സ്പീഡിന് തുല്യമാണ്. ഇത് മിക്ക ഗണിത നിർദ്ദേശങ്ങൾക്കും 10.7 മൈക്രോസെക്കൻഡ് എടുക്കുന്നു, കാരണം അവയ്ക്ക് രണ്ട് മെമ്മറി സൈക്കിളുകൾ ആവശ്യമാണ് ഒന്ന് നിർദ്ദേശം ലഭ്യമാക്കാനും മറ്റൊന്ന് ഡാറ്റ കൈകാര്യം ചെയ്യാനും. തൽഫലമായി, സിസ്റ്റത്തിന് സെക്കൻഡിൽ വരെ ഏകദേശം 93,458 ഫങ്ഷൻസ് നടത്താൻ കഴിയും. 1960 കളിലെ പിഡിപി-1 ന് ഏകദേശം 1 കെബി(KB) മെമ്മറി ഉണ്ടായിരുന്നു, അത് അക്കാലത്ത് ഒരു വലിയ മുന്നേറ്റമായിരുന്നു. 1996 ആയപ്പോഴേക്കും, പോക്കറ്റ് ഓർഗനൈസേഴ്സിന് (PDAs) കൂടുതൽ മെമ്മറി ഉണ്ടായിരുന്നു, ഏകദേശം 1-2 എംബി(MB), കൂടുതൽ ശക്തമായിരുന്നു, ആ വർഷങ്ങളിൽ സാങ്കേതികവിദ്യ എത്രത്തോളം പുരോഗമിച്ചുവെന്ന് കാണിക്കുന്നു[4].

ഒരു സിസ്റ്റം ബിൽഡിംഗ് ബ്ലോക്ക്, അവസാനം കാണുന്നത്
സിസ്റ്റം ബിൽഡിംഗ് ബ്ലോക്കുകൾ 1103 ഹെക്സ്-ഇൻവെർട്ടർ കാർഡ്
PDP-1 സിസ്റ്റം ബിൽഡിംഗ് ബ്ലോക്ക് #4106, ഏകദേശം 1963, ഒരു യുഎസ് ക്വാർട്ടർ - ഒരു ട്രാൻസിസ്റ്റർ (മഞ്ഞ) മാറ്റിസ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നത് ശ്രദ്ധിക്കുക

പിഡിപി-1 കമ്പ്യൂട്ടർ ഏകദേശം 2,700 ട്രാൻസിസ്റ്ററുകളും 3,000 ഡയോഡുകളും ചേർന്നതാണ്[5]. ഡിഇസി(DEC) 1000-സീരീസ് ഭാഗങ്ങളും 5 മെഗാഹെർട്സ് വേഗതയിൽ മാറാൻ കഴിയുന്ന പ്രത്യേക മൈക്രോ-അലോയ് ട്രാൻസിസ്റ്ററുകളും ഉപയോഗിച്ചാണ് ഇത് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഈ ഘടകങ്ങൾ അതിൻ്റെ കാലത്ത് വികസിക്കുകയും ആദ്യകാല കമ്പ്യൂട്ടിംഗിൽ പിഡിപി-1 ൻ്റെ കഴിവുകൾ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് സഹായകമാകുകയും ചെയ്തു. സിസ്റ്റം ബിൽഡിംഗ് ബ്ലോക്കുകൾ നിരവധി 19 ഇഞ്ച് റാക്കുകളായി പാക്കേജുചെയ്തിരിക്കുന്നു. മെയിൻഫ്രെയിമിൻ്റെ ഒരറ്റത്ത് മേശയുടെ മുകളിലായി ഉയരത്തിൽ ഘടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന സ്വിച്ചുകളും ലൈറ്റുകളും അടങ്ങുന്ന ഒരു ഹെക്സാഗോണൽ(ഷഡ്ഭുജ) കൺട്രോൾ പാനൽ ഉപയോഗിച്ച് റാക്കുകൾ തന്നെ ഒരു വലിയ മെയിൻഫ്രെയിം കെയ്സിലേക്ക് പാക്ക് ചെയ്തിരിക്കുന്നു. കൺട്രോൾ പാനലിന് മുകളിൽ സിസ്റ്റത്തിൻ്റെ സ്റ്റാൻഡേർഡ് ഇൻപുട്ട്/ഔട്ട്പുട്ട് സൊല്യൂഷൻ, ഒരു പഞ്ച്ഡ് ടേപ്പ് റീഡറും റൈറ്ററും ഉണ്ട്.

പിഡിപി-1 ൻ്റെ ഭാരം ഏകദേശം 730 കിലോഗ്രാം (1,600 lb) ആണ്.[6]

ചരിത്രം

[തിരുത്തുക]

എംഐടി ലിങ്കൺ ലബോറട്ടറിയിൽ രൂപകല്പന ചെയ്ത് നിർമ്മിച്ച പയനിയറിംഗ് ടിഎക്സ്-0(TX-0), ടിഎക്സ്-2(TX-2) കമ്പ്യൂട്ടറുകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ് പിഡിപി-1 ൻ്റെ രൂപകൽപ്പന. ബെഞ്ചമിൻ ഗുർലിയായിരുന്നു ഈ പദ്ധതിയുടെ മുഖ്യ എഞ്ചിനീയർ[7]. 1959 ഡിസംബറിലെ ഈസ്റ്റേൺ ജോയിൻ്റ് കമ്പ്യൂട്ടർ കോൺഫറൻസിൽ ഒരു പ്രോട്ടോടൈപ്പ് കാണിച്ചതിന് ശേഷം, 1960 നവംബറിൽ ഡിഇസിയുടെ ആദ്യത്തെ പിഡിപി-1 ബോൾട്ട്, ബെരാനെക്, ന്യൂമാൻ (BBN) എന്നിവർക്ക് കൈമാറി,[8][9] 1961-ൻ്റെ തുടക്കത്തിൽ ഇത് ഔദ്യോഗികമായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടു[10]. 1961 സെപ്റ്റംബറിൽ, ഡിജിറ്റൽ എക്യുപ്‌മെൻ്റ് കോർപ്പറേഷൻ (ഡിഇസി) ഒരു പിഡിപി-1 കമ്പ്യൂട്ടർ എംഐടിക്ക് സംഭാവന ചെയ്തു, അവിടെ അത് ലിങ്കൺ ലബോറട്ടറിയിൽ നിന്ന് അനിശ്ചിതകാല വായ്പയ്ക്ക് മുമ്പ് പരീക്ഷണാത്മക കമ്പ്യൂട്ടറായ ടിഎക്സ്-0 യുടെ അതേ മുറിയിൽ സ്ഥാപിച്ചു[11]. പിഡിപി-1 ൻ്റെ അത്യാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിച്ച് പുതിയ കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് ആശയങ്ങൾ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാനും വികസിപ്പിക്കാനും ഈ ക്രമീകരണം എംഐടി ഗവേഷകരെ അനുവദിച്ചു, അതേസമയം ടിഎക്സ്-0 യുടെ കഴിവുകളിൽ നിന്ന് പ്രയോജനം നേടുകയും ചെയ്തു[12]. ഈ രണ്ട് പയനിയറിംഗ് കമ്പ്യൂട്ടറുകളുടെയും സാമീപ്യം, കമ്പ്യൂട്ടിംഗിലെ നവീകരണത്തിനും പരീക്ഷണങ്ങൾക്കും ഇടയാക്കി.

പിഡിപി-1 അതിൻ്റെ ഇൻ്ററാക്റ്റീവ് ഡിസൈനും എളുപ്പത്തിലുള്ള ഉപയോഗവും കാരണം ആദ്യകാല ഹാക്കർ കമ്മ്യൂണിറ്റിയിൽ പെട്ടെന്ന് പ്രിയപ്പെട്ടതായി മാറി. 1960-ൽ ആദ്യ കമ്പ്യൂട്ടർ ഗെയിമുകളിലൊന്നായ "സ്‌പേസ്‌വാർ!" പോലുള്ള നൂതനത്വങ്ങളിലേക്ക് നയിച്ചു, ആദ്യകാല കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് രീതികളും ഹാക്കർ സംസ്കാരവും രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. 1960-കളിൽ ആദ്യത്തെ ടെക്സ്റ്റ് എഡിറ്ററായ ടെകോ(TECO) യുടെ വികസനവും 1978-ൽ പുറത്തിറക്കിയ ആദ്യകാല വേഡ് പ്രോസസറായ വേഡ്സ്റ്റാറും കമ്പ്യൂട്ടിംഗിലെ പയനിയറിംഗ് മുന്നേറ്റങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. പിഡിപി-1-നുള്ള എൽഡി(LD) പോലുള്ള ടൂളുകൾ ഉപയോഗിച്ചാണ് ഇൻ്ററാക്ടീവ് ഡീബഗ്ഗിംഗ് ആരംഭിച്ചത്, ആദ്യകാല കമ്പ്യൂട്ടർ ഐബിഎമ്മിൻ്റെ ഡീപ് തോട്ട് പോലുള്ള ചെസ്സ് പ്രോഗ്രാമുകൾ ആർട്ടിഫിഷ്യൽ ഇൻ്റലിജൻസിൽ ശ്രദ്ധേയമായ മുന്നേറ്റം നടത്തി. 1960-കളിലെ ബിബിഎൻ(BBN) ടൈം-ഷെയറിംഗ് സിസ്റ്റം ഒന്നിലധികം ഉപയോക്താക്കൾക്ക് ഒരു കമ്പ്യൂട്ടറിലേക്ക് ഒരേസമയം പ്രവേശനം അനുവദിച്ച സിസ്റ്റങ്ങളിൽ ആദ്യത്തേതാണ് ഇത്, കൂടാതെ ആദ്യകാല കമ്പ്യൂട്ടറൈസ്ഡ് സംഗീതം ഇല്ലിയാക്(ILLIAC) സ്യൂട്ടിനൊപ്പം ലെജാരെൻ ഹില്ലറും മ്യൂസിക് പ്രോഗ്രാം ഉപയോഗിച്ച് മാക്സ് മാത്യൂസും സൃഷ്ടിച്ചതാണ്. ഈ കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ ആധുനിക കമ്പ്യൂട്ടിംഗിൻ്റെയും ഡിജിറ്റൽ കലകളുടെയും പരിണാമത്തിന് കൂട്ടായി രൂപം നൽകി[13]. 1984-ലെ കമ്പ്യൂട്ടർ ഹിസ്റ്ററി മ്യൂസിയം ടിഎക്സ്-0 പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ സംഗമത്തിൽ, ഡിജിറ്റൽ എക്യുപ്‌മെൻ്റ് കോർപ്പറേഷൻ്റെ (DEC) ഉൽപ്പന്നങ്ങളെ ടിഎക്സ്-0 യുടെ പിൻഗാമിയായ ടിഎക്സ്-2 നേരിട്ട് സ്വാധീനിച്ചതായി ഗോർഡൻ ബെൽ എടുത്തുപറഞ്ഞു, അത് താൻ കരുതിയിരുന്ന രീതിയിൽ വികസിപ്പിച്ചതാണെന്ന് ബെൽ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ഏകദേശം 3 ദശലക്ഷം ഡോളറായിരുന്നു ഈ സിസ്റ്റത്തിന്റെ വില. കൂടാതെ, പിഡിപി-1-നുള്ള ബെൻ ഗുർലിയുടെ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ടിഎക്സ്-0 ഡിസ്‌പ്ലേ തൻ്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടതാണെന്ന് ജാക്ക് ഡെന്നിസ് സൂചിപ്പിച്ചു. ടിഎക്സ്-0 പോലുള്ള ആദ്യകാല കമ്പ്യൂട്ടറുകൾ കമ്പ്യൂട്ടിംഗ് സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ തുടർന്നുള്ള നൂതനത്വങ്ങളിൽ ചെലുത്തിയ സ്വാധീനത്തെ ഇത് അടിവരയിടുന്നു[14].

പിഡിപി-1 1,20,000 യുഎസ് ഡോളറിനാണ് (2023 ലെ കണക്കുപ്രകാരം 12,23,519 യുഎസ് ഡോളറിന് തുല്യം) വിറ്റുപോയത്[15]. ഡിജിറ്റൽ എക്യുപ്‌മെൻ്റ് കോർപ്പറേഷൻ (ഡിഇസി) വികസിപ്പിച്ച പിഡിപി-1, 1960-ൽ അവതരിപ്പിച്ച ഒരു തകർപ്പൻ കമ്പ്യൂട്ടറായിരുന്നു, ഇത് ഇൻ്ററാക്ടീവ് കമ്പ്യൂട്ടിംഗിൽ ഗണ്യമായ മുന്നേറ്റം നടത്തി. ലോറൻസ് ലിവർമോർ നാഷണൽ ലബോറട്ടറി, ആറ്റോമിക് എനർജി ഓഫ് കാനഡ ലിമിറ്റഡ് (AECL) തുടങ്ങിയ പ്രമുഖ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ ഈ സിസ്റ്റം ഉപയോഗിച്ചു. 1969-ൽ ഉൽപ്പാദനം നിർത്തുന്നതിന് മുമ്പ് മൊത്തം 53 യൂണിറ്റുകൾ വിൽപന നടത്തി, ആദ്യകാല ഗ്രാഫിക്സും ഗെയിമിംഗും ഉൾപ്പെടെ കമ്പ്യൂട്ടർ ആപ്ലിക്കേഷനുകളുടെ തുടക്കം കുറിച്ച പിഡിപി-1 അതിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുകയും ചെയ്തു[16][17]. 1970 ആയപ്പോഴേക്കും പല പിഡിപി-1 കമ്പ്യൂട്ടറുകളും ഉപയോഗത്തിലുണ്ടായിരുന്നു, ചിലത് സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടു. എംഐടിയുടെ പിഡിപി-1 ബോസ്റ്റണിലെ കമ്പ്യൂട്ടർ മ്യൂസിയത്തിലേക്ക് സംഭാവന ചെയ്യപ്പെട്ടു, പിന്നീട് കമ്പ്യൂട്ടർ ഹിസ്റ്ററി മ്യൂസിയത്തിലേക്ക് (CHM) മാറ്റി, അവിടെ സ്‌പേസ്‌വാറിൻ്റെ ഒരു പതിപ്പ്! കടലാസ് ടേപ്പിൽ ഉള്ളിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തി. 1988-ൽ, ഒരു പ്രാദേശിക വ്യോമയാന കമ്പനിയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള കൻസസിലെ വിചിറ്റയിലെ ഒരു കളപ്പുരയിൽ പിഡിപി-1 സിസ്റ്റം കണ്ടെത്തി, ഡിജിറ്റൽ ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ കളക്ഷനായി മാറി, ഒടുവിൽ സിഎച്ച്എമ്മിലും എത്തി[18]. എഇസിഎലിൻ്റെ(AECL) പിഡിപി-1 ആദ്യം സയൻസ് നോർത്തിലേക്ക് അയച്ചു, പക്ഷേ ഒടുവിൽ അത് സ്ക്രാപ് ചെയ്യപ്പെട്ടു.

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. ↑ "Early Computers at Stanford". Stanford University (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2022-02-06 [1997-08-15]. Retrieved 2024-07-06.[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]
  2. ↑ "Computer History Museum PDP-1 Restoration Project – Introduction". Computer History Museum (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2022-03-16. Retrieved 2011-04-06.
  3. ↑ "1960: DEC PDP-1 Precursor to the Minicomputer". CED Magic (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2022-01-03. Retrieved 2008-12-04.
  4. ↑ Hafner, Katie; Lyon, Matthew (1996). Where wizards stay up late : the origins of the Internet (1st Touchstone ed.). New York City: Simon and Schuster. p. 85. ISBN 978-0-684-81201-4. LCCN 96019533. OCLC 935805191. OL 23262579M – via Internet Archive.
  5. ↑ "PDP-1 computer". Computer History Museum (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2021-06-07. Retrieved 2022-03-23.
  6. ↑ Weik, Martin H. (March 1961). "Programmed Data Processor". Ed Thelen's Nike Missile Web Site. A Third Survey of Domestic Electronic Digital Computing Systems (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2022-03-21. Retrieved 2018-07-06.
  7. ↑ "Ben Gurley". Computer History Museum (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2021-02-27. Retrieved 2022-03-23.
  8. ↑ "1960". DIGITAL Computing Timeline (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2012-07-16. Retrieved 2022-03-23.
  9. ↑ Bell, C. Gordon; Mudge, J. Craig; McNamara, John E. (2014). Computer Engineering: A DEC View of Hardware Systems Design (in ഇംഗ്ലീഷ്). Digital Press. pp. 123–124, 134–137. ISBN 978-1-4832-2110-6. OCLC 900212390. Archived from the original on October 19, 2023. Retrieved June 30, 2024.
  10. ↑ "News of Computers and' Data Processors: Across the Editor's Desk – the First "Programmed Data Processor" Delivered and in Use". Computers and Automation (in ഇംഗ്ലീഷ്). 10 (4(B)): 8B. Apr 1961. Retrieved 2022-03-22 – via Internet Archive.
  11. ↑ "PDP-1 Story". Gordon Bell (in ഇംഗ്ലീഷ്). 1998-04-30. Archived from the original on 2022-02-15. Retrieved 2022-03-23.
  12. ↑ The Mouse That Roared: PDP-1 Celebration Event Lecture (in ഇംഗ്ലീഷ്). Computer History Museum. 2006-05-15. Citation timestamps 32:48 panel starts, 43:55 and 47:00 first prototype Dec 1959, 52:40 PDP-1 donation in Sep 1961, 53:46 PDP-1 next to TX-0 in 1961 (about 3 min). Archived from the original on 2022-03-23. Retrieved 2022-03-22.
  13. ↑ Strebe, Judith A.; Kim, Rebekah (2006). "Guide to the Collection of Digital Equipment Corporation PDP-1 Computer Materials" (PDF). Computer History Museum (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived (PDF) from the original on 2021-08-28. Retrieved 2022-03-23.
  14. ↑ "The TX-0: Its Past and Present" (PDF). The Computer Museum Report (in ഇംഗ്ലീഷ്) (8). Spring 1984. Archived from the original (PDF) on 2015-09-08. Retrieved 2022-03-23.
  15. ↑ "The Great Videogame Swindle?". Next Generation (in ഇംഗ്ലീഷ്). No. 23. Imagine Media. November 1996. pp. 64–68, 211–229. Retrieved 2022-03-22 – via Internet Archive.
  16. ↑ Digital Equipment Corporation (1978). Digital Equipment Corporation: Nineteen Fifty-Seven to the Present (PDF) (in ഇംഗ്ലീഷ്). DEC Press. p. 3. Archived (PDF) from the original on 2022-03-23. Retrieved 2022-03-23.
  17. ↑ Grenia, Mark W., ed. (February 2001). History of Computing:An Encyclopedia of the People and Machines that Made Computer History (in ഇംഗ്ലീഷ്). Lexikon Services. ISBN 978-0-944601-78-5. OL 11565276M. Archived from the original on March 23, 2022. Retrieved March 23, 2022 – via Open Library.
  18. ↑ Bergin, Thomas. "Digital Equipment Corporation". SlideToDoc (in ഇംഗ്ലീഷ്). Archived from the original on 2022-03-23. Retrieved 2022-03-22.