റാഹില

Rahila
Nṛpati ("Lord of men")
Chandela king
ഭരണകാലം	c. 885-905 CE
മുൻഗാമി	Vijayashakti
പിൻഗാമി	Harsha
പിതാവ്	Vijayashakti

റാഹില ( IAST : റാഹില, സി. 885-905 CE) ഇന്ത്യയിലെ ചന്ദേല രാജവംശത്തിലെ ഒരു രാജാവായിരുന്നു. അവൻ ജെജകഭുക്തി മേഖലയിൽ ( ഇന്നത്തെ ബുന്ദേൽഖണ്ഡ് മധ്യപ്രദേശ് ആൻഡ് ഉത്തർപ്രദേശ് ).ഭരിച്ചു

അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുൻഗാമിയായ വിജയശക്തിയുടെ മകനായിരുന്നു റാഹില. ^[1] ആർ കെ ദീക്ഷിത് തന്റെ ഭരണകാലം ഏകദേശം 885-905 CE വരെയാണ്. ^[2] അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമികളിൽ ഒരാളുടെ ലിഖിതത്തിൽ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ പദവി നരപതി ("മനുഷ്യരുടെ കർത്താവ്") എന്ന് നൽകിയിരിക്കുന്നു. മറ്റ് ആദ്യകാല ചന്തേല ഭരണാധികാരികളെപ്പോലെ അദ്ദേഹം പ്രതിഹാരരുടെ കീഴിലായിരുന്നുവെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന രാജകീയ പദവികളൊന്നും അദ്ദേഹത്തിന് നൽകിയിട്ടില്ല. ^[3]

റാഹിലയുടെ സൈനികജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് അധികമൊന്നും അറിയില്ല. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമികളുടെ രണ്ട് ഖജുരാഹോ ലിഖിതങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തെ പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. ^[1] ഈ പ്രശംസാപരമായ ലിഖിതങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു യോദ്ധാവ് എന്ന് പ്രശംസിക്കുന്നു, പക്ഷേ ചരിത്രപരമായ മൂല്യത്തെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നില്ല. ഉദാഹരണത്തിന്, 954 CE ഖജുരാഹോ ലിഖിതം ശത്രുക്കൾക്ക് ഉറക്കമില്ലാത്ത രാത്രികൾ നൽകിയതായി പ്രസ്താവിക്കുന്നു. സാദൃശ്യങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച്, ഇത് ഒരു യുദ്ധത്തെ ഒരു ആചാരപരമായ യാഗവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുന്നു, കൂടാതെ ഈ ത്യാഗത്തിൽ റാഹില ഒരിക്കലും മടുത്തിട്ടില്ലെന്ന് പ്രസ്താവിക്കുന്നു. ^[2] സംശയാസ്പദമായ ആധികാരികതയുള്ള ഐതിഹാസിക ഗ്രന്ഥമായ പരമല റാസോയിൽ റാഹിലയുടെ സൈനിക പ്രചാരണങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അതിശയോക്തിപരമായ വിവരണം അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, 2 ദശലക്ഷം കുതിരകളുടെസൈന്യത്തോടുകൂടെ സിംഹളരാജാവിനോടു ആയിരം കപ്പലുകളും അടക്കം രാമേശ്വരംആക്രമിച്ച്പിടിച്ചെടുക്കുകയുണ്ടായി എന്ന് അവകാശപ്പെടുന്നുണ്ട്. ^[4]

റാഹില നിരവധി പൊതുമരാമത്ത്കൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. അജയ്ഗഡ് ക്ഷേത്രത്തിലെ ലിഖിതങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേര് വഹിക്കുന്നു. തീരത്ത് ഒരു ക്ഷേത്രം ഉള്ള മഹോബയിലെ റാഹല്യ സാഗർ തടാകം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ^[1] റമീന (അല്ലെങ്കിൽ രാജവാസിനി) ടൗൺഷിപ്പ് സ്ഥാപിച്ചതായി പരമല റാസോ പ്രസ്താവിക്കുന്നു, ഇത് ബഡൗസയ്ക്കടുത്തുള്ള റാസിൻ ഗ്രാമവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു . ^[4] ഈ ഗ്രാമത്തിൽ ചന്ദേല മാതൃകയിലുള്ള ഒരു ക്ഷേത്രമുണ്ട്. ^[1]

പരമല രസൊ പ്രകാരം രഹിലയുടെ രാജ്ഞി രാജമതി ആയിരുന്നു. ^[4] കലചൂരി രാജാവ് കൊക്കല ഒന്നാമൻ ഒരു ചന്ദേല രാജകുമാരിയായ നട്ടാ-ദേവിയെ ആണ് വിവാഹം ചെയ്തത്. ആർസി മജുംദാറിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ, ഈ രാജകുമാരി റാഹിലയുടെ അമ്മാവൻ ജയശക്തിയുടെ മകളായിരിക്കാം . ^[5] എന്നിരുന്നാലും, ആർകെ ദീക്ഷിത് വിശ്വസിക്കുന്നത് അവൾ ഒരുപക്ഷേ റാഹിലയുടെ മകളോ സഹോദരിയോ ആണെന്നാണ്. ^[4]

അവലംബം

1. Mitra 1977, p. 33.
2. Dikshit 1976, p. 30.
3. Thapar 2013, p. 594.
4. Dikshit 1976, p. 31.
5. Ramesh Chandra Majumdar (1951). The History and Culture of the Indian People: The age of imperial Kanauj. G. Allen & Unwin. p. 83.

 

ഗ്രന്ഥസൂചിക

• Dikshit, R. K. (1976). The Candellas of Jejākabhukti. Abhinav. ISBN 9788170170464.
• Mitra, Sisirkumar (1977). The Early Rulers of Khajurāho. Motilal Banarsidass. ISBN 9788120819979.
• Thapar, Romila (14 October 2013). The Past Before Us. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-72652-9.