ဂဗုဲ

တၞံဂဗုဲ
တၞံဂဗုဲ[၁]
မပါ်ဂကူ အတိုင်နဲသိပ္ပံ
လောက: Plantae
(unranked): Angiosperms
(unranked): Eudicots
(unranked): Asterids
လၟေင်ဂကူ: Ericales
ဇာတ်ဂကူ: Lecythidaceae
ဗဳဇဂကူ: 'Careya'
လစှ်ေဂကူ: ''C. arborea''
ယၟုရုက္ခဗေဒ
Careya arborea
Roxb.
ယၟုတၞဟ်[၃]
  • Barringtonia arborea (Roxb.) F.Muell.
  • Careya sphaerica Roxb.
  • Cumbia coneanae Buch.-Ham.
  • Careya venenata Oken
  • Careya orbiculata Miers[၂]

ဂဗုဲ (Careya arborea) (လဟီု ဟဗုဲ) ဝွံ ဒှ်တၞံဆု ဂကူဝံသ Lecythidaceae၊ တုဲ တမ်မူလဍေဟ်ဂှ် ကၠုင်နူ ဆာပ်တိုက် အိန္ဒိယ၊ အဖဂါန်နေတ်သတာန်၊ အေန်ဒဝ်ဆာင်နာ။ နကဵုယၟုဟိန္ဒဳမ္ဂး ညးကော်စ Kumbhi ယၟုဗီုမန်ဂှ် စေန်ဆက်ကၠုင် နူဏအ် ဒှ်မာန်ရ။ နကဵုအရေဝ်ဓမ္မတာ ဘာသာအင်္ဂလိက်ဂှ် ကော်စ Slow Match Tree။ ယၟုဗၟာ(ဘန့်ဗွေး)ဂှ် ကၠုင်နူ ဗီုမန် ဒှ်မာန်ရ။

ပကဴဂဗုဲ

တၞံဂဗုဲဝွံ ဒှ်ဂကူ တၞံဆုပရဟ်တၞး သၠုင် ၂၀ မဳတာ၊ သၞောက်ဂဗြ အပ္ဍဲ သၞောက် နွံဇုက်ဍိုန်ဍိုန်။ တၞးနွံမွဲမွဲ ရုပ်ခၟာဲစာင် ရေင်ဂေတ် ဂရီုတၞး ရုပ်ၚေက်ဂတေက် တၞးကလိတ် ကၠာဟွံပရဟ်တၞး ဒှ်အရံင်လိမဴ အရံင်ဗ္ကေတ်။ ထိုက်ပ္ကဴအရံင်ဗုနွံ ၄ ထိုက် ကသဝ်ပ္ကဴကၟက်(ပန်းဝတ်မှုံအဖို)ဂၠိုင် အရံင်ဗု တမ်ထိုက်အရံင်ဗ္ကေတ်။ သတ်ဍေံခ္ဍမ် ဇၞော် ၅ - ၇ သေန်တဳမဳတာ က္ဍဟ်သတ်ဍေံနွံမယံင် ထိုက်မယံင်ဗိုန်ခိုင်၊

ယၟု နကဵုဘာသာသအာင်ဂမၠိုင်

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
  • English - Wild Guava, Ceylon Oak, Patana Oak
  • Hindi - कुम्भी Kumbhi
  • Marathi - कुम्भा Kumbha
  • Tamil - பேழை Peezhai, Aima, Karekku, Puta-tanni-maram
  • Malayalam - Peelam, Pela, Paer, Alam
  • Telugu - araya, budatadadimma, budatanevadi, buddaburija
  • Kannada - alagavvele, daddal, Koulu mara
  • Bengali - Vakamba, Kumhi, Kumbhi
  • Oriya - Kumbh
  • Garo - Dimbil bol
  • Khasi - Ka Mahir, Soh Kundur
  • Assamese - Godhajam, কুম Kum, kumari, কুম্ভী kumbhi
  • Sanskrit - Bhadrendrani, गिरिकर्णिका Girikarnika, Kaidarya, कालिंदी Kalindi
  • Khmer - Kandaol (កណ្ដោល)
  • Sinhala - Kahata
  • Vietnamese - Vừng (sometimes Vừng xoan)
  • Burmese - Bam-bwe (ဘန့်ဗွေး)
  • Thai - kradone (กระโดน)

လွပ်

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]

ဇုက် မနွံသၟဝ် သၞောက်ဂှ် ၜန်ဇုက်၊ ဗွဲတၟေင် ညးတမၠာ ပဇုက် ခဗါဲဂၠဴ။ ညးဟီု မုဟ်ဂၠဴၜိုဟ်သြိုဟ်ခိုဟ်တုဲ သီုခိုင်။ တၞးဂဗုဲဂှ် ညးသၟူပ သၠၜံက်။ ပ္ဍဲခေတ် ကဝ်လဝ်နဳ အင်္ဂလိက်တအ် ဂွံတီကေတ် ဒဒှ်ရ ဆုဂဗုဲဂှ် သာမ္ၚုဟ်တုဲ ညးကၠောန် ဒဳသေနာတ်။[၄]

ပကဴ ကေုာံ ကၟဝ်ဂဗုဲဂှ် ပ္ဍဲဍုင်သေံ စနဒဒှ်သၞေဝ်။ သတ်ဍေတ်ၜတ်တ်လေဝ် စဂွံကီု ဟီုလဝ်၊ ဆဂး မဍေဟ်ဂှ် ဂျိနွံညိည စဟွံဂွံရ။[၅]

  • သတ်ဂဗုဲ
    သတ်ဂဗုဲ
  • သတ် မနွံလတူတၞံ
    သတ် မနွံလတူတၞံ
  • တၞးဂဗုဲ
    တၞးဂဗုဲ
  • တၞံ/ၝောအ်ဆု
    တၞံ/ၝောအ်ဆု
  • တၞံဂဗုဲဍောတ်တ်
    တၞံဂဗုဲဍောတ်တ်

နိဿဲ

[ပလေဝ်ဒါန် | ပလေဝ်ဒါန် တမ်ကၞက်]
  1. ↑ 1819 illustration from Plants of the coast of Coromandel : selected from drawings and descriptions presented to the hon. court of directors of the East India Company Volume 3 of 3, by Roxburgh, William; Banks, Joseph, Sir; Mackenzie, D.; Nicol, George; Bulmer, W. Publisher: London : G. Nicol, bookseller, 1795-1819 (London : W. Bulmer).
  2. ↑ http://www.theplantlist.org/tpl/record/kew-313601
  3. ↑ Kew World Checklist of Selected Plant Families
  4. ↑ Cox, Arthur F., 1895. Madras District Manuals: North Arcot (North Arcot District Gazetteer). Madras: Government Press. p. 28. "It [Careya arborea] is useful for gun-stocks, &c.; its fibrous bark is used as matches for match-locks. The Ordnance Department, when searching for a wood suitable for fuses to be used instead of the English beech, were recommended to try this wood, and did so, pronouncing it in every way suitable for the purpose."
  5. ↑ Archive copy. Archived from the original on 2020-10-22။ Retrieved on 2020-05-27။

http://www.worldagroforestry.org/Sea/Products/AFDbases/AF/asp/SpeciesInfo.asp?SpID=18147[permanent dead link]