မဒက်ပတန် | ၁၈၅၅ |
---|---|
ဗီုပြင် | ဂကောံဂိုဏ်ဗုဒ္ဓဘာသာ (ဍုင်ဗၟာ) |
ဂအုပ်ဌာန | ဍုင်ဗၟာ |
ညးကိစ္စဇၞော်ဂမၠိုင် | ကျာ်ဇၞော် ဥက္ကံသမာလာ |
ဂိုဏ်ဒွါရ Dvāra Nikāya ဂှ် ဒှ်ဂိုဏ်လကျာ် ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ ပ္ဍဲဍုင်ဗၟာမွဲတုဲ ပ္ဍဲဂကောံဂိုဏ်ဝွံ သီုဖအိုတ် နွံပိဂိုဏ် ဂိုဏ်ဒွါရပလိုတ်ကြုင်၊ ဂိုဏ်မဟာဒွါရ၊ ကေုာံ ဂိုဏ်မူလဒွါရ။ လကျာ် ပ္ဍဲကဵုဂိုဏ်ဝွံ လကျာ်နွံၜိုတ် အကြာ ပိ - ပန်လ္ၚီတုဲ ဗွဲတၟေင် ပ္ဍဲကဵု ဒေသ ရးဍုင်ဗၟာ ဒကုတ်သၟဝ် (ရးဨရာဝတဳ) ဂၠိုင်ရ။ [၁] [၂][၃] ဂိုဏ်ဒွါရဝွံ သီုဖအိုတ် နွံပိဂိုဏ်တုဲ ပ္ဍဲကဵု ဂိုဏ်ဇၞော် ၉ ဂိုဏ် သၟိင်ဍုင်ဗၟာ မစၟတ်သမ္တီလဝ် ပ္ဍဲသၞာံ သၞာံ ၁၉၉၀ ဂှ် လုပ်လၟိဟ်ပိဂိုဏ်ရ။ [၄][၃]
ပွမပတန် ဂိုဏ်မဟာဒွါရဝွံ နိဿဲ ဗဒဗဒါဲ ကုဂိုဏ်သင် နူသဳရိလင်္ကာ မဒက်ပတန်လဝ် ပ္ဍဲ ၁၉ ဗွဝ်ကၠံဂှ်ရ။[၁]ပ္ဍဲသၞာံ ၁၈၅၅ (သက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၂၁၄) တၠဂုဏ်အစာ ဥက္ကံသမာလာ နူကဵု ကွာန်ဂေါတ်ဍိုတ် (အုတ်ဖိုမြို့) (လၟုဟ် ဍုင်အင်္ဂပူ) ရးဨရာဝတဳဂှ် ဟိုတ်နူ ညးပတိုန်ခမဳ နကဵုသီဍာ်တုဲ ဒှ်ဝိဝါဒ ကုခမဳသင် နူဂိုဏ်သုဓမ္မာတအ်ရ။ ဟိုတ်နူဂှ်တုဲ ညးပါ်တိတ်အာ ဂိုဏ်တၞဟ် နူကဵု ဂိုဏ်သုဓမ္မာရ။[၃][၂] ပ္ါ်တိတ် ဂိုဏ်တၞဟ်တုဲ ဂွံၜိုတ် ပိသၞာံဂှ် တၠဂုဏ်ဥက္ကံသမာလာဂှ် ကာလလ္ၚောဝ်ကျာ်မ္ဂး စၞးမဟီု ကာယကံ၊ ဝစဳကံ၊ မနောကံ ဂှ် ညးကဵုဖ္ဍောတ် ကာယဒွါရ၊ ဝစဳဒွါရ၊ မနောဒွါရ။ စတမ်နူဂှ်တုဲ ယၟုဂိုဏ်ဂှ် ညးကော်စ ဂိုဏ်ဒွါရ ရ။ ကိုပ်ကၠာနူဏအ်ဂှ် ညးကော်စ ဂိုဏ်ဂေါတ်ဍိုတ် (အုတ်ဖိုဂိုဏ်း) ရ။[၃]
ပ္ဍဲအခိင် ဂဥုပ်ဂိုဏ်ဥက္ကံသမာလ မနွံပြာကတ်ဒၟံင်ဂှ်ရ ကျာ်ဇၞော် ပ္ဍဲကဵုကွာန် ငါးသိုင်းချောင်း ဘာရေတံခွန်ဂှ် ဒးဒုင်စောဲဒုဟ် ကလိလောန် ပထမပါရာဇိက နူကဵု ဘာတၞဟ် တြဴဘာ နူကဵု ဂကောံဂိုဏ်ဂှ်ရ။ ဟိုတ်နူ ဂဥုပ်ဂိုဏ်ဂှ် လုပ်စ လပါ်လကျာ်ဇၞော် မဒးဒုင်စောဲလဝ်ဒုဟ်ဂှ်တုဲ ခမဳသင်တြဴဘာဂှ် ပါ်တိတ်ထောအ် ဂိုဏ်တၞဟ်ရ။ ဟိုတ်မဒုင်သဇိုင် ကု ကြုင် ငဝန်မြစ်တုဲ ယၟုဂိုဏ်ဂှ် ညးကော်စ ဂိုဏ်ဒွါရပလိုတ်ကြုင် (အနောက်ချောင်းဒွါရဂိုဏ်း)ရ။
ကျာ်ဇၞော်ဥက္ကံသမာလာဂှ် ဟိုတ်ဒှ်ညးမစဳကၠး ပ္ဍဲပြကိုဟ်ဗေဒင်တုဲ တ္ၚဲသဳဂိတုပေင် ကဵု တ္ၚဲသဳဂိတုအိုတ်ဂှ် လညာတ်ညး ပ္ဍဲတ္ၚဲမွဲစွေက်ဂှ် ဒှ်တ္ၚဲဂိတုပေင်ဇေတ်တ်ကီု ပ္ဍဲတ္ၚဲမွဲမံက်ဂှ် ဒှ်တ္ၚဲ ဂိတုအိုတ်ဇေတ်တ်ကီုတုဲ ကိစ္စပတုဲဥပုဟ် ပ္ဍဲသီဂှ် ညးတိုန်သီ ပ္ဍဲမွဲစွေက် ကဵု ပ္ဍဲမွဲမံက်ရ။ ပ္ဍဲသက္ကရာဇ်ဍုင် ၁၂၆၇ ဂှ် ကျာ်ဇၞော်ဂှ် စဴအာသွဝ်တုဲ ကောန်ကွးဗွဲကြဴတအ် လညာတ်တၞဟ်ခြာကၠုင်ရ။ ခမဳသင်မွဲဂကောံဂှ် "ရာဇာ ပဓာနံ" သၟိင်ဍုင် ဒှ်အဓိကတုဲ သ္ဒးဗက် အတိုင်လညာတ် သၟိင်ဍုင်ရောင်ဂးတုဲ ကိစ္စတိုန်သီဂှ် သ္ဒးဗက် အတိုင်ကြက္ကဒိန် သၟိင်ဍုင်မဖျေဟ်လဝ်ရောင်။ ခမဳသင် မနွံလညာတ် ဗီုဏအ်ဂှ် တိုန်သီ ပ္ဍဲတ္ၚဲသဳဂိတုပေင် ကဵု တ္ၚဲသီဂိတုအိုတ်ရ။ ကုခမဳသင် မတိုန်သီ ဗီုဏအ်ဂှ် ဒှ်အာ ဂိုဏ်မဟာဒွါရ ရ။ [၃]
[[Category:]] [[Category:]] [[Category:]]