गुरमीत राम रहीम सिंग इन्सान (जन्म १५ ऑगस्ट १९६७), MSG म्हणूनही ओळखले जाते, हे १९९० पासून भारतीय सामाजिक गट डेरा सच्चा सौदा (DSS)चे प्रमुख आहेत. २०१७ च्या बलात्काराच्या शिक्षेपूर्वी, [१] तो एक धार्मिक नेता, अभिनेता, गायक, लेखक, गीतकार, दिग्दर्शक आणि संगीतकार होता. पत्रकार राम चंदर छत्रपती यांच्या हत्येप्रकरणीही त्याला दोषी ठरवण्यात आले होते.
इंडियन एक्सप्रेसने २०१५ च्या १०० सर्वात शक्तिशाली भारतीयांच्या यादीत राम रहीमला ९६ व्या स्थानावर ठेवले होते. [२] त्याने अनेक संगीत अल्बम आणि चित्रपट रिलीझ केले आहेत, जे विशेषतः स्वतः आणि त्याच्या शिकवणीभोवती फिरतात. त्याला सहसा त्याच्या चित्रपटांमध्ये इतर विविध भूमिकांसाठी श्रेय दिले जाते, एका उदाहरणात चाळीसपेक्षा जास्त विभागांमध्ये श्रेय दिले जाते. [३] त्याच्या चित्रपटांना समीक्षकांकडून नकारात्मक प्रतिसाद मिळाला, अनेकांनी त्यांचा प्रचार केला आणि त्यांच्या खराब गुणवत्तेवर टीका केली, [४] जरी प्रॉडक्शन हाऊसने दावा केला की त्यापैकी अनेकांनी १ बिलियनची कमाई केली आहे. [५]
२५ ऑगस्ट २०१७ रोजी राम रहीमला विशेष केंद्रीय अन्वेषण ब्युरो (CBI) न्यायालयाने बलात्काराचा दोषी ठरवला होता. [६][७][८][९] त्याच्या विश्वासामुळे DSSच्या सदस्यांकडून व्यापक हिंसाचार झाला [१०] आणि पोलिसांसोबत चकमक झाली, ज्यामध्ये अनेक मरण पावले आणि जखमी झाले. २८ ऑगस्ट २०१७ रोजी राम रहीमला २० वर्षांच्या तुरुंगवासाची शिक्षा सुनावण्यात आली होती. [११] जानेवारी २०१९ मध्ये, पत्रकार राम चंदर छत्रपती यांच्या हत्येप्रकरणी त्यांना आणि इतर तिघांना दोषी ठरवण्यात आले आणि त्यांना जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली. [१२] त्याच्यावर इतर खून आणि जबरदस्तीने कास्ट्रेशनचा आदेश दिल्याबद्दल खटला चालवला जात आहे. [१३][१४][१५]
एमएसजी हे नाव शाह मस्ताना, शाह सतनाम आणि गुरमीत राम रहीम सिंग या तीन डीएसएस प्रमुखांच्या आद्याक्षरांवरून किंवा "मेसेंजर ऑफ गॉड"चे संक्षेप म्हणून घेतले गेले असे मानले जाते. [१६]
सिंह यांचा जन्म १५ ऑगस्ट १९६७ रोजी राजस्थानमधीलगंगानगर जिल्ह्यातील श्री गुरूसर मोडिया गावात झाला. [१७][१८]शीख कुटुंबात जन्मलेले त्यांचे वडील मगर सिंग हे जमीनदार होते आणि आई नसीब कौर गृहिणी होत्या. मगर हा DSS नेता शाह सतनाम सिंग यांचा एकनिष्ठ अनुयायी होता आणि गुरमीत त्याच्या वडिलांसोबत डेरामध्ये गेला होता. [१९][२०][२१] वयाच्या ७ व्या वर्षी, सिंह यांना शाह सतनाम सिंग यांनी डेरा सच्चा सौदा पंथात दीक्षा दिली. [१७]
प्रौढ म्हणून, सिंह यांनी ट्रॅक्टर चालविण्यासह अनेक नोकऱ्या केल्या आणि डेरामध्ये त्यांच्या वडिलांना स्वयंसेवक कामात मदत केली आणि ते सेवानिवृत्त झाले आणि ४ वर्षांसाठी बटाट्याची शेती सुरू केली. [२२] शाह सतनाम सिंग यांनी १९९० मध्ये निवृत्तीची घोषणा केली तेव्हा सिंग हे त्यांच्यानंतर अपेक्षित असलेल्या तीन दावेदारांपैकी एक नव्हते. एका आश्चर्यकारक सार्वजनिक घोषणेमध्ये, तथापि, सतनाम शाह यांनी त्यांना "हुजूर महाराज गुरमीत राम रहीम" असे नाव देऊन त्यांचा उत्तराधिकारी म्हणून नियुक्त केले. [१९] राम रहीम २३ सप्टेंबर १९९० रोजी वयाच्या २३ व्या वर्षी [२३] नेता बनला.
राम रहीम आणि त्याची पत्नी हरजीत कौर यांना अमरप्रीत आणि चरणप्रीत नावाच्या दोन मुली आहेत. त्यांना एक मुलगा जसमीत देखील आहे, ज्याचा विवाह भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस नेते हरमिंदर सिंग जस्सी यांची मुलगी हुसनमीतशी झाला आहे. राम रहीमने त्याची विश्वासू प्रियंका तनेजा यांना २००९ मध्ये हनीप्रीत हे नाव देऊन आपली मुलगी म्हणून दत्तक घेतले. [२४] राम रहीमच्या अनुयायांनी "इन्सान" ("मानव") हे आडनाव धारण केले आहे. [१९]
डेरा १ हॉस्पिटल आणि १० शैक्षणिक संस्था चालवतो. राम रहीमने ब्लड प्रेशर, मधुमेह आणि कोलेस्टेरॉल तपासणीसाठी मोहिमेचे आयोजन केले होते ज्यांना गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्डने मान्यता दिली आहे. [२५][२६][२७][२२] अमेरिकन सोसायटी ऑफ इकोकार्डियोग्राफीच्या सहकार्याने, २ जानेवारी २०२२ रोजी तो 'घोटाळा' म्हणून सिद्ध झाला असला तरी त्याने "सर्वात जास्त कार्डियाक इको टेस्ट"चा जागतिक विक्रम देखील आयोजित केला होता. [२८] २१ सप्टेंबर २०११ रोजी नवी दिल्ली येथे, राम रहीमने स्वच्छता मोहिमेची मालिका सुरू केली आणि केंद्र सरकारच्या मोहिमेला पाठिंबा देण्याचे वचन दिले. [२९] सन २०१६ मधे, भारतातील अनेक राज्यांमध्ये सुमारे ३० मेगा स्वच्छता मोहिमा राबवण्यात आल्या आहेत. [३०][३१][३२][३३][३४][३५][३६] त्याच्यावरील गुन्हेगारी आरोपांचा तपास करणाऱ्या सीबीआयच्या अहवालात नमूद केले आहे की राम रहीमच्या "ड्रग्स, अल्कोहोल आणि वेश्याव्यवसाय विरुद्धच्या युद्धाने" त्यांची "जीवनापेक्षा मोठी" प्रतिमा मिळवली आहे. [३७] भारतातील गोहत्येच्या विरोधातही ते बोलले आहेत. [३८]
राम रहीम हे राजकीय वर्चस्वासाठी ओळखले जात होते, कारण त्याच्या डेरामध्ये दलितांमध्ये मोठ्या संख्येने अनुयायी आहेत, अंदाजे ७०% पेक्षा जास्त आहेत. [३९] विविध डेरांपैकी त्यांचा डेरा सच्चा सौदा हा एकमेव डेरा आहे जो उघडपणे आपल्या समर्थकांना विशिष्ट राजकीय पक्षांना मत देण्यास सांगतो. [४०]
राम रहीमने मुळात भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसला पाठिंबा दिला होता. [१७] आणि २००७ च्या पंजाब राज्य निवडणुकीत त्यांना मदत केली. माळवा प्रदेशावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी. [४१] २०१२ च्या पंजाब राज्य निवडणुकीपूर्वी, काँग्रेस नेते अमरिंदर सिंग, त्यांची पत्नी प्रनीत कौर आणि त्यांचा मुलगा रणिंदर सिंग यांनी राम रहीमची भेट घेतली आणि त्यांना काँग्रेसला पाठिंबा देण्यास सांगितले. [४२][४३] तथापि, डेराच्या काँग्रेसला पाठिंबा दिल्याने पक्षाची शीख व्होट बँक दुरावली. २०१२ च्या निवडणुकीत काँग्रेसने खराब कामगिरी केली आणि जस्सी स्वतः निवडणूक हरले. काँग्रेसची खराब कामगिरी हे डेराच्या राजकीय शक्तीच्या पतनाचे संकेत मानले जात होते. [४१]
२०१४ च्या हरियाणा राज्य निवडणुकीपूर्वी, भारतीय जनता पक्ष नेते आणि पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी डेरा सच्चा सौदाच्या अनुयायांना आकर्षित करण्यासाठी राम रहीमची प्रशंसा केली. [४४] राज्याच्या निवडणुकीत भाजपला पाठिंबा देऊन राम रहीमने प्रत्युत्तर दिले. [१७] आणि फेब्रुवारी २०१५ मध्ये पुन्हा दिल्ली विधानसभा निवडणुकीत. २ पेक्षा जास्त असल्याचा दावा त्याने केला आहे दिल्लीत लाखो फॉलोअर्स. [४५][४६][४७] २०१५ मध्ये बिहार विधानसभा निवडणुकीत त्यांच्या संघटनेने भाजपला पाठिंबा दिला आणि जवळपास ३००० डेरा अनुयायांनी राज्यात भाजपचा प्रचार केला. [४८] २०१६ मध्ये, हरियाणाचे क्रीडा मंत्री अनिल विज यांनी राम रहीमच्या उपस्थितीत खेळांना प्रोत्साहन देण्यासाठी ५ दशलक्ष अनुदान देण्याची घोषणा केली, ज्यामुळे वाद निर्माण झाला. [४९]