जन मोर्चा

Jan Morcha (es); जन मोर्चा (mr); Jan Morcha (fr); জন মোর্চা (bn); Jan Morcha (en); జన్ మోర్చా (te); ജനമോർച്ച (ml); Jan Morcha (ast) Indian political party (en); Indian political party (en); భారతదేశ రాజకీయ పార్టీ (te) పీపుల్స్ ఫ్రంట్ (te)

जन मोर्चा 

Indian political party

माध्यमे अपभारण करा

विकिपीडिया

अधिकार नियंत्रण  Q16605110

रिसोनेंटेर पेटस्केन सखोलीया ओपनस्ट्रीट मॅप शोधक साधन चित्रित शोध

जन मोर्चा हा एक भारतीय राजकीय पक्ष होता. विश्वनाथ प्रताप सिंह यांना १९८७ मध्ये पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी संरक्षण मंत्री म्हणून बरखास्त केल्यानंतर त्यांनी भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस पक्ष सोडला व जन मोर्चाची स्थापन केली. अरुण नेहरू, आरिफ मोहम्मद खान, मुफ्ती मोहम्मद सईद, विद्याचरण शुक्ला, राम धन, राज कुमार राय आणि सत्यपाल मलिक यांच्यासमवेत सिंग यांनी लोकसभेतील बहुमत असलेल्या राजीव गांधी सरकारच्या विरोधी नेत्यांन एकत्र केले.^[१]

सार्वजनिक जीवनातील भ्रष्टाचाराविरुद्धच्या त्यांच्या भूमिकेची वाढती दृश्यमानता आणि त्यांच्या वाढत्या लोकप्रियतेनंतर, जनता पक्ष, लोकदल आणि काँग्रेस (एस) यांसारखे सामाजिक-लोकशाही पक्ष एकत्र आले आणि १९८९ च्या सार्वत्रिक निवडणुका लढण्यासाठी जनता दलाची स्थापना करण्यासाठी जन मोर्चामध्ये विलीन झाले. त्यानंतर व्ही.पी. सिंग यांनी अकरा महिने पंतप्रधान म्हणून काम केले.

जनता दलाच्या सत्तेचा काळ आणि त्यानंतरचे विभाजन आणि ऱ्हास यानंतर, व्ही.पी. सिंग, कर्करोगाशी लढाईत टिकून राहिल्यानंतर, २००५ मध्ये समाजवादी अभिनेता-राजकारणी राज बब्बर यांच्या सोबत जन मोर्चा पुन्हा स्थापन केला.^[२] २००७ च्या उत्तर प्रदेश राज्य विधानसभा निवडणुकीत पक्षाने ११८ उमेदवार उभे केले, परंतु धर्मपाल सिंग (दयालबाग मतदारसंघ) सोडून इतर कोणत्याही उमेदवाराला यश मिळाले नाही.^[३] या खराब प्रदर्शनानंतर, बब्बर काँग्रेसमध्ये सामील झाले आणि सिंह यांचा मोठा मुलगा अजय प्रताप सिंग यांनी २००९ च्या सार्वत्रिक निवडणुकीच्या अपेक्षेने पक्षाची सूत्रे हाती घेतली.

मार्च २००९ मध्ये अजय सिंग यांनी जाहीर केले की जन मोर्चा आता लोक जनशक्ती पक्ष मध्ये विलीन होणार आहे, ज्याचे ते उपाध्यक्ष बनले आणि फतेहपूर मतदारसंघातून त्यांचे लोकसभा उमेदवार झाले. जन मोर्चाचे जून २००९ मध्ये राष्ट्रीय जन मोर्चा असे नामकरण करण्यात आले आणि ते शेतकरी कारणांसाठी समर्पित झाले. एका महिन्यानंतर, जन मोर्चा भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये विलीन झाला.^[४]

संदर्भ

1. "Congress Decline and Party Pluralism in India", by C. Candland, Journal of International Affairs, 1997.
2. The Tribune
3. List of Contestants of Jan Morcha Archived 2007-09-30 at the Wayback Machine. Election Commission website.
4. Jan Morcha merges with Congress