डोरिस अँडरसन

डोरिस अँडरसन
जन्म	१० नोव्हेंबर १९२१
मृत्यू	२ मार्च २००७
पेशा	लेखिका, पत्रकार आणि महिला हक्क कार्यकर्ती

डोरिस हिल्डा अँडरसन (१० नोव्हेंबर १९२१^[१][२] ते २ मार्च २००७^[३]) ही एक कॅनेडियन लेखिका, पत्रकार आणि महिला हक्क कार्यकर्ती होती. ती चॅटेलीन नावाच्या महिला मासिकाची संपादीका होती. तिच्या लेखणातून ती पारंपारिक सामग्री (रेसिपी, डेकोर) आणि त्या दिवसातील काटेरी सामाजिक समस्या (स्त्रियांवरील हिंसाचार, वेतन समानता, गर्भपात, वंश, गरिबी) यांचे मिश्रण करून मासिकाच्या अग्रभागी ठेवत होती. कॅनडामधील स्त्रीवादी चळवळीची ती समर्थक होती.^[४][५] नियतकालिकाच्या पलीकडे जाऊन तिने सामाजिक आणि राजकीय बदल घडवून आणण्यास मदत केली. कॅनडाच्या संविधानात महिलांची समानता निश्चित केली. यामुळे तिचे नाव कॅनडातील महिला चळवळीतील सर्वात प्रसिद्ध नावांपैकी एक नाव बनले.^[६]

वैयक्तिक जीवन

डोरिस अँडरसनचा जन्म मेडिसिन हॅट, अल्बर्टा येथे झाला. तिचे जन्म नाव हिल्डा डोरिस बक असे होते. तिचे पालक रेबेका लेकॉक बक आणि थॉमस मॅककबिन होते.^[१] मिसेस बकला तिच्या पहिल्या नवऱ्याने तिला आणि तिच्या दोन लहान मुलांना वाऱ्यावर सोडून दिले होते. त्यावेळेस त्यांच्यावर कर्ज होते. ती कॅल्गरी येथे तिच्या आईच्या बोर्डिंग हाऊसमध्ये रहात असताना मॅककबिनला भेटली होती. जेव्हा अँडरसनचा जन्म झाला तेव्हा ती तिच्या बहिणींसोबत मेडिसिन हॅटमध्ये राहिली होती. तिने तिच्या "बेकायदेशीर" मुलाला कॅल्गरीमध्ये अवांछित बाळांसाठी असलेल्या घरात ठेवले होते. अनेक महिन्यांनंतर तिच्यावर पुन्हा दावा केला होता.^[३][७] अँडरसनच्या आठव्या वाढदिवसापूर्वी बक आणि मॅककबिनने लग्न केले.

डोरीस अँडरसनने तिच्या वडिलांचे कडक आणि दबदबा असलेले वर्णन केले होते. तिला पुढे आणि स्त्रीसारखी वागणूक नकार दिली. तिच्या आईची इच्छा होती की डोरीस अँडरसनने संयम बाळगावा, तिचे डोके शांत ठेवावे आणि "आदरणीय" अपेक्षांचे पालन करावे.^[३] कदाचित विवाहबाह्य मुलाला जन्म देणारी एकटी आई म्हणून तिच्या पूर्वीच्या अनुभवांचा परिणाम म्हणून तिचे असे मत झाले असावे. डोरीस अँडरसनने तिच्या पालकांच्या अपेक्षेनुसार लग्न केले नाही आणि त्याऐवजी स्वतंत्र जीवन जगणे निवडले.^[३]

डोरीस अँडरसनने क्रेसेंट हाइट्स हायस्कूलमध्ये शिक्षण घेतले. इ.स. १९४० मध्ये शिक्षक महाविद्यालयातून पदवी प्राप्त केली. तिने १९४५ मध्ये अल्बर्टा विद्यापीठातून बॅचलर ऑफ आर्ट्सची पदवी मिळवण्यासाठी तिच्या अध्यापनाच्या उत्पन्नाचा वापर केला.^[८]

डोरीस अँडरसनने १९५७ मध्ये प्रिन्स एडवर्ड आयलंडमध्ये जन्मलेले वकील आणि लिबरल पार्टीचे संयोजक डेव्हिड अँडरसन यांच्याशी लग्न केले. या जोडीला तीन मुले झाली: पीटर (जन्म १९५८), स्टीफन (जन्म १९६१), आणि मिचेल (जन्म १९६३). त्यांनी १९७२ मध्ये घटस्फोट घेतला.^[९] त्यांच्या लग्नाचे कारण प्रेम नव्हते तर तिने लग्न केले कारण की तिला मुले हवी होती.^[३]

जेव्हा तिच्या मालकांना ती गर्भवती असल्याचे समजले तेव्हा त्यांनी तिला घरी कामावर पाठवले.^[१०] त्या वेळी, जेव्हा गर्भधारणा दिसून येऊ लागली तेव्हा स्त्रियांनी त्यांच्या नोकरीचा राजीनामा देणे अपेक्षित असायचे. तथापि, अँडरसनने तिच्या देय तारखेपर्यंत काम केले आणि जवळजवळ लगेचच कामावर परतली (त्यावेळेस पालकांना मुलांसाठीची रजा उपलब्ध नव्हती).^{[३][११]}

सन्मान

डोरिस अँडरसनला मोठ्या प्रमाणावर नाव मिळाले आणि तिच्या आयुष्यात तिला अनेक पुरस्कार मिळाले.^[१२]

• राष्ट्रीय सन्मान: कॅनेडियन शताब्दी पदक (1967); ऑफिसर ऑफ द ऑर्डर ऑफ कॅनडा (1974); गव्हर्नर जनरल्स अवॉर्ड्स इन मेमोरेशन ऑफ द पर्सन केस (1991); कम्पॅनियन ऑफ द ऑर्डर ऑफ कॅनडा (2002)
• मानद पदवी: अल्बर्टा विद्यापीठ (1973); कोनेस्टोगा कॉलेज (1981); डलहौसी विद्यापीठ (1984); रायरसन पॉलिटेक्निक युनिव्हर्सिटी (1987); कॉनकॉर्डिया विद्यापीठ (1990); वॉटरलू विद्यापीठ आणि माउंट सेंट व्हिन्सेंट विद्यापीठ (1992); यॉर्क विद्यापीठ आणि सायमन फ्रेझर विद्यापीठ (1997)
• पत्रकारिता पुरस्कार: न्यूज हॉल ऑफ फेम (1981); मीडियावॉच पुरस्कार (1990)
• प्रादेशिक मान्यता: सिटी ऑफ टोरंटो पुरस्कार (1981); टोरंटो YWCA वुमन ऑफ डिस्टिंक्शन पुरस्कार; ^[१३] युनिव्हर्सिटी ऑफ अल्बर्टा हॉल ऑफ फेम (१९९३); प्रतिष्ठित माजी विद्यार्थी पुरस्कार, अल्बर्टा विद्यापीठ (1994); ऑर्डर ऑफ ऑन्टारियोचे सदस्य (1995); प्रतिष्ठित माजी विद्यार्थी पुरस्कार, माउंट रॉयल कॉलेज (1996)

निवडक कामे

• बंडखोर मुलगी: एक आत्मचरित्र (१९९६,आयएसबीएन 1-55013-767-0 )
• अपूर्ण क्रांती: बारा देशांतील महिलांची स्थिती (१९९१,आयएसबीएन 0-385-25271-4 )
• अफेअर्स ऑफ स्टेट (१९८८, 0-3852-5154-8)
• रफ लेआउट (१९८१,आयएसबीएन 0-7710-0742-6 )
• टू वूमेन (१९७८,आयएसबीएन 0-7705-1653-X )

संदर्भ

1. Anderson, Doris (1996). "Chapter One". Rebel Daughter: An Autobiography. p. 9.
2. "Doris Anderson". Celebrating women's achievements. Library and Archives Canada. 2005-04-12. 2006-02-28 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2006-03-18 रोजी पाहिले.
3. Martin, Sandra (March 2, 2007). "Women's rights champion Doris Anderson dies at 85". The Globe and Mail. December 9, 2017 रोजी पाहिले.Martin, Sandra (March 2, 2007). "Women's rights champion Doris Anderson dies at 85". The Globe and Mail. Retrieved December 9, 2017.
4. Cox, Alicia (11 January 2007). "Renowned Chatelaine editor Doris Anderson dies at 85". Chatelaine. December 10, 2017 रोजी पाहिले.
5. "Feminist crusader Doris Anderson's life explored on stage". CBC. Jan 12, 2014. December 10, 2017 रोजी पाहिले.
6. Jordan, Tessa (2010). "Branching Out: Second-Wave Feminist Periodicals and the Archive of Canadian Women's Writing". ESC. 36 (2): 63–90. doi:10.1353/esc.2010.0033.
7. Anderson, Doris (1996). "Chapter One". Rebel Daughter: An Autobiography. p. 16.
8. University of Alberta (1945). Evergreen and Gold (1945) (English भाषेत).
9. Black, Debra (March 3, 2007). "Doris Anderson, 85: Changed face of feminism". Toronto Star. December 9, 2017 रोजी पाहिले.
10. Rooney, Frances (June 11, 2007). "A Stand-up Woman: Doris Anderson". Section15.ca. December 11, 2017 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. December 10, 2017 रोजी पाहिले.
11. Wainwright, Kaitlin (March 5, 2016). "Historicist: The Importance of Being Doris". Torontoist.com. December 10, 2017 रोजी पाहिले.
12. Holmes, Gillian, ed. (1999). Who's Who of Canadian Women, 1999-2000. University of Toronto Press. p. 19.
13. "YWCA Women of Distinction Alumnae" (PDF). YWCA Toronto. March 14, 2016 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. December 9, 2017 रोजी पाहिले.

बाह्य दुवे

• "डोरिस अँडरसन - थीम्स - सक्रियता - सेलिब्रेटिंग वूमेनस् अचिव्हमेंटस्". www.collectionscanada.gc.ca. Library and Archives Canada. 2019-04-19 रोजी पाहिले.
• "कॅनेडियन महिलांवरील अभ्यास/Les Cahiers De La Femme: Celebrating Doris Anderson Vol 26, No 2 (2007)". cws.journals.yorku.ca (इंग्रजी भाषेत). 2019-04-19 रोजी पाहिले.