भारत-दक्षिण कोरिया संबंध

Relaciones entre India y Corea del Sur (es); 印韓関係 (ja); relations entre la Corée du Sud et l'Inde (fr); দক্ষিণ কোরিয়া–ভারত সম্পর্ক (bn); Hubungan India–Korea Selatan (id); 韓國－印度關係 (zh); יחסי הודו-קוריאה הדרומית (he); भारत-दक्षिण कोरिया संबंध (hi); India–South Korea relations (en); भारत-दक्षिण कोरिया संबंध (mr); 대한민국-인도 관계 (ko); Hindiston — Janubiy Koreya munosabatlari (uz); caidreamh idir an India agus an Chóiré Theas (ga); العلاقات الهندية الكورية الجنوبية (ar); rełasion biłatarałe intrà India–Corea del Sud (vec); odnosi med Indijo in Južno Korejo (sl) dvostranski odnosi (sl); relations diplomatiques (fr); білатеральні відносини (uk); bilateral relations between India and South Korea (en); יחסי חוץ (he); bilateral relations between India and South Korea (en); العلاقات الثنائية بين الهند وكوريا الجنوبية (ar); bilateral relations (en-us); 韩印两国双边经贸政治外交关系 (zh) South Korea–India relations, India-South Korea relations, South Korea-India relations (en); العلاقات الكورية جنوبية الهندية, العلاقات الهندية الكورية جنوبية, علاقات كورية جنوبية هندية, علاقات هندية كورية جنوبية, علاقات الهند وكوريا الجنوبية, علاقات كوريا الجنوبية والهند, العلاقات بين كوريا الجنوبية والهند, العلاقات بين الهند وكوريا الجنوبية, علاقات كوريا الجنوبية والهند الثنائية, علاقات الهند وكوريا الجنوبية الثنائية (ar); odnosi med Južno Korejo in Indijo, indijsko-južnokorejski odnosi, južnokorejsko-indijski odnosi (sl)
भारत-दक्षिण कोरिया संबंध 
bilateral relations between India and South Korea
माध्यमे अपभारण करा
  विकिपीडिया
प्रकारbilateral relation
स्थान भारत, दक्षिण कोरिया
अधिकार नियंत्रण
साचा:Translations:Template:Wikidata Infobox/i18n/msg-editlink-alttext/mr

भारत-दक्षिण कोरिया संबंध हे आशियाई देश भारत आणि दक्षिण कोरिया यांच्यातील द्विपक्षीय संबंध आहेत. दोन्ही देशांमधील राजनैतिक संबंधांची औपचारिक स्थापना १९७३ मध्ये झाली. तेव्हापासून, अनेक व्यापार करार झाले आहेत जसे की; १९७४ मध्ये व्यापार प्रोत्साहन आणि आर्थिक आणि तांत्रिक सहकार्यावरील करार; १९७६ मध्ये विज्ञान आणि तंत्रज्ञानातील सहकार्यावर करार; १९८५ मध्ये दुहेरी कर टाळण्यावरील अधिवेशन; आणि १९९६ मध्ये द्विपक्षीय गुंतवणूक प्रोत्साहन/संरक्षण करार.

दोन्ही राष्ट्रांमधील व्यापार १९९२-९३ च्या आर्थिक वर्षात $५३० दशलक्ष वरून २००६-०७ मध्ये $१ अब्ज पर्यंत वाढला आहे.[१] २०१३ मध्ये तो आणखी वाढून $१७.६ अब्ज झाला.

भारत-दक्षिण कोरिया संबंधांनी अलिकडच्या वर्षांत खूप प्रगती केली आहे आणि हितसंबंधांचे महत्त्वपूर्ण अभिसरण, परस्पर सद्भावना आणि उच्च स्तरीय देवाणघेवाण यामुळे ते खरोखरच बहुआयामी बनले आहेत. दक्षिण कोरिया सध्या भारतातील गुंतवणुकीचा पाचवा सर्वात मोठा स्रोत आहे.[२] एलजी कॉर्पोरेशन, सॅमसंग आणि ह्युंदाय सारख्या कोरियन कंपन्यांनी भारतात उत्पादन आणि सेवा सुविधा स्थापन केल्या आहेत आणि अनेक कोरियन बांधकाम कंपन्यांनी राष्ट्रीय महामार्ग विकास प्रकल्पासारख्या भारतातील अनेक पायाभूत बांधकाम योजनांच्या काही भागासाठी अनुदान मिळवले आहे.[२] टाटा मोटर्स ने $१०२ दशलक्ष किमतीत देवू कमर्शियल व्हेइकल्सची खरेदी केल्याने कोरियामधील भारताच्या गुंतवणुकीवर प्रकाश पडतो.[२]

कोरियामध्ये भारतीय समुदायाची संख्या ८,००० इतकी आहे. या समुदायात व्यापारी, आयटी व्यावसायिक, शास्त्रज्ञ, संशोधन सहकारी, विद्यार्थी आणि कामगार यांचा समावेश आहे. कोरियामध्ये सुमारे १५० भारतीय व्यापारी प्रामुख्याने कापड व्यवसाय करतात. १,००० हून अधिक आयटी व्यावसायिक आणि सॉफ्टवेर अभियंते अलीकडे कोरियामध्ये काम करण्यासाठी गेले आहेत. ते प्रामुख्याने सॅमसंग आणि एलजी सारख्या मोठ्या कंपन्यांमध्ये आहेत. कोरियामध्ये सुमारे ५०० भारतीय शास्त्रज्ञ आणि पोस्ट-डॉक्टरेट संशोधन विद्वान आहेत.[३]

पूर्व-आधुनिक संबंध

[संपादन]
राणी हिओ ह्वांग-ओके (राजकुमारी सुरीरत्न) यांच्या स्मरणार्थ ५ रुपयांचे टपाल तिकीट भारताने २०१९ मध्ये जारी केले.

भारतात बौद्ध धर्माची उत्पत्ती झाल्यानंतर अनेक शतकांनी, महायान बौद्ध धर्म पहिल्या शतकात रेशीम मार्गाने तिबेट व चीनमध्ये आला. त्यानंतर तिसऱ्या शतकात कोरियन द्वीपकल्पात आला, तिथून तो जपानमध्ये प्रसारित झाला. [४][५]

आधुनिक संबंध

[संपादन]

१९९७ च्या आशियाई आर्थिक संकटादरम्यान, दक्षिण कोरियाच्या व्यवसायांनी जागतिक बाजारपेठांमध्ये प्रवेश वाढवण्याचा प्रयत्न केला. तेव्हा भारतासोबत व्यापारात गुंतवणूक करण्यास त्यांनी सुरुवात केली.[१] द्विपक्षीय सहकार्यासाठी भारत-कोरिया संयुक्त आयोगाची स्थापना फेब्रुवारी १९९६ मध्ये करण्यात आली.

संदर्भ

[संपादन]
  1. ^ a b IDSA publication Archived 2008-12-16 at the Wayback Machine.
  2. ^ a b c FICCI info Archived 2008-02-21 at the Wayback Machine.
  3. ^ "Sorry for the inconvenience". April 2016.
  4. ^ Lee Injae, Owen Miller, Park Jinhoon, Yi Hyun-Hae, 2014, Korean History in Maps, Cambridge University Press, pp. 44-49, 52-60.
  5. ^ "Malananta bring Buddhism to Baekje" in Samguk Yusa III, Ha & Mintz translation, pp. 178-179.