महावीर जयंती

महावीर जयंती हा जैन धर्मीयांचा मुख्य सण आहे. शेवटचे जैन तीर्थंकर भगवान महावीर यांच्या जन्मदिनानिमित्त हा सण साजरा करण्यात येतो. इतिहासविषयक जैन धर्मीय मान्यतेनुसार महावीरांचा जन्म इ.स.पू. ५९९ अथवा इ.स.पू. ६१५ सालातील चैत्र शुद्ध त्रयोदशी या तिथीस झाला.^[१]

जन्म

भगवान महावीर स्वामींचा जन्म भारतातील कुंडग्राम (बिहार) येथे ख्रिस्तपूर्व ५९९ वर्षांपूर्वी झाला होता. सध्या हे ठिकाण वैशाली (बिहार)चे वासोकुंड मानले जाते. 23 वे तीर्थंकर पार्श्वनाथ जी यांना निर्वाण (मोक्ष) मिळाल्यानंतर 188 वर्षांनी त्यांचा जन्म झाला. जैन ग्रंथानुसार, जन्मानंतर, देवांचे मस्तक, इंद्राने मुलाला सुमेरू पर्वतावर नेले आणि मुलाला क्षीरसागराच्या पाण्याने अभिषेक केला. शहरात आले. वीर आणि श्रीवर्गमान यांनी ही दोन नावे ठेवली आणि उत्सव साजरा केला. याला जन्म कल्याणक म्हणतात. प्रत्येक तीर्थंकराच्या जीवनात पंचकल्याणक उत्सव साजरा केला जातो. तीर्थंकर महावीर यांची आई त्रिशाला यांच्या गर्भात जन्म झाला तेव्हा तिला 16 शुभ स्वप्ने पडली, ज्याचे फळ राजा सिद्धार्थाने सांगितले होते.जैन धर्माच्या एका धर्मग्रंथात ते आढळते. महावीर जैनजींनी त्यांच्या काळात ३६३ पाखंड आचरणात आणल्याचे स्पष्टपणे लिहिले आहे, जे आजपर्यंत जैन धर्मात प्रचलित आहे.

दहा अतिश्य

जैन ग्रंथानुसार, तीर्थंकर हे प्रभूच्या जन्मापासूनच दहा अतिश्य आहेत. हे आहेत:

1. घाम येत नाही
2. शुद्ध शरीर
3. दुधासारखे पांढरे रक्त
4. आश्चर्यकारक शरीर
5. दुर्गंधीयुक्त शरीर
6. सर्वोत्कृष्ट संस्था (शरीर रचना)
7. सर्वोत्तम सहिष्णुता
8. सर्व १००८ निरोगी शरीर
9. अतुल बाळ
10. प्रिय भाषण

त्यांच्या पूर्वजन्मात त्यांनी केलेल्या तपस्यामुळे ही टोके दिसून येतात.

उत्सव

या उत्सवानिमित्त जैन मंदिरे विशेष सजवली जातात. भारतात अनेक ठिकाणी जैन समाजाकडून अहिंसा रॅली काढल्या जातात. या निमित्ताने गरीब आणि गरजूंना देणगी दिली जाते. अनेक राज्य सरकारांनी मांस आणि दारूची दुकाने बंद ठेवण्याच्या सूचना दिल्या आहेत.

हे सुद्धा पहा

जयंत्या

बाह्यदुवे

संदर्भ

1. Cendavaṇakara, Sadānanda (1966). Bhāratīya saṇa āṇi utsava. Nirṇaya Sāgara Buka Prakāśana.