राग जयजयवंती
| ||||
|---|---|---|---|---|
| थाट | खमाज | |||
| प्रकार | हिंदुस्तानी | |||
| जाती | षाडव संपूर्ण | |||
| स्वर | ||||
| आरोह | सा रे ग' रे सा रे ग म प नि सां | |||
| अवरोह | सां नि' ध प ध म ग रे ग' रे सा | |||
| वादी स्वर | रे | |||
| संवादी स्वर | प | |||
| पकड | ||||
| गायन समय | पूर्वरात्र | |||
| गायन ऋतू | ||||
| समप्रकृतिक राग | ||||
| उदाहरण | गुरू सुरस गोकुळी राधिका मिरवली नाटक - स्वयंवर गायक पं राम मराठे | |||
| इतर वैशिष्ट्ये | (वरील चौकटीत स्वरानंतर आलेले ' हे चिन्ह कोमल स्वर दर्शविते. तार सप्तकातील स्वरावर टिंब दिले आहे ) | |||
राग जयजयवंती हा हिंदुस्तानी संगीतातील एक प्राचीन राग असून प्राचीन ग्रंथातही त्याचा उल्लेख आढळतो.[१] जयावंती, जयजयंती, जयंती, वैजयंती अशी त्याची इतरही पूर्वीची नावे आहेत. ह्या रागात दोन गंधार (ग ) व दोन निषाद (नि ) यांचा उपयोग केला जातो.
हा राग बिलावल आणि सोरथ या दोन रागांचे मिश्रण आहे असे ही म्हणतात.
वेळ
[संपादन]राग जयजयवंती रात्रीच्या पहिल्या प्रहार दरम्यान सायंकाळ सहा ते नऊ वाजेपर्यंत गायले जातो.
आरोह
[संपादन]रे गा (कोमल) रे सा, रे गा (शुद्ध), म प धा प, नि सा.
अवरोह
[संपादन]सा नि (कोमल) धा पा, धा म गा रे, रे गा (कोमल) रे सा.
पकड
[संपादन]रे ग कोमल रे सा (मंद्र सप्तक) नि (शुद्ध) सा धा नी रे
कर्नाटक संगीत
[संपादन]कर्नाटक परंपरेत आणि यक्षगान नाट्यपरंपरेत याला द्विजवंती म्हणूनही ओळखले जाते .
जयजयवंती रागातील काही गीते
[संपादन]- अजि मी ब्रह्म पाहिले (मराठी भक्तिगीत, कवी - संत अमृतराय महाराज, संगीत - श्रीनिवास खळे, गायिका - आशा भोसले)
- जिंदगी आज मेरे नाम से शरमाती है (चित्रपट - सन ऑफ इंडिया, संगीतकार नौशाद, गायक मोहम्मद रफी)
- बैरन हो गई रैना (चित्रपट - देख कबीरा रोया, संगीतकार मदनमोहन, गायक मन्ना डे)
- मनमोहना बडे झूटे (चित्रपट - सीमा, संगीतकार शंकर जयकिशन, गायिका लता मंगेशकर)
- यह दिल की लगी कम क्या होगी (चित्रपट - मुगले आझाम, संगीतकार नौशाद, गायिका लता मंगेशकर)
- सोनियाचा पाळणा रेशमाचा दोर गं ( मराठी भावगीत, कवयित्री -संजीवनी मराठे, संगीत - प्रभाकर जोग, गायिका मंदाकिनी पांडे )
- मल्याळम - ओरुनेराम एन्किलुम गायक: येसुदास, चित्रा)
- तमिळ - यायुम न्यायुम यारकियारो
तमिळ
[संपादन]| गाणे | चित्रपट | संगितकार | गायक |
|---|---|---|---|
| "Enathullamae" | Meera | S. V. Venkatraman | M. S. Subbulakshmi |
| "Amutha Tamizhil" | Madhuraiyai Meetta Sundharapandiyan | M. S. Viswanathan | P. Jayachandran, Vani Jairam |
| "Anbae Sughama (Sahana Traces)" | Paarthale Paravasam | A. R. Rahman | Srinivas, Sadhana Sargam |
| "Mannapenin Sathiyam" | Kochadaiiyaan | Haricharan, Latha Rajinikanth | |
| "Mazhai Mega Vanna" (Charanam only) | Desam | K. S. Chitra, Srinivas | |
| "Mouname Paarvayai" | Anbe Sivam | Vidyasagar | S. P. Balasubrahmanyam,Chandrayee |
| "Poi Solla Kudathu" | Run | Hariharan | |
| "Mukundha Mukundha"(Ragam Kapi toches also) | Dasavathaaram | Himesh Reshammiya | Sadhana Sargamam |
 | हा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |
संदर्भ
[संपादन]- ^ नादवेध - सुलभा पिशवीकर, अच्युत गोडबोले. पुणे: राजहंस प्रकाशन. 2013. p. 127. ISBN 81-7434-332-6.