सिद्धू मूस वाला

शुभदीप सिंग सिद्धू (११ जून १९९३ – २९ मे २०२२), जो त्याच्या स्टेज नावाने सिद्धू मूस वाला या नावाने ओळखला जातो, तो एक भारतीय गायक, रॅपर, अभिनेता आणि पंजाबी संगीत आणि पंजाबी सिनेमाशी संबंधित राजकारणी होता. ^[१] निन्जाच्या "लायसन्स" या गाण्यासाठी गीतकार म्हणून त्याने आपल्या कारकिर्दीची सुरुवात केली आणि "जी वॅगन" या युगल गाण्यावर गायन कारकिर्दीची सुरुवात केली. त्याच्या पदार्पणानंतर, त्याने हंबल म्युझिकने प्रसिद्ध केलेल्या विविध ट्रॅकसाठी ब्राउन बॉयझसोबत सहयोग केला.

मूस वाला त्याच्या वादग्रस्त गीतात्मक शैलीसाठी ओळखला जात असे, तो अनेकदा बंदूक संस्कृतीचा प्रचार करत होता, तसेच धार्मिक भावनांनाही आव्हान देत होता.^[२] शीख धर्मातील माई भागोशी संबंधित होता.^[३]^[४] बंदूक संस्कृतीला चालना देण्यासाठी आणि त्याच्या गाण्यांमध्ये प्रक्षोभक आणि प्रक्षोभक गीते वापरण्यासाठी त्याला कायदेशीर आव्हानांचा सामना करावा लागला होता.^[४]^[३] २०२२ पर्यंत, त्याच्यावर चार चालू गुन्हेगारी खटले होते. मूस वाला हे भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे सदस्य होते आणि २०२२ ची पंजाब विधानसभेची निवडणूक त्यांनी मानसा येथून अयशस्वीपणे लढवली होती. २९ मे २०२२ रोजी अज्ञात हल्लेखोरांनी त्यांची गोळ्या झाडून हत्या केली. ^[५]^[६]^[७]^[८]

प्रारंभिक जीवन

शुभदीप सिंग सिद्धू हे भारतातील पंजाबमधील मानसा जिल्ह्यातील मूसा गावचे होते. त्यांचा जन्म शीख कुटुंबात वडील बलकौर सिंग आणि आई चरण कौर यांच्या पोटी झाला. त्यांनी गुरू नानक देव अभियांत्रिकी महाविद्यालय, लुधियाना येथे शिक्षण घेतले आणि २०१६ मध्ये इलेक्ट्रिकल अभियांत्रिकीमध्ये पदवी प्राप्त केली. मूस वाला यांनी रॅपर तुपाक शकूर यांचे कौतुक केले आणि त्यांच्यावर त्याचा प्रभाव पडला. सहाव्या इयत्तेत असताना त्यांनी हिप-हॉप संगीत ऐकण्यास सुरुवात केली आणि लुधियाना येथील हरविंदर बिट्टू यांच्याकडून संगीताचे प्रशिक्षण घेतले. प्रचारादरम्यान त्यांनी केलेल्या विधानांनुसार, मूसा या त्यांच्या मूळ गावाला श्रद्धांजली म्हणून त्यांनी मंचाच्या नावासाठी "मूस वाला" निवडले.

पदवीनंतर, मूस वाला आंतरराष्ट्रीय विद्यार्थी म्हणून ब्रॅम्प्टन, ओंटारियो, कॅनडा येथे गेले. तेथे राहत असताना त्यांनी शेरिडन कॉलेज आणि हंबर कॉलेजमध्ये शिक्षण घेतले.

अभिनय कारकीर्द

मूस वाला यांनी त्यांच्या स्वतःच्या निर्मिती कंपनी जट लाइफ स्टुडिओज अंतर्गत येस आय अॅम स्टुडंट या चित्रपटातून पंजाबी सिनेमात पदार्पण केले. चित्रपटाचे दिग्दर्शन तरनवीर सिंग जगपाल यांनी केले होते आणि गिल रौंटा यांनी लिहिले होते. २०१९ मध्ये, मूस वाला तेरी मेरी जोडीमध्ये दिसला. जून २०२० मध्ये, त्याने गुनाह नावाच्या दुसऱ्या चित्रपटाची घोषणा केली. २२ ऑगस्ट रोजी, त्यांनी स्वितज ब्रार अभिनीत आणि ट्रू मेकर्स दिग्दर्शित मूसा जट या आगामी चित्रपटाचा टीझर रिलीज केला. २४ ऑगस्ट रोजी, त्यांनी अंबरदीप सिंग दिग्दर्शित जट्टन दा मुंडा गाव लगाया या नवीन चित्रपटाची घोषणा केली जी १८ मार्च २०२२ रोजी रिलीज होणार होती.

राजकारण

मूस वाला यांनी डिसेंबर २०१८ मध्ये मूसा गावातून सरपंचपदाची निवडणूक जिंकलेल्या त्यांच्या आई चरण कौरसाठी सक्रियपणे प्रचार केला.

मूस वाला मुख्यमंत्री चरणजित सिंग चन्नी आणि PPCC अध्यक्ष नवज्योत सिंग सिद्धू यांच्या उपस्थितीत भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये सामील होत आहेत.

३ डिसेंबर २०२१ रोजी, मूस वाला यांनी २०२२ पंजाब विधानसभेची निवडणूक लढवण्यासाठी काँग्रेसमध्ये प्रवेश केला. मानसाचे काँग्रेस आमदार नजरसिंग मनशाहिया यांनी बंड केले आणि मूसेवाला यांच्या उमेदवारीला विरोध केला. मानसा मतदारसंघातून केवळ २०.५२% मते मिळवून, मूस वाला आम आदमी पार्टीच्या विजय सिंगला यांच्याकडून ६३,३२३ मतांच्या फरकाने पराभूत झाले.

२०२२ च्या निवडणुकीदरम्यान, मूस वाला यांच्यावर निवडणूक आचारसंहितेचे उल्लंघन केल्याबद्दल भारतीय दंड संहितेच्या कलम १८८ अंतर्गत गुन्हा दाखल करण्यात आला होता. निवडणूक प्रचाराचा अनुमत कालावधी संपल्यानंतर त्यांनी मानसा मतदारसंघात घरोघरी प्रचार केला होता.

११ एप्रिल २०२२ रोजी, मूस वाला यांनी "बळीचा बकरा" नावाचे एक गाणे रिलीज केले, ज्यामध्ये त्यांनी २०२२ पंजाब राज्य विधानसभा निवडणुकीतील अपयशाबद्दल शोक व्यक्त केला. आम आदमी पार्टी ने दावा केला आहे की मूस वाला यांनी आपल्या गाण्याद्वारे पंजाबचे मतदार 'आप'ला निवडून देण्यासाठी "गद्दर" (अनुवाद-देशद्रोही) असल्याचे सूचित केले. त्यांनी असाही दावा केला की मूस वालाचे गाणे काँग्रेसची "पंजाबविरोधी" मानसिकता कायम ठेवते आणि त्यांनी मूस वालाच्या मतांचे समर्थन केले की नाही यावर पक्षाच्या राज्य युनिटचे अध्यक्ष अमरिंदर सिंग राजा वारिंग यांच्याकडून उत्तर मागितले.

मृत्यू

मूस वाला यांची २९ मे २०२२ रोजी मानसा जिल्ह्यातील जवाहरके गावात अज्ञात हल्लेखोरांनी त्यांच्या कारमध्ये गोळ्या झाडून हत्या केली होती. पोलिसांच्या मते, ही हत्या टोळीतील शत्रुत्वामुळे झाली होती.

पोलिसांनी दिलेल्या माहितीनुसार, दुपारी साडेचारच्या सुमारास तो त्याचा चुलत भाऊ गुरप्रीत सिंग आणि शेजारी गुरविंदर सिंग यांच्यासोबत घरातून बाहेर पडला. मूस वाला त्याची काळी महिंद्रा थार एसयूव्ही चालवत होता आणि त्याचे वडील वेगळ्या कारमधून त्याच्या मागे जात होते. तो बर्नाळा येथे त्याच्या मावशीच्या घरी जात होता. ०५:३० वाजता SUV जवाहरके गावात पोहोचली तेव्हा इतर दोन गाड्या अडवून अडवल्या. या घटनेदरम्यान ३० राऊंड गोळीबार करण्यात आला, ज्यात इतर दोन पुरुष जखमी झाले. मूस वालानेही आपल्या पिस्तुलाचा वापर करून हल्लेखोरांवर गोळीबार केला. गोळीबारानंतर हल्लेखोर घटनास्थळावरून निघून गेले. त्याचे वडील मूस वाला यांना मानसा येथील सिव्हिल हॉस्पिटलमध्ये घेऊन गेले, जिथे त्यांना मृत घोषित करण्यात आले.

ऑपरेशन ब्लू स्टारच्या वर्धापन दिनाच्या पूर्वतयारीत ज्या ४२४ लोकांची पोलिस सुरक्षा कमी करण्यात आली होती किंवा पूर्णपणे काढून टाकण्यात आली होती अशा ४२४ लोकांपैकी मूस वाला यांचा समावेश होता, त्याच्याकडे आधीच्या चार कमांडोंच्या तुलनेत फक्त दोन कमांडो होते. घटनेच्या वेळी, मूस वाला त्याच्या बुलेट-प्रूफ वाहनाऐवजी त्याच्या खाजगी कारमधून पोलीस कमांडोसोबत प्रवास करत होते. त्याच्या मित्रांच्या म्हणण्यानुसार, मूस वालाने त्याची सुरक्षा सोबत घेतली नाही कारण त्याची थार एसयूव्ही जी त्याने चालवायची निवडली त्यात पाच लोक बसू शकत नव्हते.

हत्येनंतर काही तासांनी, गोळीबाराची जबाबदारी गोल्डी ब्रारने स्वीकारली होती. गोल्डीने बिश्नोईसोबत हा कट रचल्याचे म्हणले होते. या गोळीबारात बिष्णोईच्या टोळीचा सहभाग असल्याची शक्यता पोलिसांनी देखील वर्तवली. यावेळी लॉरेन्स बिश्नोई तिहार तुरुंगात होता.^[९]^[१०]

संदर्भ

^ "Sidhu Moose Wala". BBC. 20 November 2018 रोजी पाहिले.
^ Kamal, Neel (21 September 2019). "Row over Mai Bhago line in song, Sidhu Moose Wala 'sorry'". द टाइम्स ऑफ इंडिया. 29 May 2022 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b Chhina, Man Aman Singh (31 December 2020). "Two Punjabs sing in farmers' support — one for brotherhood, other with visuals of Bhindranwale". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 14 March 2022 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b "Sidhu Moosewala: The Punjab Police poster boy who turned into controversy's child". The Indian Express. 5 August 2020.
^ "Punjabi singer Sidhu Moosewala shot dead in Mansa village a day after security cover curtailed". Tribune. 29 May 2022. 29 May 2022 रोजी पाहिले.
^ "Punjabi singer and Congress leader Sidhu Moose Wala shot dead in Mansa". The Indian Express. 29 May 2022. 29 May 2022 रोजी पाहिले.
^ "Sidhu Moose Wala: Punjabi singer and rapper shot dead". The Guadian.
^ "Popular Punjabi rapper Sidhu Moose Wala shot dead at 28". AP NEWS (इंग्रजी भाषेत). 2022-05-30. 2022-05-30 रोजी पाहिले.
^ "Five things to know about Goldy Brar, who claimed responsibility for Sidhu Moosewala's death". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2022-05-31. 2022-05-31 रोजी पाहिले.
^ "Lawrence Bishnoi, being investigated in the Sidhu Moose Wala murder, threatened Salman Khan's life in 2018: 'Jodhpur mein hi maarenge…'". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2022-05-31. 2022-05-31 रोजी पाहिले.

[BBC-1] "Sidhu Moose Wala". BBC. 20 November 2018 रोजी पाहिले.

[2] Kamal, Neel (21 September 2019). "Row over Mai Bhago line in song, Sidhu Moose Wala 'sorry'". द टाइम्स ऑफ इंडिया. 29 May 2022 रोजी पाहिले.

[ReferenceA-3] Chhina, Man Aman Singh (31 December 2020). "Two Punjabs sing in farmers' support — one for brotherhood, other with visuals of Bhindranwale". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 14 March 2022 रोजी पाहिले.

[indianexpress.com-4] "Sidhu Moosewala: The Punjab Police poster boy who turned into controversy's child". The Indian Express. 5 August 2020.

[Tribune_News_dead-5] "Punjabi singer Sidhu Moosewala shot dead in Mansa village a day after security cover curtailed". Tribune. 29 May 2022. 29 May 2022 रोजी पाहिले.

[indianexpress_death-6] "Punjabi singer and Congress leader Sidhu Moose Wala shot dead in Mansa". The Indian Express. 29 May 2022. 29 May 2022 रोजी पाहिले.

[7] "Sidhu Moose Wala: Punjabi singer and rapper shot dead". The Guadian.

[8] "Popular Punjabi rapper Sidhu Moose Wala shot dead at 28". AP NEWS (इंग्रजी भाषेत). 2022-05-30. 2022-05-30 रोजी पाहिले.

[9] "Five things to know about Goldy Brar, who claimed responsibility for Sidhu Moosewala's death". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2022-05-31. 2022-05-31 रोजी पाहिले.

[10] "Lawrence Bishnoi, being investigated in the Sidhu Moose Wala murder, threatened Salman Khan's life in 2018: 'Jodhpur mein hi maarenge…'". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2022-05-31. 2022-05-31 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]

[८]

[९]

[१०]