Serangan Fajar

Serangan Fajar
PengarahArifin C. Noer
Penulis
  • Syafnizal Durab
  • Arto Hady
Dihasilkan olehG. Dwipayana
Dibintangi
Syarikat
penerbitan
PPFN
Tarikh tayangan
  • 1982 (1982) (Indonesia)
Masa tayangan
120 minit
NegaraIndonesia
BahasaIndonesia

Serangan Fajar ialah sebuah filem peperangan Indonesia 1982 arahan Arifin C. Noer dan diterbitkan oleh G. Dwipayana. Mengisahkan kehidupan beberapa orang semasa Revolusi Nasional Indonesia, filem itu menggunakan imej wayang untuk menunjukkan kepahlawanan. Filem yang diakui secara kritis itu telah dibaca sebagai menekankan peranan Presiden Suharto pada masa revolusi, khususnya Serangan Umum 1 Mac.

Selepas pendudukan Jepun, rakyat Indonesia mula berjuang untuk kemerdekaan, yang berakhir dengan serangan umum pada 1 Mac 1949 ke atas modal yang dipegang oleh Belanda di Yogyakarta, yang dipimpin oleh Suharto. Di tengah-tengah latar belakang dua keluarga menghadapi masalah peribadi mereka sendiri. Temon telah kehilangan bapanya dan hidup dengan neneknya. Sementara itu, bangsawan Romo berjuang untuk republik yang baru lahir, sementara isterinya prihatin terhadap hubungan anak perempuan mereka dengan orang biasa.

Penerbitan

[sunting | sunting sumber]

Serangan Fajar diarahkan oleh Arifin C. Noer dan diterbitkan oleh Brigadier Jeneral G. Dwipayana dari rumah produksi PPFN yang beribupejabat di Jakarta. Arifin menulis skrip sendiri dan semasa penerbitan M Soleh Ruslani mengendalikan sinematografi. Filem yang telah disempurnakan disunting oleh Supandi, sementara abang Noer, Embie menyediakan muzik. Antonius Yacobus membintangi Suharto, Dani Marsuni sebagai Temon, dan Amoroso Katamsi sebagai Romo. Barisan pelakon lain termasuk isteri Noer, Jajang, Charlie Sahetapy, dan Suparmi.[1]

Serangan Fajar menggunakan imej wayang tradisional. Cendekiawan Indonesia Donald K. Emmerson mencadangkan bahawa ini adalah untuk mengesahkan kemudian presiden Suharto dan menekankan kepahlawanan cerita.[2]

Keluaran dan sambutan

[sunting | sunting sumber]

Serangan Fajar telah dikeluarkan pada tahun 1982. Sebelum mengeluarkan panjangnya berkurangan kepada 120 minit.[3] Mengkaji semula pada tahun 1991, ahli antropologi visual Amerika Karl G. Heider menulis bahawa filem itu adalah "hagiografi ringan" yang menegaskan semula peranan Suharto dalam revolusi, terutamanya Serangan Umum pada 1 Mac 1949. Beliau membandingkannya dengan cara filem Hollywood 1963 PT 109 yang menggambarkan Presiden Amerika Syarikat ketika itu John F. Kennedy dan mendefinisikan semula peranannya dalam tenggelam.[4]

Pada September 1998, empat bulan selepas kejatuhan Suharto, Menteri Penerangan Yunus Yosfiah menyatakan bahawa filem itu merupakan usaha untuk memanipulasi sejarah dan mewujudkan kultus dengan Suharto di pusat. Dua filem lain, Janur Kuning (1980) dan Pengkhianatan G30S / PKI (1984), turut dipengaruhi oleh keputusan itu.[5][6] Janur Kuning menggambarkan Suharto sebagai wira di sebalik Serangan Umum 1 Mac,[7] sementara Pengkhianatan G30S/PKI menekankan peranan mantan presiden dalam menghentikan dan memusnahkan rampasan Gerakan 30 September pada tahun 1965.[5]

Salinan filem 35 mm bagi filem ini disimpan di Sinematek Indonesia.[3]

Serangan Fajar telah dicalonkan untuk sembilan Anugerah Citra di Festival Filem Indonesia 1982, yang memenangi enam. Ia menerima anugerah khas untuk Pelakon Kanak-Kanak Terbaik pada majlis yang sama.[8]

Anugerah Tahun Kategori Penerima Keputusan
Festival Filem Indonesia 1982 Filem Terbaik Menang
Pengarah Terbaik Arifin C. Noer Menang
Lakonlayar Terbaik Arifin C. Noer Tercalon
Pelakon Kanak-Kanak Dani Marsuni Menang
Cerita Asal Terbaik Menang
Pelakon Pembantu Lelaki Terbaik Amoroso Katamsi Tercalon
Pelakon Pembantu Wanita Terbaik Suparmi Menang
Sinematografi Terbaik M Soleh Ruslani Tercalon
Penataan Artistik Terbaik Fred Wetik, Farraz Effendy, Nahaly Menang
Penataan Muzik Terbaik Embie C. Noer Menang

Nota kaki

[sunting | sunting sumber]

Sumber petikan

[sunting | sunting sumber]
  • Emmerson, Donald K (1999). Indonesia Beyond Suharto: Polity, Economy, Society, Transition. Armonk, N.Y.: M.E. Sharpe. ISBN 9781563248894.CS1 maint: ref=harv (link)
  • Heider, Karl G (1991). Indonesian Cinema: National Culture on Screen. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-1367-3.CS1 maint: ref=harv (link)
  • "Janur Kuning". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Konfidan Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-12-29. Dicapai pada 29 December 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
  • "Kredit Serangan Fajar". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Konfidan Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-12-31. Dicapai pada 31 December 2012. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • "Penghargaan Serangan Fajar". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Konfidan Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-12-31. Dicapai pada 31 December 2012. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • "Pengkhianatan G-30-S PKI". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Konfidan Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-12-25. Dicapai pada 25 December 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
  • Rini K; Evan (30 September 2012). "Tokoh di Balik Penghentian Pemutaran Film G30S". Tempo (dalam bahasa Indonesian). Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-12-25. Dicapai pada 25 December 2012. Unknown parameter |trans_title= ignored (bantuan)CS1 maint: unrecognized language (link)
  • "Serangan Fajar". filmindonesia.or.id (dalam bahasa Indonesian). Jakarta: Konfidan Foundation. Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-12-25. Dicapai pada 25 December 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)

Pautan luar

[sunting | sunting sumber]