Skala Gangguan Antara Generasi Bergred Diperluas
Skala Gangguan Antara Generasi Bergred Diperluas (EGIDS), yang dibangunkan oleh Lewis dan Simons (2010), mengukur status bahasa dari segi bahaya atau perkembangan. [1] [2]
Jadual dan imej di bawah menunjukkan pelbagai peringkat pada skala:
| ARAS | LABEL | HURAIAN | UNESCO |
|---|---|---|---|
| 0 | Antarabangsa | "Bahasa ini digunakan di peringkat antarabangsa untuk pelbagai fungsi." | Selamat |
| 1 | Kebangsaan | "Bahasa ini digunakan dalam pendidikan, kerja, media massa, kerajaan di peringkat seluruh negara." | Selamat |
| 2 | Daerah | "Bahasa ini digunakan untuk media massa tempatan dan serantau serta perkhidmatan kerajaan." | Selamat |
| 3 | Dagang | "Bahasa ini digunakan untuk kerja tempatan dan serantau oleh kedua-dua orang dalam dan luar." | Selamat |
| 4 | Pendidikan | "Kecelikhurufan bahasa ini sedang disebarkan melalui sistem pendidikan awam." | Selamat |
| 5 | Bertulis | "Bahasa ini digunakan secara lisan oleh semua generasi dan digunakan secara berkesan dalam bentuk bertulis dalam kalangan sebahagian masyarakat." | Selamat |
| 6a | Cergas | "Bahasa ini digunakan secara lisan oleh semua generasi dan dipelajari oleh kanak-kanak sebagai bahasa pertama mereka." | Selamat |
| 6b | Terancam | "Bahasa itu digunakan secara lisan oleh semua generasi tetapi hanya sebahagian daripada generasi melahirkan anak yang menyampaikannya kepada anak-anak mereka." | Terjejas |
| 7 | Beralih | "Generasi yang melahirkan anak tahu bahasa itu dengan cukup baik untuk menggunakannya sesama mereka tetapi tidak ada yang menyampaikannya kepada anak-anak mereka." | Terancam Pasti |
| 8a | Nazak | "Satu-satunya penutur aktif bahasa tersebut hanyalah ahli generasi datuk dan nenek." | Terancam Teruk |
| 8b | Hampir Pupus | "Satu-satunya penutur bahasa yang tinggal ialah ahli generasi datuk nenek atau lebih tua yang mempunyai sedikit peluang untuk menggunakan bahasa itu." | Terancam Genting |
| 9 | Dorman | "Bahasa ini berfungsi sebagai peringatan identiti warisan untuk komuniti etnik. Tiada siapa yang mempunyai kecekapan bahasa lebih daripada kecekapan simbolik." | Pupus |
| 10 | Pupus | "Tiada sesiapa pun mengekalkan identiti etnik yang dikaitkan dengan bahasa itu, walaupun untuk tujuan simbolik." | Pupus |
Model EGIDS telah dikenali secara meluas, dipetik dalam 555 penerbitan setakat Ogos 2021.[3]
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ Lewis, M. Paul; Simons, Gary F. (2010). "Assessing endangerment: Expanding Fishman's GIDS" (PDF). Revue roumaine de linguistique. 55 (2): 103–120. Dicapai pada 28 March 2020.
- ^ "Language Status". Ethnologue (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-07-01.
- ^ "Google Scholar".