Limonium melitense | |
---|---|
Klassifikazzjoni xjentifika | |
Renju | Plantae |
Ordni | Caryophyllales |
Familja | Plumbaginaceae |
Tribù | Staticeae |
Ġeneru | Limonium |
speċi | Limonium melitense Brullo, 1985
|
Il-Limonium melitense magħrufa ukoll bħala l-Limonju ta’ Malta jew Leħjet ix-xiħ ta’ Malta hija pjanta perenni mill-familja Plumbaginaceae [1][2]. Il-Limonium melitense hija pjanta endemika għall-gżejjer Maltin u ġiet deskritta bħala speċi ġdida mill-botanist Salvatore Brullo fl-1985.[3]
Il-Limonium melitense tikber f'postijiet dellin, ġo ħofor mimlijin ħamrija fil-ġebel kostali tal-franka.[4] Kif ukoll max-xtut tal-bwar salmastri, żrieżaq tat-tafal u rdum kostali. [3][5] Tinstab l-aktar fil-punent u fit-tramuntana ta’ Malta u hija komuni kemm f’Għawdex, Kemmuna, kif ukoll fuq gżejjer żgħar oħra tal-arċipelagu Malti, dejjem fejn jinstabu kundizzjonijiet ambjentali tajbin għaliha.[3][6]
Il-Limonium melitense twarrad minn Ġunju sa Novembru bi fjuri vjola fit-tarf ta’ kull fergħa bi 3 sa 4 fjuri ma’ kull ċentimetru tat-tarf taz-zokk.[2] L-inflorexxenza tikber fuq zokk dritt tawwali li joħroġ miċ-ċentru tal-bażi tal-pjanta u li jinqasam f’diversi friegħi bil-fjuri. [3] Il-weraq jintwew u jinxfu meta il-pjanta twarrad fis-sajf u l-weraq jerġa’ jikber mill-ġdid fix-xitwa.[7] Kull werqa għandha wisa’ ta’ 3-7mm u tkun bejn 10-30mm fit-tul.[3] L-arbuxxell tal-Limonium melitense jikber f’forma tonda sabiex ma jitqaċċatx malajr mill-mewġ u r-riħ.[4] Il-Limonium melitense tikber fl-istess abitat flimkien ma speċi oħra ta’ Limonju fosthom il-Limonium virgatum u l-Limonium Zeraphae.[8]
Il-fjuri ta’ din il-pjanta jiġu attakkati mill-insett Goniodoma limoniella, dan l-insett ibid il-bajd fuq il-fjuri tal-limonium melitense, fejn il-larva tfaqqas u tiekol iż-żerriegħa li ssir wara li l-fjura tinxef.[9] Matul ix-xitwa l-larva tħaffer u tifforma fosdqa ġol-friegħi sakemm toħroġ bħala adult fir-rebbiegħa.[9]
Il-Limonium melitense bħala speċi endemika għall-gżejjer Maltin u l-abitat fejn din il-pjanta tinstab, huma strettament protetti bil-ligi Maltija.[2]