Ta' Pinu

Santwarju tal-Madonna ta' Pinu
Santwarju Ta' Pinu, viżjoni bil-lejl
Santwarju Ta' Pinu, viżjoni bil-lejl
Post Għarb (Malta Malta)
Reliġjon
Affiljazzjoni Kattoliku Ruman
Sekwestru Djoċesi ta' Għawdex
Provinċja Arċidjoċesi ta’ Malta
Tmexxija Dun Gerard Buhagiar
Sena kkonsagrata 31 ta’ Awwissu 1932
Websajt https://www.tapinu.org
Arkitettura
Perit Andrea Vassallo
Tip Knisja
Stil Neo-romanesk

The Basilica of the National Shrine of the Blessed Virgin of Ta' Pinu ( Mudell:Langx ) hija bażilika minuri Kattolika Rumana u shrine nazzjonali li jinsabu madwar 700 metres (2,300 ft) mir-raħal tal -Għarb fuq il-gżira ta’ Għawdex, il-gżira oħt ta’ Malta .

Il-Papa Piju XI ta digriet Pontifikali ta’ inkurunazzjoni, Marianum exstat Sanctuarium lejn ix-xbieha meqjuma tagħha Marjana, il- Verġni Mbierka Ta’ Pinu fl-24 ta’ Mejju 1935. L-Arċisqof ta’ Tarsus, il-Kardinal Alexis Lépicier iffirma u r-Regent tad -Dataria Appostolika, Giuseppe Guerri, iddikjara dan id-digriet permezz tas- Sagra Kongregazzjoni tar-Riti. L-inkurunazzjoni tax-xbieha saret fl-20 ta’ Ġunju 1935[1].

Storja

[immodifika | immodifika s-sors]

L-oriġini tas-Santwarju tal-Madonna ta’ Pinu mhix magħrufa. Din ġiet reġistrata għall-ewwel darba fl-arkivji tal-Kurja f’Għawdex, meta l-Isqof Domenico Cubelles għamel żjara fil-kappella. Dan innota li l-kappella kienet għadha kif inbniet mill-ġdid u li kienet tal-familja nobbli ta’ “Il-Ġentili”. Fl-1575 il-viżitatur appostoliku Pietro Dusina ġie delegat mill-Papa Girgor XIII biex iżur il-Gżejjer Maltin. Fiż-żjara pastorali tiegħu fil-knisja, sab li din kienet fi stat ħażin ħafna[2].

Ordna li l-knisja tingħalaq u titwaqqa’ u d-dmirijiet tagħha għaddew f’idejn il-knisja parrokkjali, illum il-Katidral tal-Assunta ta’ Marija Bambina t’Għawdex. Meta beda t-twaqqigħ il-ħaddiem kissru driegħu waqt li ta l-ewwel daqqa. Dan ittieħdet bħala sinjal li l-kappella m’għandhiex titwaqqa’. Il-knisja kienet l-unika kappella fil-gżira li baqgħet ħaj għad-digriet ta’ Dusina li ordna t-twaqqigħ ta’ kappelli oħra simili.

Pinu Gauci sar il-prokuratur tal-knisja fl-1598 u isimha nbidel minn “Tal-Ġentili” għal “Ta` Pinu”, li jfisser “Ta’ Filippu”. Fl-1611 Gauci offra flus għar-restawr tiegħu. Ġie mibni mill-ġdid, b’artal tal-ġebel imtella’ u pprovduti investimenti għas-servizzi liturġiċi. Gauci kkummissjona wkoll il-pittura tal-Assunta tal-Madonna għall-artal maġġur. Dan sar fl-1619 minn Amadeo Perugino.

Fl-1883, Karmni Grima kienet għaddejja minn ħdejn il-knisja li issa kienet miġbura u semgħet leħen jitlobha biex tirreċi tlett “Ave Marys”. Fis-snin ta’ wara ġew attribwiti l-mirakli għall-grazzja tal-Madonna tal-Assunta li lilha kienet iddedikata l-knisja. Francis Portelli sema’ wkoll il-vuċi ġejja mill-pittura. Francis Merċieċa magħruf ukoll bħala Frenċ tal-Għarb kien devot tal-Madonna ta’ Pinu u fejjaq ħafna nies f’isimha[3].

Ix-xogħlijiet għall-knisja l-ġdida bdew fit-30 ta’ Mejju 1920 fuq inizjattiva tar-rettur tal-knisja Monsinjur Ġużepp Portelli u ġie kkonsagrat fil-31 ta’ Awwissu 1932. Inbniet fi stil neoromantiku. Ġewwa l-knisja hemm 6 mużajk, 76 tieqa tal-kulur u ħafna ex-voto. Il-kampnar huwa għoli 61 metru.

Il-Papa Ġwanni Pawlu II ċċelebra quddiesa fuq iz-zuntier tas-santwarju waqt iż-żjara tiegħu fil-gżira Għawdxija fis-26 ta’ Mejju 1990. Fit-18 ta’ April 2010, meta żar Malta, il-Papa Benedittu XVI ta u poġġa Warda tad-Deheb quddiem ix-xbieha devozzjonali ta’ Il-Madonna Ta' Pinu li nġiebet minn Għawdex għal Malta għal din l-okkażjoni speċjali. Il-Papa stieden lil kulħadd biex jitlob lil Marija taħt it-titlu “Reġina tal-Familja”.

Fit-2 ta’ April 2022, wara li żar il-Kappella tal-Madonna u talab hemmhekk fis-skiet, il-Papa Franġisku ppresieda Laqgħa ta’ Talb fuq iz-zuntier tal-knisja[4][5][6][7].

Il-bini tal-knisja huwa mniżżel fl-Inventarju Nazzjonali tal-Proprjetà Kulturali tal-Gżejjer Maltin.

Referenzi

[immodifika | immodifika s-sors]
  1. ^ "Madonna Ta' Pinu - Sanctuary - Ta' Pinu, Gozo". www.quddies.com.mt. Miġbur 2025-01-28.
  2. ^ "The miraculous story of Our Lady of Ta' Pinu National Shrine, in Gozo". Aleteia — Catholic Spirituality, Lifestyle, World News, and Culture (bl-Ingliż). Miġbur 2025-01-28.
  3. ^ "Santwarju Ta 'Pinu (Bażilika tal-Verġni Mbierka ta' Ta 'Pinu) - Sqallija fuq ix-Xibka" (bil-Malti). Miġbur 2025-01-28.
  4. ^ "Il-Papa se jmexxi laqgħa ta' talb fuq iz-zuntier tas-Santwarju tal-Madonna ta' Pinu" (bl-Ingliż). 2022-03-23. Miġbur 2025-01-28.
  5. ^ "Aktar dettalji dwar iż-żjara tal-Papa Franġisku f'Għawdex" (bil-Malti). 2022-03-24. Miġbur 2025-01-28.
  6. ^ talk.mt (2022-04-02). "Il-Papa Franġisku fi triqtu lejn is-Santwarju tal-Madonna ta' Pinu". talk.mt (bl-Ingliż). Miġbur 2025-01-28.
  7. ^ "Live: Laqgħa ta' talb fis-Santwarju Nazzjonali tal-Madonna ta' Pinu f'Għawdex" (bil-Malti). 2022-04-02. Miġbur 2025-01-28.