စကား ဖန်တီးထုတ်လုပ်စက်

Stephen Hawking, late astrophysicist and prominent SGD user

စကား ဖန်တီးထုတ်လုပ် စက်များ (အင်္ဂလိပ်: Speech-generating devices; အတိုကောက် SGDs) ကို 'အသံထုတ်ပေးသော ဆက်သွယ်ရေးအကူအညီကိရိယာ' အဖြစ်လည်းသိရှိကြသည်။ ဤကိရိယာ၌ စကားပြောဆိုခြင်းဆိုင်ရာ ဆက်သွယ်မှုဆောင်ရွက်နိုင်စေရန် စကားပြောဆိုခြင်း၌ အလွန်ချို့ယွင်းချက်ရှိသောသူများအတွက် ပြောဆိုခြင်း၊ ရေးသားခြင်းများကို အစားထိုးရန် (သို့) ဖြည့်စွက်ထောက်ပံ့ရန်အလို့ငှာ အီလက်ထရောနစ် 'အရည်သွေးမြှင့်တင် အခြားနည်း ဆက်သွယ်ခြင်း' (augmentative and alternative communication - AAC) စနစ်များကို အသုံးပြုထားသည်။[၁] ဤSGDs ကိရိယာများသည် ဆက်သွယ်တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်းများ၌ တက်ကြွသော ပါဝင်ဆောင်ရွက်သူများဖြစ်လာစေရန်အတွက် စွမ်းဆောင်ပေးနိုင်သောကြောင့် နှုတ်မှုရေးရာ တုံ့ပြန်နိုင်မှု အကန့်သတ်ရှိသောသူများအတွက် အရေးပါသည်။ အထူးသဖြင့် ဆိုးရွားသော အာရုံကြောရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သည့် amyotrophic lateral sclerosis (ALS)ခံစားနေရသူများအတွက် အလွန်တရာ အကျိုးရှိစေသည်။ သို့သော် လတ်တလောတွင် ဤကိရိယာများကို တွက်ဆခန့်မှန်းထားသော စကားပြောဆိုခြင်း ချို့ယွင်းချက်ရှိသည့် ကလေးငယ်များအတွက်လည်း အသုံးပြုလျက်ရှိသည်။[၂]

SGDs စက်များအသုံးပြုခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး အမျိုးမျိုးသော စွမ်းဆောင်ရည်ရှိသည့် အသုံးပြုသူများအတွက် အချက်လက်ထည့်ခြင်းနှင့် ဖော်ပြခြင်း နည်းလမ်းအချို့ရှိသည်။ စကားရပ်အသံထွက်ပြောဆိုခြင်းများစွာပါဝင်စေရန် အချို့စက်များ၌ သင်္ကေတများပါဝင်သော စာမျက်နှာပေါင်းများစွာရှိရာ ထို့ကြောင့် စာမျက်နှာကို လှန်လောရှာဖွေပေးသော ကိရိယာဖြင့် တစ်ခေါက်စီတွင်(တစ်မျက်နှာစီတွင်) သင်္ကေတအနည်းငယ်ကိုသာလျှင် မြင်နိုင်၏ ။ စကားဖန်တီးထုတ်လုပ်သောစက်များသည် အီလက်ထရောနစ် အသံကို နည်းလမ်းနှစ်ခုဖြင့် ထုတ်လုပ်ပေးသည်။ ပထမမှာ ဒီဂျစ်တယ်စနစ် ဖြင့် သဘာဝကျသော (မူရင်းသံ) များကို အသံသွင်းထားခြင်းနှင့် ဒုတိယတစ်မျိုးမှာ စကားသံ အတုလုပ်ကိရိယာကို အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည်။ ဒုတိယတစ်မျိုးတွင် ခံစားချက်လျော့နည်းသော အသံ(သတင်းအချက်အလက်) များပါဝင်နိုင်သော်လည်း အသုံးပြုသူအား သမားရိုးကျမဟုတ်သော သတင်းစကားများ ပြောနိုင်စေရန် စွမ်းဆောင်ပေးနိုင်သည်။[၃]

SGDs စက်များတွင် ဝေါဟာရ ပါဝင်မှု၊ စုဖွဲ့မှု၊ အသစ် အသစ်ဖြစ်စေရန် မြှင့်တင်မှုများကို များစွာသော အချက်များက လွှမ်းမိုးထားရာ၌ အသုံးပြုသူ၏ လိုအပ်ချက်အရသော်လည်းကောင်း စက်၏ အသုံးပြုမည့် အနေအထား (နေရာ၊ နယ်ပယ်. . . ) သော်လည်းကောင်း စသည့် အချက်များပါဝင်သည်။[၄] ရရှိနိုင်သော ဝေါဟာရ နှင့် စကားပြောဆိုနှုန်း တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေရန် နည်းစနစ် နည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခြင်းသည် လက်ရှိ သုတေသနပြုလျက် ရှိသော နယ်ပယ်တစ်ခုဖြစ်၏ ။ ဝေါဟာရ စကားလုံးများသည် အသုံးပြုသူအတွက် မြင့်မားစွာ အကျိုးရှိသင့်သည်၊ အစဉ်အမြဲလိုလို ဆီလျော်မှုရှိသင့်သည်၊ အဓိပ္ပာယ်များစွာ ရှိသင့်သည်၊ အသုံးချရာတွင် (စွမ်းဆောင်ရည်တွင်) လက်တွေ့သဘောဆောင်သင့်သည်။[၅]

ဤစက်ကိရိယာ၌ရှိသော သတင်းစကားများကို အသုံးပြုသည့် နည်းလမ်းပေါင်းများစွာရှိ၏ ။ တိုက်ရိုက်သုံးနည်း (သို့) သွယ်ဝိုက်သုံးနည်း (သို့) နယ်ပယ်တစ်ရပ်အတွက် အထူးတည်ဆောက်ထားသော စက်များကို အသုံးပြုခြင်း စသဖြင့်ရှိသည်။ သို့ရာတွင် အထူးသီးသန့် အသုံးပြုနည်းသည် သုံးစွဲသူ၏ အရည်အသွေးနှင့် ကျွမ်းကျင်မှုအပေါ်တွင် မူတည်သည်။[၁] SGD စက်ကိရိယာမှ ထုတ်လုပ်ပေးခြင်းသည် သာမန်စကားပြောဆိုခြင်းထက် ပုံမှန်အားဖြင့် အလွန်နှေးကွေးသည်။ သို့သော်လည်း 'နှုန်းထားအရည်သွေးမြင့် နည်းဗျူဟာများ'က ပို၍ မြင့်မားသော ဆက်သွယ်ခြင်းဆိုင်ရာ စွမ်းရည်ကိုလည်း ရရှိစေနိုင်သောကြောင့် အသုံးပြုသူ၏ ထုတ်လုပ်ပေးသည့် နှုန်းကို တိုးတက်စေနိုင်သည်။[၆]

ပထမဆုံး သိရှိရသော SGD များ၏ ရှေ့ပြေးနမူနာပုံစံ ကို ၁၉၇၀ နှစ်အလယ်များ၌ တည်ဆောက်ခဲ့ကြ၍ ဟာ့ဒ်ဝဲ၊ ဆော့ဖ်ဝဲများလျင်မြန်စွာ တိုးတက်လာခြင်းသည် SGD စွမ်းဆောင်ရည်များကို ယခုအခါ စမတ်ဖုန်းများတွင်ပါ ပေါင်းစပ် ထည့်သွင်းပေးနိုင်ခဲ့သည်။ SGD စက်များကို ထင်ရှားစွာအသုံးပြုသူများတွင် စတီးဗန် ဟော့ကင်း၊ ရော့ဂျာ အီးဘာ့တ်၊ တိုးနီး ပရောက်ဖွတ် နှင့် ပိ(တ်) ဖရေ့တ်စ် တို့ဖြစ်သည်။

စကား ဖန်တီးထုတ်လုပ်သော စနစ်များသည် AAC ပတွက် သီးသန့်ထုတ်လုပ်သော စက်များဖြစ်နိုင်သကဲ့သို့ ထိုရည်ရွယ်ချက်အတွက် သီးသန့် မထုတ်လုပ်သော စက်များလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။ ဥပမာ ထပ်တိုးဆော့ဖ်ဝဲများဖြင့် လည်ပတ်မောင်းနှင်သော ကွန်ပျူတာများက AAC စက်များအဖြစ် လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် ခွင့်ပြုပေးသော စက်များဖြစ်သည်။[၇][၈]

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]

ကိုးကားအညွှန်းများ

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. ↑ ၁.၀ ၁.၁ Aetna Inc. (2010)
  2. ↑ Blischak et al (2003)
  3. ↑ Glennen & Decoste pp. 88–90
  4. ↑ Beukelman & Mirenda, Chapter 2
  5. ↑ Musselwhite & Louis
  6. ↑ University of Washington (2009)
  7. ↑ Glennen, pp. 62–63.
  8. ↑ Jans & Clark (1998), pp. 37–38.

စာအုပ်၊ စာတမ်းများ

[ပြင်ဆင်ရန်]
  • Aetna Inc. (2010)။ Clinical Policy Bulletin: Speech Generating Devices။
  • Ashraf၊ S.; Warden၊ A.; Shearer၊ A. J.; Judson၊ A.; Ricketts၊ I. W.; Waller၊ A.; Alm၊ N.; Gordon၊ B.; MacAulay၊ F.; Brodie၊ J. K.; Etchels၊ M. (2002)။ "Capturing phrases for ICU-Talk, a communication aid for intubated intensive care patients."။ Proceedings of the fifth international ACM conference on Assistive technologies - Assets '02။ p. 213။ doi:10.1145/638249.638288။ ISBN 1581134649။
  • Beukelman, D.; Mirenda, P. (15 June 2005)။ Augmentative & alternative communication: supporting children & adults with complex communication needs (3rd ed.)။ Paul H. Brookes Pub. Co.။ ISBN 978-1-55766-684-0။
  • Black, R., Reddington, J., Reiter, E., Tintarev, N., and Waller A.. 2010. Using NLG and sensors to support personal narrative for children with complex communication needs. In Proceedings of the NAACL HLT 2010 Workshop on Speech and Language Processing for Assistive Technologies (SLPAT '10). Association for Computational Linguistics, Stroudsburg, PA, USA, 1–9.
  • "Future AAC Technology Needs: Consumer Perspectives" (2002). Assistive Technology 14 (1): 3–16. doi:10.1080/10400435.2002.10132051. PMID 12739846. 
  • Blischak, D. M., Lombardino, L. J., & Dyson, A. T. (2003). Use of speech-generating devices: In support of natural speech. Augmentative and Alternative Communication, 19
  • Brewer, N (8 February 2011)။ 'Technology Gives Young Boy A Voice။ 16 March 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Dempster, M., Alm, N., and Reiter, E.. 2010. Automatic generation of conversational utterances and narrative for augmentative and alternative communication: a prototype system. In Proceedings of the NAACL HLT 2010 Workshop on Speech and Language Processing for Assistive Technologies (SLPAT '10). Association for Computational Linguistics, Stroudsburg, PA, USA, 10–18.
  • Dominowska, E., Roy, D., & Patel, R. (2002). An adaptive context-sensitive communication aid. Proceedings of the CSUN International Conference on Technology and Persons with Disabilities, Northridge, CA.
  • ACE centre။ Dynavox Series 5။ 25 April 2012 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 19 August 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Dynavox Company History။ 5 August 2016 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 December 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Lund, J။ "Roger Ebert's Journal: Finding my own voice 8/12/2009"၊ Blogs.suntimes.com။ 17 October 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ Archived from the original on 19 August 2011။ 
  • Friedman, M. B., G. Kiliany, M. Dzmura, D. Anderson. "The Eyetracker Communication System," Johns Hopkins APL Technical Digest, vol. 3, no. 3, 1982. 250–252
  • Friedman, M.B., Kiliany, G. and Dzmura, M. (1985) An Eye Gaze Controlled Keyboard. Proceedings of the 2nd International Conference on Rehabilitation Engineering, 446–447
  • Hanlon, M.။ Stephen Hawking chooses a new voice။ 10 August 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Glennen, Sharon L. and Decoste, Denise C. (1997). The Handbook of Augmentative and Alternative Communication. Singular Publishing Group, Inc.: San Diego, CA.
  • Hawking, S.။ Stephen Hawking and ALS။ 26 April 2021 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 10 August 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Hedman, Glenn (1990)။ Rehabilitation Technology။ Routledge။ pp. 100–01။ ISBN 978-1-56024-033-4။
  • "Access to AAC: Present, past, and future" (2007). Augmentative and Alternative Communication 23 (3): 243–257. doi:10.1080/07434610701571058. PMID 17701743. 
  • "The Fruitfulness of a Nomothetic Approach to Investigating AAC: Comparing Two Speech Encoding Schemes Across Cerebral Palsied and Nondisabled Children" (2003). American Journal of Speech-Language Pathology 12 (1): 110–120. doi:10.1044/1058-0360(2003/057). PMID 12680818. 
  • "Recognition of Vocabulary in Children and Adolescents with Cerebral Palsy: A Comparison of Two Speech Coding Schemes" (2004). Augmentative and Alternative Communication 20 (2): 45–62. doi:10.1080/07434610410001699708. 
  • "A History of Augmentative and Alternative Communication for Individuals with Severe and Profound Disabilities" (2004). Focus on Autism and Other Developmental Disabilities 19 (4): 235–244. doi:10.1177/10883576040190040501. 
  • Infinitec.org။ Augmentative Alternative Communication။ 16 May 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 16 March 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Jans, D.; Clark, S. (1998)။ "High Technology Aids to Communication" (PDF)။ in Wilson, Allan (ed.)။ Augmentative Communication in Practice: An Introduction။ University of Edinburgh CALL Centre။ ISBN 978-1-898042-15-0။ 21 February 2007 တွင် မူရင်း (PDF) အား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 19 August 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Johansen, A. S., Hansen, J. P., Hansen, D. W., Itoh, K., and Mashino, S. 2003. Language technology in a predictive, restricted on-screen keyboard with dynamic layout for severely disabled people. In Proceedings of the 2003 EACL Workshop on Language Modeling for Text Entry Methods (TextEntry '03). Association for Computational Linguistics, Stroudsburg, PA, USA, 59–66.
  • Luo, F., Higginbotham, D. J., & Lesher, G. (2007). Webcrawler: Enhanced augmentative communication. Paper presented at CSUN Conference on Disability Technology, March, Los Angeles.
  • Mathy; Yorkston, Guttman (2000)။ "Augmentative Communication for Individuals with Amyotrophic Lateral Sclerosis"။ in Beukelman, D.; Yorkston, K.; Reichle, J. (eds.)။ Augmentative and Alternative Communication Disorders for Adults with Acquired Neurologic Disorders။ Baltimore: P.H. Brookes Pub.။ ISBN 978-1-55766-473-0။
  • David J. C. MacKay (6 October 2003)။ Information theory, inference, and learning algorithms။ Cambridge University Press။ p. 119။ ISBN 978-0-521-64298-9။ 18 December 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Musselwhite, C. R.; St. Louis, K. W. (May 1988)။ Communication programming for persons with severe handicaps: vocal and augmentative strategies။ Pro-Ed။ ISBN 978-0-89079-388-6။ 17 May 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • R. Patel and R. Radhakrishnan. 2007. Enhancing Access to Situational Vocabulary by Leveraging Geographic Context. Assistive Technology Outcomes and Benefits
  • ""When I First Got It, I Wanted to Throw It off a Cliff": The Challenges and Benefits of Learning AAC Technologies as Described by Adults who use AAC" (2005). Augmentative and Alternative Communication 21 (3): 165. doi:10.1080/07434610500140360. 
  • Radomski, M. V. & Trombly Latham, C. A. (2007)။ Occupational therapy for physical dysfunction။ Lippincott Williams & Wilkins။ p. 527။ ISBN 978-0-7817-6312-7။ Cite uses deprecated parameter |lastauthoramp= (အကူအညီ)
  • Reddington၊ J.; Tintarev၊ N. (2011)။ "Automatically generating stories from sensor data"။ Proceedings of the 15th international conference on Intelligent user interfaces - IUI '11။ p. 407။ doi:10.1145/1943403.1943477။ ISBN 9781450304191။
  • Reddington, J., & Coles-Kemp, L. (2011). Trap Hunting: Finding Personal Data Management Issues in Next Generation AAC Devices. In Proceedings of the Second Workshop on Speech and Language Processing for Assistive Technologies (pp. 32–42). Edinburgh, Scotland, UK: Association for Computational Linguistics.
  • Roark, B., de Villiers, J., Gibbons, C., and Fried-Oken, M.. 2010. Scanning methods and language modeling for binary switch typing. In Proceedings of the NAACL HLT 2010 Workshop on Speech and Language Processing for Assistive Technologies (SLPAT '10). Association for Computational Linguistics, Stroudsburg, PA, USA, 28–36.
  • Schlosser, R. W., Blischak, D. M., K., Rajinder K. (2003)။ "Roles of Speech Output in AAC"။ in R. W. Schlosser (ed.)။ The efficacy of augmentative and alternative communication: towards evidence-based practice။ San Diego: Academic။ pp. 472–532။ ISBN 0-12-625667-5။CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  • Getting Back the Gift of Gab: NexGen Handheld Computers Allow the Mute to Converse။ 10 August 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Stassen, H. G.; Sheridan, T. B.; Van Lunteren, T. (1997)။ Perspectives on the human controller: essays in honor of Henk G. Stassen။ Psychology Press။ ISBN 978-0-8058-2190-1။ 10 October 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။[လင့်ခ်သေ]
  • "A Qualitative Analysis of Email Interactions of Children who use Augmentative and Alternative Communication" (2010). Augmentative and Alternative Communication 26 (4): 255–266. doi:10.3109/07434618.2010.528796. PMID 21091302. 
  • "Rate and quality of conversations using a text-storage AAC system: Single-case training study" (2000). Augmentative and Alternative Communication 16 (3): 164–179. doi:10.1080/07434610012331279024. 
  • Types of AAC Devices, Augmentative Communication, Incorporated။ 19 March 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။[လင့်ခ်သေ]
  • Toby Churchill, About Us။ 10 December 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 26 December 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Vanderheide, G. C. (2002). "A journey through early augmentative communication and computer access". Journal of Rehabilitation Research and Development 39 (6 Suppl): 39–53. PMID 17642032.  Archived 1 October 2011 at the Wayback Machine. မော်ကွန်းတင်ပြီးမိတ္တူ။ 1 October 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 19 August 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Venkatagiri, H. S. 1995. Techniques for enhancing communication productivity in AAC: A review of research. American Journal of Speech-Language Pathology 4, 36–45.
  • Ward၊ D. J.; Blackwell၊ A. F.; MacKay၊ D. J. C. (2000)။ "Dasher---a data entry interface using continuous gestures and language models"။ Proceedings of the 13th annual ACM symposium on User interface software and technology - UIST '00။ pp. 129။ doi:10.1145/354401.354427။ ISBN 1581132123။
  • Rate Enhancement, Augmentative and Alternative Communication at the University of Washington, Seattle။ 20 April 2021 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 19 March 2009 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  • Zangari, C. (1994). "Augmentative and alternative communication: An historic perspective". Augmentative and Alternative Communication 10 (1): 27–59. doi:10.1080/07434619412331276740.