हायु भाषा

वायु
मूलभाषी	नेपाल
क्षेत्र	बागमती प्रदेश
मातृभाषी वक्ता	१,५००
भाषा परिवार	चिनियाँ-तिब्बती महाकिराँती किराँती भाषा पश्चिमी किराँती उत्तर पश्चिमी किराँती सुनुवार वायु
लिपि	देवनागरी
भाषा सङ्केतहरू
आइएसओ ६३९-३	vay
ग्लोटोलग	wayu1241[१]

वायु वा हायु एक चिनियाँ-तिब्बती भाषा हो जुन नेपालमा बागमती प्रदेशमा करिब १७४० मानिसहरूले बोल्ने गरिन्छ। बोलीहरूमा पाली गौ (पालि गाउ), मुडाजोर, सुकाजोर, रामेछाप, सिन्धुली, र मारिन खोला पर्छन्।^[२]

यसको ध्वनीविज्ञान, लेक्सन र व्याकरणमा बलियो नेपाली प्रभावहरू छन्। यसको लेखन प्रणालीमा देवनागरी लिपि प्रयोग गरिएको छ। त्यहाँ भाषाको कुनै पनि एकभाषी स्पिकरहरू छैनन्, किनभने त्यहाँ बोल्ने जनसङ्ख्याले पनि नेपाली भाषा प्रयोग गर्दछ।^[२]

भौगोलिक वितरण

वायु नेपालको निम्न स्थानहरूमा बोलिन्छ।

• रामेछाप जिल्ला, बागमती प्रदेश: मुडाजोर र सुकाजोर गाउँहरू
• सिन्धुली जिल्ला: मानेदिही गाउँ

वायू महाभारत शृङ्खलाको दक्षिणतिर सूर्यकोशी उपत्यकामा बोलिन्छ। सुन कोशी नदीको दुबै छेउका पहाडहरूमा जातीय वायु बसोबास गर्छन् तर यो भाषा सूचीबद्ध गाउँहरूमा मात्र बोलिन्छ।

सन्दर्भ सामग्रीहरू

1. ह्यामरस्ट्रोम, ह्याराल्ड; फोर्केल, रोबर्ट; हास्पेलमाथ, मार्टिन, सम्पादकहरू (२०१७), "Wayu", ग्लोटोलग ३.०, जेना, जर्मनी: मानव इतिहासको विज्ञानको लागि म्याक्स प्लांक संस्थान। 
2. Frawley, W. (2003). Wayu. The International Encyclopedia of Linguistics. (Vol. 4, pp. 536) New York, NY: Oxford University Press, Inc.