गोर्खा राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चा | |
---|---|
![]() | |
छोटो रूप | गोरामुमो |
संस्थापक | सुवास घिसिङ |
स्थापना | सन् १९८० |
प्रमुख कार्यालय | दार्जिलिङ, पश्चिम बङ्गाल |
विचारधारा | गोर्खाल्यान्ड |
गोर्खा राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चा (गोरामुमो) भारतको पश्चिम बङ्गालको दार्जिलिङ जिल्लामा रहेको एउटा राजनीतिक पार्टी हो। सन् १९८० मा सुवास घिसिङले भारतभित्र गोर्खाल्यान्ड राज्यको माग गर्ने उद्देश्यले यसको गठन गरेका थिए।[१]
स्वतन्त्रताको चाहनाको अंश गोर्खाहरू जातीय र सांस्कृतिक रूपमा पश्चिम बङ्गालको बाँकी जनसङ्ख्याभन्दा भिन्न छन् भन्ने धारणाबाट उत्पन्न हुन्छ किनभने उनीहरूको जरा नेपाली इतिहासभित्र छ।[२] आरबी राईले दार्जिलिङ क्षेत्रलाई भारतीय संविधानमा नेपाली भाषा समावेश गर्ने आन्दोलनको नेतृत्व गर्दै सबै भारतीय गोर्खाहरूका लागि "सामाजिक, राजनीतिक र प्रतीकात्मक केन्द्र" भनी वर्णन गर्छन्।[३] यस क्षेत्रका अन्य जातीय पहिचानहरू जस्तै लेप्चाहरू, यस क्षेत्रका आदिवासी जनजातिहरू र भुटियाहरूलाई गोर्खाहरूले अल्पसङ्ख्यकको रूपमा हेर्छन्।[३]
भारतमा जन्मिएका नेपाली भाषीहरूलाई अन्य नेपाली भाषीहरूले नेपाली ठानेनन्, तर भारतीयहरूले विदेशीको रूपमा पनि हेरे।[४] भारत सरकारका केही सदस्यहरू जस्तै पूर्वप्रधानमन्त्री मोरारजी देसाई जसले भारतीयहरू नेपाली बोल्न चाहन्छन् भने उनीहरूले “नेपाल जानुहोस्््” भनेर नेपाली भाषामा यो अडान स्पष्ट रूपमा राख्छन्।[४]
जातीय सम्पदा र गोर्खा राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चाबीचको सम्बन्धलाई झन्डाले गोर्खाहरूको परम्परागत तरवार खुकरीको प्रयोगमा स्पष्ट रूपमा चित्रण गरेको छ।[५] यद्यपि यस क्षेत्रलाई चिया, काठ र पर्यटन जस्ता धेरै मूल्यवान स्रोतहरू भएको रूपमा मान्यता दिइयो, तर दुरूपयोगले लामो समयसम्म आर्थिक कठिनाइको सामना गर्यो।[६]