नेपाल-चीन सिमाना

Chinese and Nepalese boundary markers

नेपाल-चीन सीमाको नक्सा

चीन-नेपाल सीमा चीनको तिब्बत स्वायत्त क्षेत्र र नेपालको बीचको अन्तर्राष्ट्रिय सीमा हो। यो १,३८९ किलोमिटर (८६३ माइल) लम्बाइमा र सर्वोच्च शिखर सगरमाथा सहितको हिमालय पर्वत शृङ्खलाको उत्तरपश्चिम-दक्षिणपूर्व दिशामा फैलिएको छ, , ^[१] विशेष गरी सन् १९४९ मा चीनद्वारा तिब्बतको विलय जस्ता अपेक्षाकृत भर्खरका घटनाहरूलाई विचार गर्दा समयसँगै यस विशेष सीमाको सीमाना नाटकीय रूपमा परिवर्तन भएको छ।

यद्यपि, आधुनिक समयका केही महत्वपूर्ण घटनाहरूमा सन् १९५६ मा भएको " जनवादी गणतन्त्र चीन र नेपाल अधिराज्यबीच मैत्री सम्बन्ध सम्झौता " र सन् १९६० मा भएको " चीन-नेपाल शान्ति तथा मैत्री सन्धि " मा हस्ताक्षर भएको समारोह हुन्। सन् १९६० मा, ती दुवैले औपचारिक रूपमा तिब्बतलाई चीनको हिस्साको रूपमा मान्यता दिए। ^{[२] [३]}

विवरण

सुदूरपश्चिम प्रदेशको तिङ्कर भञ्ज्याङ नजिकै भारतसँगको पश्चिमी त्रिदेशीय विन्दुबाट पश्चिममा सीमा सुरु हुन्छ। ^[४]

त्यसपछि यो दक्षिण-पूर्व उराई भञ्ज्याङ, लाप्चे भञ्ज्याङ हुँदै अघि बढ्छ। त्यसपछि यो मान्जा, थाउ, मरिमा, पिन्डु, ग्याला, लजिङ र पोप्ती भञ्ज्याङ जस्तै सगरमाथा, मकालु र सलासुङ्गो लगायत हिमालयको दायराका विभिन्न हिमालको चुचुराहरूमा सामान्य दिशामा अगाडि बढ्छ। ^[५] यो जोङ्सोङ् हिमाल शिखर मा भारत संग पूर्वी त्रिदेशीय विन्दु मा समाप्त हुन्छ। ^[५]

इतिहास

ऐतिहासिक रूपमा सीमावर्ती क्षेत्रमा विभिन्न नेपाली, भारतीय र तिब्बती राज्यको अस्तित्व थियो । ^[५]

नेपाली र तिब्बतीहरू बीच शताब्दीयौं देखि ऊन, चिया, मसला र नुनको सीमापार व्यापार चल्ने गरेको थियो। ^[६] १८औं-१९औँ शताब्दीमा विभिन्न नेपाली-तिब्बत सन्धिहरू हस्ताक्षर भएपनि यिनीहरूले निश्चित सीमा निर्धारण गर्नुको सट्टा प्रायः अस्पष्ट रूपमा परिभाषित क्षेत्रहरूको स्वामित्वलाई जोड दिएका थिए। ^[५]

हुम्ला सीमा विवाद

यो पनि हेर्नुहोस्

• नेपाल–चीन सम्बन्ध

सन्दर्भहरू

1. "Nepal", CIA World Factbook, अन्तिम पहुँच २३ सेप्टेम्बर २०२०। 
2. Sino-Indian War: Border Clash: October–November 1962, २०१८। 
3. Between the Dragon and the Elephant: Nepal's Neutrality Conundrum, २०१२, पृ: ८५। 
4. The Indian checkposts, Lipu Lekh, and Kalapani, २०१५।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२०-१२-०३ मिति
5. International Boundary Study - China – Nepal Boundary, १९६५-०५-३०, अन्तिम पहुँच २०१७-०२-१४।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१२-०५-०३ मिति
6. Eede, Joanna (२०१५-०६-१२), "Nomads of Dolpo", National Geographic Voices, National Geographic, अन्तिम पहुँच २०१७-०२-१०।  वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१५-०७-१५ मिति