याक्खा भाषा

याक्खा भाषा
क्षेत्रनेपाल, सिक्किम
मातृभाषी वक्ता२०,०००
चिनियाँ-तिब्बती
  • किराँती
    • पूर्वी
      • ग्रेटर याक्खा
        • याक्खा भाषा
देवनागरी
भाषा सङ्केतहरू
आइएसओ ६३९-३ybh – inclusive code
व्यक्तिगत कोडहरू:
lmh – Lambichhong (duplicate code)
phw – Phangduwali (duplicate code)
luu – Lumba-Yakkha (duplicate code)[१]
ग्लोटोलगyakk1236[२]
यो लेखमा आइपिए ध्वन्यात्मक चिह्नहरूको प्रयोग गरिएको छ। सही आइपिए सक्षम नभएमा तपाईँले युनिकोड अक्षरहरू प्रश्न चिह्न, कोठा अथवा अन्य कुनै चिह्न जस्तो देखिनेछ।

याक्खा भाषा नेपालको केही भाग, दार्जिलिङ जिल्ला र सिक्किममा बोलिने भाषा हो। याक्खा बोल्ने गाउँहरू अरुण नदीको पूर्वमा, संखुवासभा जिल्लाको दक्षिणी भागमा र नेपालको धनकुटा जिल्लाको उत्तरी भागमा अवस्थित छन्।[३]

वंशानुगत रूपमा, याक्खा पूर्वी किराँती भाषाहरूसँग सम्बन्धित छ र धेरै लिम्बू भाषाहरूको साथ एक उपसमूहमा छ, जस्तै बेल्हारे, आठपारे, चिन्ताङ र चुलुङ। यद्यपि जातीय रूपमा, याक्खा मानिसहरूले आफूलाई लिम्बू जस्ता अन्य किराँती समूहहरू भन्दा फरक ठान्छन्।[४][५]

भौगोलिक वितरण

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  • मुगाखोला र सिनुवाखोलाको बीचमा धनकुटा जिल्लाको अरुण नदीको पूर्वी किनारमा, प्रदेश नम्बर १, नेपालको मुगा, पाखरिबास र फलाँटे गाउँहरूमा बोलिने गरिन्छ।
  • फाङ्दुवाली पाखरिबास गाविस, धनकुटा जिल्ला, प्रदेश नम्बर १, नेपालको मुगाखोला हेडवाटर माथि बोलिन्छ।
  • लुम्बा-याक्खा अर्खौले जितपुर र मारेक कटहरे गाविसको उत्तरी धनकुटा जिल्ला, प्रदेश नम्बर १, नेपाल मा बोलिन्छ।

सन्दर्भ सामग्रीहरू

[सम्पादन गर्नुहोस्]
  1. ↑ Hammarström (2015) Ethnologue 16/17/18th editions: a comprehensive review: online appendices
  2. ↑ ह्यामरस्ट्रोम, ह्याराल्ड; फोर्केल, रोबर्ट; हास्पेलमाथ, मार्टिन, सम्पादकहरू (२०१७), "Yakkha", ग्लोटोलग ३.०, जेना, जर्मनी: मानव इतिहासको विज्ञानको लागि म्याक्स प्लांक संस्थान। 
  3. ↑ Toba, Sueyoshi, Ingrid Toba and Novel Kishore Rai (2005): Diversity and Endangerment of Languages in Nepal, UNESCO Kathmandu Series of Monographs and Working Papers: No 7, Kathmandu: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, Kathmandu Office.
  4. ↑ Linkha, Magman and Bam Dewan (2005 (VS 2064)): Yakkha Ce’ya Sikla – Prarambhik Yakkha Sabda Samgraha, Kirant Yakkha Chumma, Indigenous Peoples Yakkha Organization, Sunsari.
  5. ↑ Jimi, Indira, Visvakaji Kongren and Manita Jimi (2009): Engka Yakkha Cheptap, Siksa tatha Khelkud Mantralaya, Sanothimi, Bhaktapur.