राष्ट्रिय सभा निर्वाचन, २०८०|
|
|
|
|
नेपालको सङ्घीय संसदको माथिल्लो सदन, राष्ट्रिय सभाका तृतीय श्रेणीका २० अवकाश प्राप्त सदस्यहरू मध्ये १९ जनाको निर्वाचनका लागि नेपालमा ११ माघ २०८० मा राष्ट्रिय सभाको निर्वाचन भएको थियो।[१][२] राष्ट्रिय सभाका सदस्यहरू अप्रत्यक्ष मतपत्रद्वारा निर्वाचित हुन्छन् र ६ वर्षको कार्यकाल पूरा गर्दछन् र एक तिहाई सदस्यहरू प्रत्येक दुई वर्षमा सेवानिवृत्त हुन्छन्।[३]
राष्ट्रिय सभाका सदस्यहरू नेपालका सातवटै प्रदेशहरूबाट निर्वाचित हुन्छन् र कुल ५९ सदस्यका लागि राष्ट्रपतिबाट तीन जना सदस्यहरू नियुक्त हुन्छन्। प्रत्येक प्रदेशबाट तीन जना महिला, एक जना दलित र एक जना अपाङ्गता भएका वा अल्पसङ्ख्यक सदस्य रहने व्यवस्था गरिएको छ। [३] बाँकी रहेका तीन जनालाई खुला/अन्य उम्मेदवारका रूपमा वर्गीकरण गरिएको छ।[४] यस निर्वाचनबाट निर्वाचित हुने सबै सदस्यहरू अवकाश प्राप्त सदस्यहरू सरहको श्रेणीबाट हुनुपर्नेछ।[४]
सम्बन्धित प्रदेश सभाका सदस्य तथा प्रदेशभित्रका स्थानीय तहका अध्यक्ष/प्रमुख र उपाध्यक्ष/उपप्रमुख सम्मिलित निर्वाचक मण्डलबाट पहिलो हुने निर्वाचित हुने मतदानबाट सदस्यहरूको निर्वाचन हुने व्यवस्था गरिएको थियो। प्रत्येक प्रदेश सभा सदस्यको मतको भार ५३ हुन्छ भने प्रत्येक अध्यक्ष/प्रमुख/उपाध्यक्ष/उपप्रमुखको मतको भार १९ हुन्छ। यो निर्वाचक मण्डलले १९ जना सदस्यको निर्वाचन गर्नेछ भने १ जना सदस्यको पदावधि पनि एकैसाथ समाप्त हुनेछ र नेपाल सरकारको सिफारिसमा राष्ट्रपतिबाट मनोनीत हुनेछन्।
नेपालको संविधानको धारा ८७ अनुसार देहायका मापदण्ड पूरा गरेको व्यक्ति राष्ट्रिय सभाको सदस्य हुन योग्य हुन्छ:[५]
- नेपालको नागरिक
- ३५ वर्ष पार भएको,
- नैतिक पतन भएको फौजदारी कसुरमा दोषी नठहरिएको,
- कुनै पनि सङ्घीय कानुनद्वारा अयोग्य नठहरिने,
- कुनै पनि लाभको पद धारण नगरेको।
- ↑ नेकपा (एमाले)बाट १, नेकपा (माओवादी केन्द्र)बाट १, र १ स्वतन्त्र।
- ↑ नेकपा (एमाले)को सिटका लागि उम्मेदवारी दर्ता
- ↑ "Five parties register names for National Assembly elections", Republica, १२ डिसेम्बर २०२३, अन्तिम पहुँच ११ जनवरी २०२४।
- ↑ "Nepali Congress selects candidates for National Assembly elections", The Kathmandu Post, ८ जनवरी २०२४, अन्तिम पहुँच ११ जनवरी २०२४।
- ↑ ३.० ३.१ Article 86 नेपालको संविधान
- ↑ ४.० ४.१ IFES FAQs on Elections in Nepal: 2020 National Assembly Elections वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०२०-१२-०५ मिति
- ↑ धारा ८७ नेपालको संविधान
- ↑ Setopati, Raju Adhikari ::, "Krishna Sitaula survives cross-voting to get elected to National Assembly", Setopati, अन्तिम पहुँच २०२४-०१-२५।
- ↑ "एमालेले टुङ्गायो राष्ट्रिय सभा सदस्यका उम्मेदवार (सूचीसहित)", पहिलो पोस्ट, अन्तिम पहुँच ३ जनवरी २०२२।
- ↑ "राष्ट्रिय सभा निर्वाचन: राप्रपाले टुङ्ग्यायो ९ उम्मेदवार", सेतोपाटी (नेपालीमा), अन्तिम पहुँच १२ माघ २०८०।
.jpg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.jpg)
.svg){kind=small}
_election_symbol_1.png)
८
२
